Մոսկուայի Կորքիի անուան զբօսայգի
Մոսկուայի Կորգիի այգին անուան մշակոյթի եւ հանգիստի կեդրոնական զբօսայգի (ռուս.՝ Центральный парк культуры и отдыха имени Горького, (ЦПКиО)), կեդրոնական զբօսայգի Մոսկուայի մէջ, որը Մաքսիմ Կորգիի անունը կը կրէ: 2018 թուականի Օգոստոսին նշուեր է զբօսայգիի 90-ամեակը։
Կորգիի զբօսայգին, որը կը գտնուի Քրիմսքի Վալի մէջ` Մոսկուայ գետի կողմը, բացուեր է 1928 թուականին: Հին Կոլիցինի հիւանդանոցի (աւերակ) եւ Նեսքուչնի պալատի ընդարձակ պարտէզները, գետի երկայնքով կը ընդգրկեն 300 հա տարածք (120 հա)[1]:
Պատմութիւն Խմբագրել
Այգին կառուցուեր է խորհրդային յառաջապահ եւ շինարարութեան ճարտարապետ Քոնսթանթին Մելնիքովի յատակագիծով, որը միաւորած է հին հսկայական այգիները, Կոլիցինի հիւանդանոցը եւ Նեսքուչի պալատը` գետի երկայնքով ծածկելով 300 հեքթար տարածք (120 հա)[2]:
Նեսկուչնիի պարտէզի պատմութիւնը կարելի է յիշատակել 1753 թուականէն, երբ այն ի յայտ եկեր է Մոսկուայի գետի կողքին գտնուող Քալուժխայեայ Զասթավայի եւ Թրուպեցքոյ կալուածքի միջեւ ինկած տարածքին մէջ: Հարեւան տարածքը դէպի Նեսքուչնիի պարտէզը ( Քրիմսկի Վալէն մինչեւ Նեսքուչնիի պարտէզ), մինչեւ 1920-ականները քիչ ուշադրութիւն գրաւեր է: Սկիզբը այն պատուած է եղեր հարեւան կալուածներո սեփականատէրերուն պատկանող այգիներու, մարգագետիններու եւ բանջարեղէնի այգիներով, իսկ 19-րդ դարու վերջը դարձեր է անապատ եւ պահպանուեր որպէս աղբանոց:
Գիւղատնտեսական եւ արհեստագործական արդիւնաբերութեան առաջին համահայկական ցուցահանդէսը բացուեր է 1923 թուականին անապատներու վրայ, որոնք մաքրուեր էին կոմունիստական համայնքի աշխատանքային օրերուն: Ցուցահանդէսի բացման համար ծրագիր ընդունուեր է 1922 թուականի 19 Հոկտեմբեր-ին, իսկ ցուցահանդէսը բացուեր է մէկ ու կէս տարի անց՝ 1923 թուականի 19 Մայիսի 19-ին: Ցուցահանդէսի կազմակերպման նախագիծը ներկայացնելէն յետոյ, որը կ'առաջարկէր չորս տարբերակ՝ Սոքոլ, Խոտինսքոյէ Բեւեռ կամ Ծայր, Փեթրովսքօ-Ռազումովսքի զբօսայգի եւ Քոմսքիի կամուրջի մօտ գտնուող գետի տարածքները, նախընտրութիւնը կը տրուի վերջին տարբերակին:
Վերափոխում Խմբագրել
2011 թուականին Կորքի զբօսայգին հիմնանորոգուեր է: Մշակոյթի եւ ժամանցի կեդրոնական զբօսայգիի նոր տնօրէն Սերկէյ Քափքովը քանդեր է մօտ 100 տեսարժան վայրեր եւ ապօրինի մասեր: Քանդուած առարկաներու տեղը ստեղծուեր է աւելի քան երկու հազար քառակուսի մեթր նոր ասֆալթապատ ճանապարհ, իսկ յետոյ 1.9 հա նոր սիզամարգեր եւ ծաղկեփունջեր տեղադրուեր են[3][4]։
Բոլոր զուարճանքները, երկու տախտակամած կարուսելը հանուեր են, որպէսզի տեղը վերածուի զուարճանքի գօտիի [5]։ Ընթացքին մաքրուեր են լքուած շէնքերը, սայլերը, վրանները, գովազդային կառոյցները եւ տեսարժան վայրերը: Սկսած է յուշարձաններու վերանորոգումը, լճակներու մաքրումը եւ հողի եւ խոտի կիզահողի առաքումը: Քանի մը ամիս անց Կորքի զբօսայգին վերափոխուեր է՝ դառնալով առաջին ռուսական զբօսայգին, որն այժմ կարող էր մրցիլ աշխարհի առաջատար այգիներու հետ: 15,000 քառակուսի մեթր սառցադաշտ, երեխաներու համար առանձին գօտիներ, հոքէյ, պար եւ ընդհանուր սահադաշտ։ Պաշտօնապէս բացուեր է 2011 թուականի Դեկտեմբերին [6][7][8]։
Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել
- ↑ «Moscow's Gorky Park celebrates 90th anniversary»։ Deutsche Welle (www.dw.com)
- ↑ Gorky Park in Eagle, Russia Retrieved on 2013-10-25.
- ↑ Александра Мерцалова (2013-08-09)։ «Фабрика счастья. Забытая история парка Горького»։ Аргументы и факты
- ↑ «Парк Горького»։ Моспрогулка
- ↑ «Парк Горького. Вход в парк Горького сделали бесплатным»։ The Village
- ↑ «Школа фигурного катания Алексея Ягудина»։ Официальный сайт парка Горького։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2018-03-08-ին։ արտագրուած է՝ 2019-01-16
- ↑ «Школа фигурного катания в Парке Горького»։ Официальный сайт Мэра Москвы
- ↑ Максим Мартемьянов (2011-12-02)։ «Бегущий на лезвиях: Первые посетители катка в парке Горького»։ The Village
Արտաքին յղումներ Խմբագրել
- Official Gorky Park website Archived 2017-09-29 at the Wayback Machine.
- A photo gallery
- Summer Education program in Gorky Park
- The woman behind Gorky Park’s rebirth