Թասմանեան գայլ (նաեւ Թասմանեան գայլ կամ տիլացին), անհետացած Թասմանեանի դասի կաթնասուն կենդանի։

Թասմանեան գայլ
Թասմանեան գայլ Վաշինգտոնի կենդանաբանական այգին մէջ, 1906 թ. լուսանկար
Գիտական դասակարգութիւն
Թագաւորութիւն Կենդանիներ
Դաս Կաթնասուններ
Կարգ Գիշատիչներ
Լատիներէն անուանում
Thylacinus cynocephalus
Հատուկ պահպանութիւն
Արեալ
պատկեր


Դասակարգումը
Ուիքիցեղերու մէջ


Պատկերներ
Ուիքիպահեստի մէջ

ITIS 552591
NCBI 9275
EOL 126716

Թասմանեան գայլերը ապրած են Աւստրալիայի մէջ, ատոր մասին կը յիշատակուի դեռեւ ս.Ք.ա. 1000 թ. սկսած[1].

բնակութեան վայր Խմբագրել

Տիլացինը չափազանց հազուադէպ դարձեր էր կամ ամբողջովին անհետացեր էր մայրցամաքային Աւստրալիայի մ մինչև եվրոպական բնակություն հաստատվելը, բայց այն պահպանվել էր հեռավոր Թասմանիա կղզում, ինչպես մայրցամաքի էնդեմիկ այլ տեսակներ, ինչպիսին է Թասմանյան սատանան: Այս տեսակի անհետացումը վերագրվում է որսագողությանը նրա հազվագյուտ կենդանու և մորթի համար, սակայն հիվանդությունները և ավստրալական շների ներմուծումը բնական միջավայր և մարդկային բնակավայրերի ոտնձգությունը նրա նկատմամբ կարող են նպաստել նրա անհետացմանը: Թեև այն պաշտոնապես դասակարգվում է որպես անհետացած կենդանի, կան տեղեկություններ դրա տեսանելիության մասին, սակայն դրանցից ոչ մեկը վերջնական ապացույցներով չի ապացուցվել:

Յայտնի ապացուցները ցույց կու տան, որ թասմանեան վագրը համեմատաբար ամչկոտ կենդանի էր, որը հեռու կը պահուըտէր մարդոցմէ և գիշերային էր, ընդհանուր առմամբ միջինէն մեծ շան տեսք ունէր, թէև շուներէն կը տարբերէր իր ուժեղ պոչով, մարսոպային որովայնով և իւրայատուկ մէջքը և պոչը ծածկող գիծեր, որոնք անոր տուեր են վագր մականունը:

Ինչպես հիւսիսային կիսագունդին վրայ գտնուող վագրերն ու գայլերը, այնպէս ալ տիլացինը եղեր է գագաթնակետ գիշատիչ , ինչ որ կը նշանակէ, որ ան կը գտնուէր սննդային բուրգի վերը՝ առանց գիշատիչներու, բայց կապուած չէ անոնցմէ որեւէ մէկուն հետ և իր ձեւի նմանութեանը (ինչ որ անոր որոշ չափով տուեր է): իր ընդհանուր անուանումներէն՝ կոնվերգենտ փոփոխութիւն է։ Կ'ենթադրուի , որ անոր կենդանի կենդանիների ամենամօտ ազգականը Թասմանեան սատանան և նմբատն է: Թասմանեան վագրը սուզանաւերու միայն երկու տեսակներէն մէկն էր, որոնք ունէին պայուսակներ երկու սեռերու երիտասարդներուն տեղափոխելու համար (միւսը ջրային պոզում էր): Տղամարդու քսակը կը պաշտպանէր անոր արտաքին սեռական օրգանները, երբ ան կը վազէր խիտ թուփի մէջէն:

ԱՂԲԻՒՐ Խմբագրել

ԱՐԱԲԵՐԷՆ ՈՒԻՔԻՓԵՏԻԱ

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. Anna Salleh (2004-12-15)։ «Rock art shows attempts to save thylacine»։ ABC Science Online։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2016-12-19-ին։ արտագրուած է՝ 2006-ի նոյեմբեր 21–ին