«Մուսա Ալ-Սատր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն)
| անուն ազգանուն = Մուսա Ալ-Սատր
Տող 89 ⟶ 88՝
Ալ-Սատրի որդին յայտնած է, որ իր հայրը գաղտնիօրէն բանտին մէջ է՝ առանց որեւէ փաստացի տուեալներով:<ref>Staff (31 August 2010) [http://www.dailystar.com.lb/article.asp?edition_id=1&categ_id=2&article_id=118823 "Imam Sadr and companions still alive in captivity of Libya, son tells news agency"] ''The Daily Star'' (Lebanon).</ref> Սատրի անյայտացումը Լիբանանի եւ Լիպիոյ մէջ կը շարունակէ մնալ շատ մեծ պայքար:<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/3531276.stm|title=BBC NEWS – Middle East – Court in Lebanon summons Gaddafi|publisher=}}</ref> Ըստ [[Լոնտոն]]ի մէջ գտնուող [[Սէուտական Արաբիա|սէուտական]] ''Շարք Ալ-Աուսաթ'' օրաթերթի 27 Օգոստոս 2006-ի թիւին, Լիբանանի խորհրդարանի նախագահ [[Նապիհ Պըրրի]] յայտարարած է, որ լիպիական վարչակարգը՝ յատկապէս Լիպիոյ ղեկավարը պատասխանատու են Սատրի անյայտացման:<ref>[http://www.asharqalawsat.com/details.asp?section=4&issue=10134&article=379828 بري يحمل النظام الليبي ورئيسه مسؤولية «الجريمة المنظمة» في اختطاف موسى الصدر ورفيقيه, أخبار<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.asharqalawsat.com/details.asp?section=4&issue=10135&article=380047 المجلس الشيعي في لبنان يدعو ليبيا إلى «كشف لغز» اختفاء موسى الصدر, أخبار<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.mehrnews.com/en/NewsDetail.aspx?NewsID=372294 Libya is responsible for Musa Sadr’s disappearance: paper<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090306221024/http://www.mehrnews.com/en/NewsDetail.aspx?NewsID=372294 |date=6 March 2009 }}</ref>
Ըստ [[Իրան (արեւմտահայերէն)|իրանցի]] հրամանատար Մանսուր Քատարի, [[Սուրիա|Սուրիոյ]] ապահովութեան պետ Ռիֆաաթ Ալ-Ասատ յայտնած է, որ Սուրիոյ մէջ Իրանի դեսպանը խօսած է Սատրը սպաննելու Քատտաֆիի ծրագիրին մասին:.<ref name="Val"/> 27 Օգոստոս 2008-ին, Լիբանանի կառավարութիւնը Սատրի անյայտացման համար կ'ամբաստանէ Քատտաֆին:<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7584557.stm "Gaddafi charged for cleric kidnap"]. [[BBC News]], 27 August 2008.</ref> Քատտաֆիի վարչակարգի փլուզումէն ետք, Լիբանան ու Իրան կը դիմեն Լիպիոյ զինեալներուն՝ հետախուզելու համար Մուսա Ալ-Սատրի ճակատագիրը:<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/world/2011/aug/24/libya-missing-cleric|title=Lebanon and Iran urge Libyan rebels to probe 33-year-old mystery|author=Saeed Kamali Dehghan|work=the Guardian}}</ref>
Ըստ քաղաքական վերլուծաբան Ռուլա Թալժի, Քատտաֆիի որդիներէն Սայֆ Ալ-Իսլամ Քատտաֆին յայտնած է, որ Սատրն ու իր պատուիրակութեան անդամները՝ Մոհամետ Եաաքուպն ու Ապպաս Պատրըտտինը չեն հեռացած Լիպիայէն:<ref>[http://www.presstv.ir/detail/166547.html Imam Moussa al-Sadr never left Libya]</ref> Ըստ [[Գահիրէ]]ի մէջ գտնուող Լիպիոյ Ազգային Փոփոխութեան Ժողովին, Շիա իսլամութեան մասին խօսելէ ետք, Քատտաֆի կը հրամայէ Սատրը սպաննել: Սատր զայն կ'ամբաստանէ, իբրեւ անտեղեակ իսլամական կրթութեան եւ [[Իսլամութիւն|իսլամական]] կրօնքի Սիւննի եւ Շիա համայնքներու ճիւղաւորումներուն մասին ու Քատտաֆի զայրանալով կը հրամայէ Սատրի եւ իր պատուիրակութեան անդամներուն սպաննութիւնը:<ref>[http://shiapost.com/?p=4725 Gaddafi has martyred Imam Mousa Sadr]{{dead link|date=January 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Այլ աղբիւրներու համաձայն, Քատտաֆո [[Պաղեստին (արեւմտահայերէն)|Պաղեստին]]ի ղեկավարի առաջարկով կը սպաննէ Սատրն ու իր ընկերակիցները. այն ժամանակ շիաներն ու պաղեստինցիները [[Լիբանան (արեւմտահայերէն)|Հարաւային Լիբանան]]ի մէջ հակամարտութիւններու մէջ կը գտնուէին:<ref>{{cite web|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703421204576327043387056276|title=Fouad Ajami: Gadhafi and the Vanished Imam – WSJ|author=Fouad Ajami|date=17 May 2011|work=WSJ}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2053630,00.html|title=Is the Missing Shi'ite Cleric Imam Musa Sadr Alive in Libya? – TIME|date=25 February 2011|work=TIME.com}}</ref> Ըստ Լիպիոյ գաղտնի սպասարկութեան նախկին անդամի մը, Սատր մինչեւ մահ կը քարկոծուի, երբ կրօնագիտական նիւթ մը կը խօսո Քատաֆֆիներու տան մէջ:<ref name="Worth">{{cite news|last=Worth|first=Robert F.|title=Qaddafi's Never-Neverland|work=The New York Times|page=26|date=25 September 2011|url=https://www.nytimes.com/2011/09/25/magazine/the-surreal-ruins-of-qaddafis-never-never-land.html}}</ref> «Ալ-Այն» պատկերասփիւռի կայանին հետ հարցազրոյցին ժամանակ, Քատաֆիի վարչակարգի ամէնէն ազդեցիկ դէպքերէն եւ Սատրի ու Քատտաֆիի հանդիպումի ականատես Ահմատ Ռամատան կը յայտնէ, որ հանդիպումը տեւած է երկուքուկէս ժամ եւ աւարտին Քատտաֆի կը հրամայէ զայն տանիլ: Ռամատան կու տայ երեք քաղաքական գործիչներու անուններ, որոնք հաւանաբար պատասխանատու են Սատրի մահուան:<ref>{{cite news|last=Mousa|first=Jenan|title=احمد رمضان يكشف اسماء الاشخاص الذين قاموا بتصفية موسى الصدر|url=http://akhbar.alaan.tv/video/world-news/Gaddafi-Ahmed-Ramadan-reveals-names-people-liquidate-Musa-al-Sadr/|work=Akhbar Al Aan|accessdate=15 November 2011}}</ref><ref>{{cite news|title=Lebanon Shiite leader was 'liquidated' in Libya|url=http://en.news.maktoob.com/20090001220564/Lebanon_Shiite_leader_was_liquidated_in_Libya/Article.htm|accessdate=15 November 2011|newspaper=Yahoo Maktoob|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111114031156/http://en.news.maktoob.com/20090001220564/Lebanon_Shiite_leader_was_liquidated_in_Libya/Article.htm|archivedate=14 November 2011}}</ref><ref>{{cite news|title=Lebanon Shiite leader was 'liquidated' in Libya|url=http://www.france24.com/en/20111109-lebanon-shiite-leader-was-liquidated-libya|accessdate=15 November 2011|work=France24|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111112062205/http://www.france24.com/en/20111109-lebanon-shiite-leader-was-liquidated-libya|archivedate=12 November 2011}}</ref>
== Ժառանգութիւն ==
[[File:Banner-MusaAlSadr-40yearsDisappearanceCommemoration-Tyre-NabihBerri-Amal RomanDeckert06092018.jpg|thumb|Սուրի մէջ աֆիշ մը, որ կը նշէ Սատրի անյայտացման 40-րդ ամեակը]]
Մինչեւ այսօր Իմամ Մուսա Ալ-Սատր շիա համայնքին կողմէ կը նկատուի իբր քաղաքական եւ հոգեւոր պետ մը: Իր անունը աւելի կը բարձրանայ իր անյայտացումէն ետք եւ այսօր իր ժառանգութիւնը կը մեծարուի Ամալ եւ [[Հըզպ Ալլահ]] կուսակցութիւններու համակիրներուն կողմէ:<ref>{{cite news|title=As Gaddafi Teeters, Will the Mystery of Lebanon's Missing Imam Be Solved?|url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2045328_2045333_2053630,00.html|publisher=TIME Online | date=22 February 2011}}</ref> Շատերու համար ան նահատակ ու «անյայտացած իմամ» մըն է: Իր յիշատակը վար պահելու համար, Լիբանանի կարգ մը շրջաններու մէջ Սատրի պարսկական խօսելաոճը կը կապկեն:<ref name="Val" /> Սատրի հիմնած կուսակցութիւնը՝ Ամալ շարժումը, կը շարունակէ կարեւոր շիա իսլամական կուսակցութիւն մը մնալ Լիբանանի մէջ եւ Սատր կը նկատուի անոր հիմնադիրը:
== Գործեր ==
Ալ-Սատր երկար նախաբան մը գրած է Հենրի Քորպինի «Իսլամական փիլիսոփայութեան պատմութեան»:<ref>{{cite web|url=http://iqna.ir/en/news/2093699/%E2%80%9Cshia-muslims-in-lebanon%E2%80%9D-1st-work-published-in-iran-on-imam-musa-sadr-|title="Shia Muslims in Lebanon", 1st Work Published in Iran on Imam Musa Sadr|publisher=}}</ref>
Ալ-Սատրի «Իսլամութիւն, մարդկութիւն եւ մարդկային արժէքներ» թերթիկը հրատարակուած է Ահլ Ալ-Պէյթ Համաշխարհային Նիստին կողմէ:<ref>https://www.al-islam.org/printpdf/book/export/html/21634</ref>
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ}}
{{DEFAULTSORT:Ալ Սատր, Մուսա}}
[[Կատեգորիա:Լիբանանցի քաղաքագէտներ]]
[[Կատեգորիա:Իսլամ կրօնագէտներ]]
[[Կատեգորիա:Շիա իսլամներ]]
[[Կատեգորիա:Փիլիսոփաներ (արւմտ.)]]
[[Կատեգորիա:Քաղաքական գործիչներ (արւմտ.)]]
[[Կատեգորիա:Անյայտ կորածներ]]
[[Կատեգորիա:Իրանի մէջ ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:1928-ի ծնածներ]]
| |||