Ճենէ (Մալի)
Ճենէ (պամպարա՝ ߘߖߋߣߣߋ թարգմ․՝Djenne)․ քաղաք եւ քաղաքային համայնք, Մալի, արեւմտեան Ափրիկէ։ Ենթասահարա Ափրիկէի հնագոյն քաղաքներէն է։ 1988-ին յայտարարուած է Եունեսքոյի Համաշխարհային ժառանգութեան Յուշարձան։
Եունեսքոյի Համաշխարհային ժառանգութեան Յուշարձան | |
---|---|
Ճենէ | |
Djenné | |
Ճենէ, նկարուած Մեծ Մզկիթին տանիքէն | |
Երկիր | Մալի |
Շրջան | արեւմտեան Ափրիկէ |
Տարածութիւն | 302 քմ² |
ԲԾՄ | 278 մեթր |
Ընդհանուր տեղեկութիւններ
ԽմբագրելՃենէ կը գտնուի կեդրոնական Մալի եւ համանուն նահանգին վարչական կեդրոնն է։ 2009-ին բնակչութեան թիւը կ՛ենթադրուի եղած ըլլայ 32 944։ Կը գտնուի Մալիի մայրաքաղաք Պամաքոյէն 570քլ․ հիւսիս-արեւելք։ Շրջանը բնակուած է Ք․Ա․250-ին եւ ենթասահարա Ափրիկէի հնագոյն քաղաքներէն է։
Պատմական ակնարկ
ԽմբագրելՀնաբանական պեղումները յայտնաբերած են թէ Ճենէ բնակուած է Ք․Ա․250-ին։ Հիմնուած է առեւտրականներէ։ Քաղաքը Թիպուքթուին հետ զարգացած է ԺԵ․ եւ ԺԷ․ դարերուն միջեւ։ Սահարայի շրջանին մէջ աղի, ոսկիի եւ ստրուկներու առեւտուրի մեծ մասը Ճենէէն կ՛անցնէր։ Սակայն երբ Փորթուկալացիները Ափրիկէի արեւմտեան ափերուն առեւտրական կայաններ կը հիմնեն, քաղաքը կը դադրի վաճառականութեան կարեւոր կեդրոն ըլլալէ։ 1893-ին Ճենէն ֆրանսացիները կը գրաւեն եւ Մոպթին Մալիի մայրաքաղաք կը հռչակեն։
Քաղաքին ճարտարապետութիւնը կը նկարագրուի իբրեւ նախաիսլամական եւ իսլամական-ափրիկեան․ ցեխը շինութեան գլխաւոր նիւթն է։
Տեսարժան վայրեր
ԽմբագրելՃենէի Մեծ Մզկիթը աշխարհի մեծագոյն շէնքն է որ ցեխով կառուցուած է։ Կառուցուած է 1906-1907։ Ուրիշ տեսարժան վայրեր են՝ Չենէի հնաբանական վայրը, Հապարկեթոլօ, Թոնոպա եւ Քանիանա։
Պատկերասրահ
Խմբագրել-
Ճենէ․ Մեծ Մզկիթը
-
Ճենէ
-
Ճենէ․ Մեծ Մզկիթին մօտ
-
Ճենէ․ կին մը
-
Ճենէ, նկար 1906-ի
-
Ճենէ, Բնակութիւն հրապարակ, նկար 1906
-
Ճենէ, հին քաղաքը
-
Ճենէ․ հին քաղաքը
-
Ճենէ, հին քաղաքը
-
Ճենէ, շաբաթուան շուկան
-
Ճենէ․ կին մը հագուած աւանդական կապոյտ զգեստով
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ Եունեսքոյի Համաշխարհային ժառանգութեան Յուշարձաներ, Ճենէի հին քաղաք(անգլերէն)
- ↑ Մոպթի շրջանի համայնքներ(անգլերէն)
- ↑ ISMAILIMAIL - Աղա Խանի հիմնարկը կը հովանաւորէ Ճենէի վերակառուցման աշխատանքները, 21-1-2010(անգլերէն)
- ↑ Ճենէ․ հազարամեայ քաղաքը, Մաքասքէ, Bedaux, R.M.A. und J. D. van der Waals (Red.), 1994(ֆր.)