|
[[Պատկեր:Flag of Canada.svg|260px|մինի|Քանատայի դրօշ]]
[[Պատկեր:Canada (orthographic projection).svg|260px|մինի|Քանատայի քարտէզ]]
[[Պատկեր:Ottawa - ON - Stadtansicht.jpg|260px|մինի|Օթթաուա]]
'''Քանատան''' ([[անգլերեն{{lang-en|անգլերէն]]՝ Canada}} ˈkænədə), [[ֆրանսերեն{{lang-fr|ֆրանսերէն]]՝ Canada}} kanaˈda), պետութիւն է [[Հյուսիսային Ամերիկա|Հիւսիսային Ամերիկա]]յի մէջ, իսկ տարածքի մեծութեամբ կը հանդիսանայ՝ աշխարհի 2-րդ պետութիւն։ Տարածութիւնը 9.976.000 քմ² է, բնակչութիւնը՝ 35 մլն մարդ (ըստ 2015 թուականի կատարուած մարդահամարի տուեալներուն<ref>[http://www.geoba.se/population.php?pc=world&page=1&type=28&st=rank&asde=&year=2015 Քանատայի Բնակչութիւնը 2015 թուականին]</ref>)։ Մայրաքաղաքը՝ [[Օթթաուա]]։ Վարչականօրէն բաժանուած է 10 նահանգի եւ 2 երկրամասի։
== Պետական կարգ==
Քանատան խորհրդարանական համակարգով սահմանադրական միապետութիւն է, կը հանդիսանայ երկլեզուանի եւ բազմամշակութային երկիր, որտեղ [[անգլերեն|անգլերէն]] եւ [[ֆրանսերեն|ֆրանսերէն]] լեզուները դաշնային մակարդակով ճանչցուած են, որպէս՝ պետական լեզուներ։
== Աշխարհագրութիւն ==
Կ՛ողողուի Ատլանտեան, [[ԽաղաղԽաղաղական օվկիանոսՈվկիանոս|ԽաղաղԽաղաղական]] եւ [[ՀյուսիսայինՀիւսիսային սառուցյալՍառուցեալ օվկիանոսՈվկիանոս|Հիւսիսային Սառուցեալ]] [[օվկիանոս|ովկիանոս]]ներով, կը սահմանակցի [[ԱՄՆ]]ու հետ հարաւէն եւ հիւսիս-արեւմուտքէն, [[Դանիա]]յի ([[Կրենլանտիա]]) հետ հիւսիս-արեւելքէն եւ [[Ֆրանսա]]յի (Սեն Պիեռ ևեւ Միքելոն) հետ արեւելքէն։ Քանատայի՝ [[ԱՄՆ]]ուԱՄՆու հետ սահմանը կը համարուի աշխարհի ամենաերկար ընդհանուր սահմանը։
== Պատմութիւն==
Քանատայի հեռաւորութիւնը [[Հիւսիսային Բեւեռ|հիւսիսային բեւեռ]]էն ընդամէնը 1000 քմ է, իսկ հիւսիսային մագնիսական բեւեռը կը գտնուի ուղղակի Քանատային մէջ։ Քանատան Մեծ Ութնիակի անդամ երկիր է։ Քանատան բաժնուած է 10 նահանգի եւ 3 դաշնային տարածքի։
Քանատան արդիւնաբերական զարգացած երկիր է, ունի բազմաճիւղ տնտեսութիւն, որ հիմնուած է հարուստ բնական աղբիւներու եւ առեւտրի վրայ (մասնաւորապէս՝ [[ԱՄՆ]]-ու հետ համատեղ Քանատան կը համագործակցի դեռեւս գաղութներու գոյութեան եւ Համադաշնութեան հիմնման ժամանակաշրջանէն)։ Քանատայի մայրաքաղաքն է [[Օթթաուա]]ն, [[Օնթարիօ (նահանգ)|Օնթարիօ]] նահանգին մէջ։ Հիմնուած ըլլալով [[1534]] թուականի ֆրանսացի հետախոյզ Ժագ Քարդիէի կողմէն՝ Քանատան իր սկիզբն առած է ֆրանսական գաղութէն, զոր կը գտնուի ժամանակակից Քէպեք քաղաքի տեղը, որ սկզբնապէս բնակուած եղած է տեղացի ժողովուրդներով։
Անգլիական գաղութատիրութեան ժամանակաշրջանէն յետոյ պրիդանական երեք գաղութներու միութենէն (որոնք մինչ այդ Նոր Ֆրանսայի տարածքներէն կը համարուէին) ծնաւ Քանատական համադաշնակցութիւնը։ Քանատան Միացիալ Թագաւորութիւնէն անկախութիւն ստացաւ խաղաղ գործընթացի արդիւնքէն [[1867]] թուականէն [[1982]] թուական։
== Աղբիւրներ ==
*[https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_5.djvu/224 Հայկական Սովետական Հանրագիտարան]։
*[http://www.tours.am/am/countries/%D5%B0%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1/%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1 Քանադա]։
| 