Յակոբ Ասատուրեան

Յակոբ Ասատուրեան (ծնած է Կապադովկիա, Զոմախլու գիւղ, 3 Մարտ 1903 — 11 Օգոստոս 2003, Նիւ Ճըրզի, ԱՄՆ): Բանաստեղծ, արձակագիր եւ երաժշտագէտ:

Յակոբ Ասատուրեան
Ծնած է Կապադովկիա, Զոմախլու գիւղ,
Ծննդավայր Չոմախլու, Դևելի, Կեսարիա, Թուրքիա[1]
Մահացած է 11 Օգոստոս 2003(2003-08-11) (100 տարեկանին)
Մահուան վայր Նիւ Ճըրզի
Քաղաքացիութիւն Ամերիկա
Ազգութիւն Հայ
Ուսումնավայր Երուսաղէմի Ժառանգաւորաց վարժարան
Քոլումպիա Համալսարան
Մասնագիտութիւն գրագէտ, երաժշտագէտ, երգիչ, բանաստեղծ, արձակագիր
Աշխատավայր բանաստեղծ, արձակագիր եւ երաժշտագէտ:

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Ծնած է 1903-ին, Կապադովկիայի Զոմախլու գիւղին մէջ, ուր եւ յաճախած է Խրիմեան վաժարանը: Հազիւ պատանեկան տարիքը թեւակոխած՝ հազարաւոր ճակատագրակիցներու հետ կրած է սուգն ու տառապանքը 1915-ի Եղեռնին, եւ անապատէն փախստական խումբի մը միացած՝ 1918-ին ապաստանած է Երուսաղէմ, Հայկական Բարեգործական Ընդ. Միութեան որբանոցը:

1921-1927 հետեւելէ ետք Նիւ Եորքի երկրորդական վարժարաններու գիշերային դասընթացքներուն՝ 1928-ին կը սկսի յաճախել Գոլումպիա համալսարանը. սակայն 1929-ի ամերիկեան տնտեսական աննախընթաց տագնապը մասնագիտական ուսման բոլոր կարելիութիւններէն կը զրկէ զինք։ Այդ թուականէն ետք իր ամէնօրեայ մտերիմները կ'ըլլան հայ գիրքն ու հայ թերթերը՝ զորս կ'ապահովէ հանրային գրադարաններէ։

Գրական ստեղծագործութիւն Խմբագրել

1923-ին հրատարակուած է իր առաջին բանաստեղծութիւնը՝ «Հայաստանի Կոչնակ» շաբաթաթերթին մէջ։ 1936-էն սկսեալ աշխատակցած է «Նոր Գիր» գրական հանդէսին՝ քերթողական ու արձակ էջերով, գրախօսական-վերլուծական տեսութիւններով եւ երաժշտութեան նուիրուած ակնարկներով։

1946-ին հրատարակած է անդրանիկ հատորը՝ «Անդաստան» (բանաստեղծութիւններ).

1962-ին՝ «Կոմիտաս Վարդապետ եւ հայ երգը».

1965-ին՝ «Յովակիմի թոռները» վիպաշունչ գործը, որ գրեթէ լրիւ կը պատկերացնէ իր կեանքը՝ ծննդավայր գիւղէն մինչեւ անապատ - աքսոր. այս գործը վերահրատակուած է 1974-ին, Հայաստանի մէջ.

1969-ին՝ «Քարի եւ հողի պատմութիւն» (հայրենական տպաւորութիւններ՝ իրական միջադէպերու վրայ բանուած պատկերներով). նոյն թուականին՝ «Կոմիտաս Վարդապետ» երկլեզու (անգլերէն եւ հայերէն) հատորը, աշխատակցութեամբ Սուրէն Մանուէլեանի եւ Ճէք Անդրէասեանի.

1978-ին՝ «Հարիւրամեակ - հանդիպումներ, յուշեր» խորագրուած հատորը, Կոմիտասը՝ ծննդեան հարիւրամեակին առիթով հայրենիքի մէջ կազմակերպուած հանդիսութեանց մեկնակէտով, սակայն հայրենական դէմքերու եւ դէպքերու մասին հաղորդական, ոգեպաշտիկ, ապրումով բաբախուն էջերով[2]:

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել