Սուրիահայ մամուլ

Սուրիահայ մամուլ, հայկական մամուլը Սուրիոյ մէջ ձևաւորուեր է դարերու ընթացքին:

Հրապարակուած թերթեր Խմբագրել

1868-1877 թուականին թուրքերէն հրատարակուեր է «Ֆռաթ» («Եփրատ», Հալէպ) Եռօրեայ թերթը, որը արաբերէնի, թուրքերէնի հետ ունեցեր է նաև հայատառ թուրքերէնի բաժին։ 1918 թուականէն ցայսօր տպագրուեր են շուրջ 150 անուն հայերէն պարբերականներ, մեծ մասը՝ Հալէպի մէջ։

1913- 1991 Խմբագրել

Տեղի առաջինն հայերէն պարբերականը «Աղբիւր» (1913-1914) խմորատիպ ամսաթերթն է։ Կարևոր հրատարակութիւններէն է ՌԱԿ-ի Կիլիկիայի շրջանի վարչութեան «Հայ ձայն» (1918-1922, 1919 թուականէն՝ Ատանա) քաղաքական, տնտեսական և գրական օրաթերթը, ՍԴՀԿ-ի Հալէպի մասնաճիւղի «Եփրատ» (1919) հասարակական-քաղաքական շաբաթաթերթը, ՍԴՀԿ-ի Սուրիոյ շրջանի պաշտօնական «Սուրիական մամուլ» (1922-1927) ազգային, հասարակական-քաղաքական, մշակութային օրաթերթը, ՌԱԿ-ի «Եփրատ» (1927-1949) գրական, քաղաքական պաշտօնաթերթը, կրօնական, կրթական, գիտական «Նոր աուետաբեր» (1927-1934) Երկշաբաթաթերթը, ազգային, գրական «Նայիրի» (1941 թուականէն, նախապէս՝ պարբերագիրք, 1952 թուականէ՝ Պէյրութի մէջ) շաբաթաթերթը, ՀՅԴ-ի Սուրիոյ շրջանի պաշտօնական «Արևելք» (1946-1963) հասարակական-քաղաքական-գրական-գեղարուեստական օրաթերթը, «Նոր Մարաշ» (1946-1961) ամենամեայ հանդէսը, քաղաքական, գրական «Սուրիա» (1946-1960) անկախ օրաթերթը, կրօնական «Լրատու» (1964-1980) շաբաթաթերթը, արուեստի, գրականութեան և գիտութեան «Մշակոյթ» (1967, 1970, 1972) պարբերագիրքը և այլն։ Ներկայիս Հալէպի մէջ կը հրատարակուին Հալէպի հայ ազգային ծերանոցի խնամակալութեան «Հայ ծերանոց» (1952 թուականէն) եռամսեայ տեղեկատու հանդէսը, գրական, գեղարուեստական, պատմաբանասիրական «Գեղարդ» (1975 թուականէն) տարեգիրքը, Բերիոյ թեմի ազգային առաջնորդարանի պաշտօնական «Գանձասար» (1978 թուակնէն, 1978-1981 թուականներուն՝ «Պարբերաթերթ», 1982-1991 թուականին՝ «Օշական») կրօնական, հասարակական, մշակութային շաբաթաթերթը և այլն։

Ծանօթագրութիւն Խմբագրել