Անտերս Ատոլփ Ռէթսիւս (13 Հոկտեմբեր 1796(1796-10-13)[1][2][3][…], Lund Cathedral parish, Շուէտ[3] - 18 Ապրիլ 1860(1860-04-18)[1][2][4][…], Կունգսհոլմ, Շուէտ[4][1]), եղած է շուէտացի կազմաբանագէտ եւ Սթոքհոլմի Թագաւորական հաստատութեան ղեկավարը: Կուսթաֆ Ռէթսիւսին հայրը եղած է:

Անտերս Ռէթսիւս
Ծնած է 13 Հոկտեմբեր 1796(1796-10-13)[1][2][3][…]
Ծննդավայր Lund Cathedral parish, Շուէտ[3]
Մահացած է 18 Ապրիլ 1860(1860-04-18)[1][2][4][…] (63 տարեկանին)
Մահուան վայր Կունգսհոլմ, Շուէտ[4][1]
Քաղաքացիութիւն  Շուէտ
Ուսումնավայր Լունտի Համալսարան
Կոպենհագենի համալսարան?
Մասնագիտութիւն կենսաբան, մարդաբան, համալսարանի դասախօս, անատոմ
Աշխատավայր Կարոլինյան ինստիտուտ?
Անդամութիւն Գերմանական գիտութեան կաճառ՝ Լէօփոլտինա, Շուէտի գիտութիւններու արքայական կաճառ, Լունդի թագավորական ֆիզիոգրաֆիկական միություն?, Գյոթեբորգի գիտությունների և գրականության թագավորական ակադեմիա?, Շվեդիայի ռազմագիտության թագավորական ակադեմիա? եւ Պրուսիոյ գիտութիւններու արքայական կաճառ
Ծնողներ հայր՝ Anders Jahan Retzius?
Երեխաներ Կուսթաֆ Ռէթսիւս

Ուսում Խմբագրել

Ան ընդունուած է Լունտի Համալսարանը 1812-ին, ուր սորված է բժշկագիտութիւն եւ ուսանողներու փոխանակումով շարունակած է ուսումը Քոփընհակընի մէջ մինչեւ 1818-ին արտօնուած բժշկագիտութեան տոքթոր դառնալը: Եոնս Եաքոպ Պերսելիւսին հետ ունեցած ընկերութեան միջոցաւ 1824-էն վաղ ան նշանակուեցաւ Թագաւորական հաստատութեան կազմաբանութեան փրոֆեսոր:

Գործունէութիւն Խմբագրել

Յաջորդած քանի մը տասնամեակներուն ան ըրած է շատ կազմաբանական բացայայտումներ, զոր օրինակ՝ ակռաներու եւ գանկի մանր մասերու, մկանային եւ նեարդային համակարգերու վերաբերեալ: Ան նաեւ մարդաբանական հետազօտումներ ըրած է, կատարած է գանկաչափական ուսումնասիրութիւններ: Ան կը համարուի շատ ճանչուած եւ ընտրուած եղած է իր ժամանակի գիտական ակադեմիաններուն շատերուն ներս: Ան ներմուծած է սեփալական դասիչը, որ մարդու գլխի լայնութեան եւ երկարութեան յարաբերութիւնն է:

Ռէթսիւսը ուսումնասիրած է տարբեր ռասաներու գանկերու տեսակներու տարբերութիւնները, եւ, քանի որ ատոնք շատ կը տարբերէին, ան կը հաւատար, թէ ռասաներն ունին առանձին ծագումներ:[5] Ռէթսիւսը նաեւ ինքզինքը շուէտներու խմելու սովորութեան դէմ պայքարին մէջ դրսեւորած է, որ այդ ատեններ զգալիօրէն տարածուած էր շուէտական հանրութեան մէջ։ 1826-ին ան ընտրուեցաւ Շուէտի թագաւորական գիտութիւններու ակադեմիոյ անդամ:

Անտերս Ռէթսիւս թաղուած է Սթոքհոլմի Նորրա պեկրավնինկսփլաթսէն գերեզմանատանը[6]:

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել