Հռոդոսի Պաշարում (1480)
Հռոդոսի երկրորդ պաշարումը — Հռոդոս կղզիի մէջ պաշարումը Օսմանեան կայսրութեան կողմէն 1480-ին։
| Հռոդոսի Պաշարում | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| |||||||
| Հակառակորդներ | |||||||
 Օսմանեան Կայսրութիւն
|
.svg){kind=small} Հիւանդախնամներ
| ||||||
| Հրամանատարներ | |||||||
| Գեդիկ Ահմետ-փաշայ Մեսիհ-փաշայ |
Պյեռ դ'Օբյուսսոն | ||||||
| Կողմերու ուժեր | |||||||
| 15-20-էն մինչեւ 70 հազ., 160 նաւ | 2,5-3,5 հազար մարդ (500-600 ասպետ եւ զինակիր, 2-3 հազ. վարձկան եւ աշխարհազօրային) | ||||||
| Կորուստներ | |||||||
| մինչեւ 9 հազ. սպաննուած | 300-400 ասպետ եւ զինակիր, մինչեւ 2000 վարձկան եւ աշխարհազորային | ||||||
Նախապատմութիւն Խմբագրել
Հռոդոսը կղզին 1444-ին արդէն կ՛րցած էր յաջողութեամբ դմադրել թուրքերու գրոհին։ Թուրքերու գրոհներուն պատճառով, դրացի Թիլոս եւ Խալկի կղզիներու բնակիչները Հռոդոս տեղափոխուեցան 1470-1475 թթ.:
Պաշարման սկիզբը եւ ընթացքը Խմբագրել
23 մայիս 1480-ին, թրքական նաւատորմը Հռոդոսին մօտեցաւ։ Թուրքերու թուաքանակը կը հասնէր 15-25 մինչեւ 70 հազար մարդու եւ 16 նաւեր կը գործէին, երբ կղզին կը պաշտպանէր ընդամէնը 500 ասպետ եւ զինակիր, 2-3 հազար վարձկան եւ աշխարհազօրային։ Պաշտպաններու առաւելագոյն թուաքանակը կը հասնէր 7 հազար մարդու[1][2][3]: Պաշտպանութիւնը կը ղեկավարէր Հիւանդախնամներու միաբանութեան առաջնորդ Պյեռ դ'Օբյուսսոնը։
Օսմանցիներու առաջին ռազմավարական նպատակն էր գրաւել Սուրբ Նիկողայոսի աշտարակը։ Ըստ տեղեկութիւններու, աշտարակը ամէն օր կ՛ընդունէր 1000 հրետանային կրակոց, սակայն պաշարուածները կ՛րնային դիմակայել[4]: Երկրորդ փորձը արեւելքէն կատարուեցաւ Աքանդիայի ծոցէն։ Սակայն հիւանդախնամները յաջողեցան պաշտպանական ամրութիւններ փորել եւ մեծ զոհերու գնով պաշտպանել աշտարակը։
27 յուլիսին հիմնական ճակատամարտը տեղի ունեցաւ։ Մօտ 2500 ենիչերիներ յաջողեցան Իտալական աշտարակը զաւթել եւ հրէական թաղամաս ներխուժել։ Թուրքերը մտան քաղաք, բայց 4 հազար մարդ կոտորեցին եւ փախուստի մատնեցին։ Միաբանութեան առաջնորդը նիզակով վիրաւորուեցաւ[5]: Ըստ աւանդութեան թուրքերու փախուստի պատճառներէն մէկը հանդիսացաւ ամրոցներու պատերիէն կախուած Յիսուսի պատկերով դրՕշերը։ Իսլամը կ՛արգիլէ պատկերել մարդուն, եւ շատ թուրքեր վախցան։
Արդիւնքներ Խմբագրել
17 օգոստոս 1480-ին թրքական նաւատորմը լքեց կղզին։ Մեհմետ II-ը կը պատրաստուէր գրաւել Հռոդոսը որոշ ժամանակ ետք, սակայն 1481-ին մահացաւ։ Հռոդոսը մնաց հիւանդախնամներու տիրապետութեան տակ տակաւին 42 տարի։
Գրականութիւն Խմբագրել
- Elias Kollias, The knights of Rhodes - the palace and the city (Athens, 1994)
- Eric Morse, Crusader knights, Turks and Byzantines (Toronto, 2003)
- Erik Svane & Dan Greenberg, Croisade vers la Terre Sainte (Geneva, 2007)
- Smith, Robert Doulgas and DeVries, Kelly (2011), Rhodes Besieged. A new history, Stroud: The History Press, ISBN 978-0-7524-6178-6
- ↑ The Papacy and the Levant, Kenneth M. Setton, page 351, 1984
- ↑ The later Crusades, 1274—1580: from Lyons to Alcazar, Norman Housley, page 228, 1992
- ↑ The Fortress of Rhodes 1309—1522, Konstantin Nossov,Brian Delf, page 46, 2010
- ↑ [1]
- ↑ Eric Morse. Crusader knights, Turks and Byzantines. — Toronto, 2003.