Երկաթ եւ Պողպատ, երկաթը տոկուն եւ ճկուն մետաղ մըն է: Ամէնէն կարեւոր եւ ամէնէն շատ գործածուած մետաղն է: Զուտ չէ իր բնական վիճակին մէջ, այլ խառնուած՝ ուրիշ նիւթերու, թթուածնատներու հետ:

Պահածոներու տուփեր

Խմբագրել

Պահածոներու տուփերը կը պատրաստուին թիթեղէ՝ ծածկուած անագով, որ արգելք կ'ըլլայ ժանգին: Թիթեղի թերթերուն կը տրուի գլանի ձեւ՝ ծայրերը կիզազօդելով: Յատակը եւ գագաթը կը կտրուին: Յատակի եզրը կը կցուի, որմէ ետք տուփերը կը լեցուին եւ կափարիչը կը դրուի: Խմիչքի շիշերը, ընդհանրապէս, կը շինուին ալիւմինիւմէ՝ թեթեւ մետաղէ մը, որ չի ժանգոտիր:

Մեծ հնոց

Խմբագրել

Երկաթը կը հանեն երկրին ընդերքէն, ուր կը գտնուի հանածոյ վիճակի մէջ։ Անզուտ երկաթը, խառնուած գետնածխակին եւ կիրին, կը դրուի մեծ հնոցի մը մէջ (կրակի դիմացող աղիւսներէ պատրաստուած փուռ): Տաք օդ կը փչեն մէջը, եւ տաքութեան ազդեցութեան տակ անզուտ երկաթը եւ գետնածխակը հեղուկ երկաթի կը վերածուին: Կիրի յաւելումով կարելի կը դառնայ աղտոտութիւններու վերացումը:

Պողպատ

Խմբագրել

Պողպատ ունենալու համար բաւարար է հեղուկ երկաթէն իր պարունակած բնածուխին մէկ մասը հանել: Որմէ ետք երկաթը կ'անցնի ճնշուած օդի մը հոսանքէն, որուն պարունակած թթուածինը կ'այրէ աւելորդ բնածուխը: Հեղուկ պողպատը կը լեցուի կաղապարներու մէջ։ Ինքնաշարժներու բազմաթիւ մասերը պողպատէ կը շինուին, ինչպէս շարժիչը: Երկաթուղին, որուն վրայ շոգեկառքը կը սուրայ, պողպատէ կը շինուի:

Աղբիւրներ

Խմբագրել
  • ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԻՄ ԱՌԱՋԻՆ ՀԱՆՐԱԳԻՏԱԿՍ, 2001-2002, ԻՆՉՊԷ՞Ս ՇԻՆՈՒԱԾ Է, ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԹԻՒՆ CCM: