Արթիւր Թարխանեան

Ծնած է	23 Փետրուար 1932
Ծննդավայր	Լենինական, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Անդրկովկասի ԽՖՍՀ, Խորհրդային Միութիւն
Մահացած է	6 Ապրիլ 2006 (74 տարեկանին)
Մահուան վայր	Երեւան, Հայաստան
Ազգութիւն	Հայ
Ոճ(եր)	Մոտեռնիզմ
Կրթութիւն	Հայաստանի ազգային բազմարուեստի համալսարան
Աշխատավայր	Հայպետնախագիծ?
Ուշագրաւ աշխատանքներ	Զվարթնոց?, Կարէն Դեմիրճեանի Անուան Մարզահամերգային Համալիրի, Երիտասարդական պալատ? եւ Հայոց Ցեղասպանութեան Զոհերու Յուշահամալիր
Պարգեւներ	«Պատուոյ նշան» շքանշան Անանիա Շիրակացիի շքանշան ԺՏՆՑ ոսկի մետալ Համամիութենական Լենինեան Կոմերիտմիութեան Մրցանակներ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ? ԽՍՀՍ Նախարարներու խորհուրդի մրցանակ

Արթիւր Արտաւազդի Թարխանեան (23 Փետրուար 1932(1932-02-23)^[1]^[2], Լենինական, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Անդրկովկասի ԽՖՍՀ, Խորհրդային Միութիւն^[1]^[2] - 6 Ապրիլ 2006(2006-04-06), Երեւան, Հայաստան^[3]), ճարտարապետ, ՀԽՍՀ վաստակաւոր (1972), ՀԽՍՀ ժողովրդական (1987) ճարտարապետ։ Ճարտարապետութեան միջազգային ակադեմիայի Մոսկուայի մասնաճիւղի (1992), ՀՃԱ (1996) պատուաւոր անդամ։

Կենսագրութիւն Խմբագրել

1957-ին աւարտած է Երեւանի ճարտարագիտական հիմնարկը։

1957-էն աշխատած է Հայպետնախագիծ հիմնարկին մէջ, 1969-1986 թուականներուն տիպային նախագիծի արուեստանոցի ղեկավար,

1986-1989 թուականներուն՝ ՀՀ պետշինի նախագահի առաջին տեղակալ։

1968-էն դասաւանդած է Երեւանի ճարտարապետութեան եւ շինարարութեան պետական համալսարանը, (փրոֆեսոր՝ 1993-էն)։

1990-էն՝ գլխաւոր ճարտարապետ։

Արթիւր Թարխանեան, Սպարտակ Խաչիկեանն ու Հրաչ Պօղոսեան միասնաբար կը կազմեն յայտնի ճարտարապետական եռեակը:

Համահեղինակներու հետ Արթիւր Թարխանեանի նախագիծերով Երեւանի մէջ կառուցուած են՝

ՀՀ ԳԱԱ Հասարակական գիտութիւններու հիմնարկներու մասնաշէնքերը (1955-1972)
«Ռոսիա» կինոթատրոնը (1970-1974, ԽՍՀՄ Նախարարներու խորհուրդի մրցանակ, 1979)
Երիտասարդութեան պալատը (1970-1985, ՀամԼԿԵՄ մրցանակ, 1981)
«Զուարթնոց» օդակայանը (1981, ՀԽԱՀ Պետական մրցանակ, 1985)
Մարզահամերգային համալիրը (1984, ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ, 1987)
«էրեբունի-3» բնակելի միկրոշրջանը

Արթիւր Թարխանեան շուրջ 2 տասնեակ յուշարձաններու ճարտարապետ է.

Մեծ եղեռնի զոհերու յուշահամալիր (Երեւան, 1967)
Մարտիրոս Սարեանի յուշարձան (Երեւան, 1986)
Խորհրդային Հայաստանի 50-ամեակի յուշարձան (Դիլիջան, 1970)
Հայրենական պատերազմին զոհուածներուն (Դսեղ, Տաթեւ, Բազմաբերդ)
Շարլ Ազնաւուրի արձանը (Գիւմրի, 2001)

Արթիւր Թարխանեան պարգեւատրուած է Երիտասարդ ճարտարապետներու ստեղծագործութեան (1962, 1968), խորհրդային ճարտարապետութեան 1973-1977 թուականներու նուաճումներուն, «Տարուան լաւագոյն կառոյց» (1982, ոսկի շքանշան), «Տարուան լաւագոյն ստեղծագործութիւն» (1985) համամիութենական ստուգիչներու դափնեկիր, ԽՍՀՄ ԺՏՆՑ-ի ոսկի, ՀՀ Անանիա Շիրակացիի (1998) շքանշաններով։

Եղած է ՀԽՍՀ Գերագոյն Խորհուրդի պատգամաւոր (1980-1989)։

1997-ին Երեւանի Ճարտարապետութեան ազգային թանգարանին մէջ բացուած է Արթիւր Թարխանեանի ստեղծագործութիւններուն ցուցահանդէսը:

Պատկերներ Խմբագրել

Մարտիրոս Սարեանի յուշարձան, Երեւան
Մարզահամերգային համալիր
Հայոց Ցեղասպանութեան Զոհերու Յուշահամալիր
Խորհրդային Հայաստանի 50-ամեակի յուշարձան, Դիլիջան
Շարլ Ազնաւուրի յուշարձան, Գիւմրի

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Հայկական համառոտ հանրագիտարան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13053618"></a>
↑ Մահացել է Հայաստանի ժողովրդական ճարտարապետ Արթիւր Թարխանեանը^{[permanent dead link]}

Արտաքին յղումներ Խմբագրել

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1239328"_data-entity-id="Q2657718">[[:hy:s:Հայկական_սովետական_հանրագիտարան|Հայկական_սովետական_հանրագիտարան]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_խմբ._[[:Վիքտոր_Համբարձումեան|Վ.&nbsp;Համբարձումյան]],_[[:Կոստանդին_Խուդաւերդեան|Կ.&nbsp;Խուդավերդյան]]_—_[[:d:Q124405912|Հայկական_հանրագիտարան_հրատարակչություն]],_1974.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1525071_citetype_Q1239328"_data-entity-id="Q13053618">Հայկական_համառոտ_հանրագիտարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:d:Q124405912|Հայկական_հանրագիտարան_հրատարակչություն]],_1990._—_հատոր&nbsp;2.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13053618"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Հայկական համառոտ հանրագիտարան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13053618"></a>

[3] Մահացել է Հայաստանի ժողովրդական ճարտարապետ Արթիւր Թարխանեանը^{[permanent dead link]}

[1]

[2]

[3]

Ծնած է	23 Փետրուար 1932(1932-02-23)^[1]^[2]
Ծննդավայր	Լենինական, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Անդրկովկասի ԽՖՍՀ, Խորհրդային Միութիւն^[1]^[2]
Մահացած է	6 Ապրիլ 2006(2006-04-06) (74 տարեկանին)
Մահուան վայր	Երեւան, Հայաստան
Ազգութիւն	Հայ^[1]
Ոճ(եր)	Մոտեռնիզմ
Կրթութիւն	Հայաստանի ազգային բազմարուեստի համալսարան^[1]
Աշխատավայր	Հայպետնախագիծ?^[1]
Ուշագրաւ աշխատանքներ	Զվարթնոց?, Կարէն Դեմիրճեանի Անուան Մարզահամերգային Համալիրի, Երիտասարդական պալատ? եւ Հայոց Ցեղասպանութեան Զոհերու Յուշահամալիր
Պարգեւներ	«Պատուոյ նշան» շքանշան Անանիա Շիրակացիի շքանշան ԺՏՆՑ ոսկի մետալ Համամիութենական Լենինեան Կոմերիտմիութեան Մրցանակներ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ? ԽՍՀՍ Նախարարներու խորհուրդի մրցանակ