Հիերոկլիֆ

Հիերոկլիֆ, գիրի տեսակ, որ մարդկութեան պատմութեան մէջ ի յայտ եկաւ ժայռագրութենէն ետք:

Նկարագրութիւն

Հիերոկլիֆը, որպէս պատկեր, նման է պիկտոկրամին եւ պիկտոկլիֆին, միայն մէկ տարբերութեամբ, որ Հիրոկլիֆը նաեւ կ'արտայայտէ անմարմին իրականութիւնները: Ժայռագրութիւնը հետագային կամաց-կամաց իր տեղը կը զիջի հիերոկլիֆին: Հիերոկլիֆ բառը կը մատնանշէ այն նկարչութիւնը, զոր գիտնականներ «Եգիպտական գիր» կ'անուանեն:

Եգիպտական հիերոկլիֆի տեսակները

Ա. Մեհենադրոշմ կամ Խորհրդագիր

Մեհենադրոշմները իրապէս գիրեր չէին, այլ՝ նշաններ ու պատկերներ, որոնցմէ իւրաքանչիւրը իր ներկայացուցած իրին, կենդանիին կամ ձեւին գաղափարը կու տայ: Հետագային, անոնք փորձելով հնչիւնաւորել իրենց գրածը, իւրաքանչիւր հնչիւնի, զոր կ'արտաբերէին, յատկացուցին պատկեր մը, որուն անունը կը սկսէր այդ իսկ հնչիւնով:

Բ. Քրմական գիր, նաեւ կոչուած՝ Հիէրօտական

Խորհրդագիրը կը գործածուէր միայն դամբարաններու եւ յուշարձաններու արձանագրութեանց համար: Ուստի, եգիպտացիներ կարելի եղած չափով կրճատեցին խորհրդագրերուն գծագրական ձեւը, ստեղծելով ամենապարզ նշաններ, պահելով սակայն նախնական կերպարը, որ կոչուեցաւ քրմական գիր:

Գ. Ռամկական գիր

Եգիպտացիներ ազդուելով փիւնիկեցիներէն, ապագային կը հնարեն գրատեսակ մը, որ արդի գիրերուն պէս հնչիւն ունէր: Հիերոկլիֆը կազմուած ըլլալով զանազան պատկերներ կը ներկայացնէ մեծ բարդոյթ մը: Դեմոթականին համար առնենք երեք անուններ Պտղոմէոմ, Արսինուա եւ Ալեքսանդր: Եգիպտացիներ իրենց այս բարդ ու բազմապատկեր գիրերով ստեղծեցին հսկայ գրականութիւն մը:

Աղբիւր

«Գլաձոր» Տարեգիրք Դպրեվանքի, 1992, ե. Տարի, Պիքֆայա