«Օրորա Մարտիկանեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎Կենսագրութիւն: clean up, removed: (արեւմտահայերէն) using AWB
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ|Q4822564}}
 
[[Պատկեր:Aurora Mardiganian 2013 Armenian stamp.jpg|thumb|Օրորա Մարտիկանեան 2013-էն Հայաստանեան դրոշմաթուղթի վրայ]]
'''Արշալոյս (Օրորա) Մարտիկանեան''' ({{lang-en|Aurora (Arshaluys) Mardiganian}}, [[12 Յունուար]] [[1901 թուական|1901]], Չմշկածագ, ([[Օսմանեան Կայսրութիւն]]) – [[6 Փետրուար]] [[1994 թուական|1994]], Լոս Անճելըս, ԱՄՆ)։ Ան [[ամերիկահայ]] գրագէտ, դերասանուհի եւ Հայկական Ցեղասպանութենէն վերապրող կին մըն էր։
 
== Կենսագրութիւն ==
Տող 8 ⟶ 6՝
Օրորա Մարտիկանեան եղած է բազմանդամ ընտանիքի մը երրորդ զաւակը։ Հայրը զբաղած է գիւղատնտեսութեամբ եւ մետաքսագործութեամբ։
 
Ան ականատես դարձած է իր ծնողներուն սպանութեան, կորսնցուցած քոյրերն ու եղբայրները եւ ենթարկուած բազմազան չարչարանքներու: 14 տարեկան աղջնակը վաճառուած է գերիներու շուկան<ref>[http://www.aztagdaily.com/archives/227561 Կին Դէմքեր։]</ref> (առեւանգուած եւ ծախուած է իբրեւեւ գերի Անատոլիոյ մէջ) եւ ստիպուած որոշ ժամանակ մը մնացած է թուրք եւ քիւրտ աղաներու հարեմներուն մէջ։ Մարտիկանեան լեռնային ճամբաներով հասած է [[Էրզրում]], որ այդ օրերուն կը գտնուէր ռուսական զօրքերու վերահսկողութեան տակ: Փախած է [[Թիֆլիս]] ([[Վրաստան]]), որմէ ետք անցած է Ս. Փեթերսպուրկ, ապա՝ [[Օսլօ]]։ Այնուհետեւ Արշալոյս յաջողած է հասնիլ Միացեալ Նահանգներ՝ [[Նիու Եորք|Նիւ Եորք]], Մերձաւոր Արեւելքի Նպաստամատոյցի օգնութեամբ։
 
== «Յափշտակուած Հայաստան»/«Կեանքերու Աճուրդ» (Ravished Armenia/Auction of Souls) ==
Նիւ Եորքի մէջ, կը հանդիպի Հարվի Կէյցին, որ փոքր տարիքով թատերագիր մըն էր, ան իր հովանաւորութեան տակ կ՛առնէ Արշալոյսը եւ կը փափաքի գրի առնել անոր պատմութիւնը։ Գիրքը լոյս կը տեսնէ [[անգլերէն]] լեզուով՝ «<nowiki/>[[Յափշտակուած Հայաստան|«Յօշոտուած Հայաստան»]]<nowiki/>» անուան տակ (Ravished Armenia; the Story of Aurora Mardiganian, the Christian Girl, Who Survived the Great Massacres (1918)<ref name=r1>Balakian, Peter (2003) ''The Burning Tigris: The Armenian Genocide and America's Response''. New York: HarperCollins. pp. 313–14.</ref>: Ժապաւէնը կազմուած էր 20 վայրկեաննոց 8 բաժիններէ եւ 531 տեսարաններէ, որոնք կը ցուցադրէին այն բարբարոսութիւնները, որոնց ենթարկուած էր հայ ժողովուրդը:
 
Այս գիրքը հետագային օգտագործուած է թատերագրական կտոր մը գրելու համար, որ արտադրուած է իբրեւեւ շարժանկար [[1919 թուական|1919-ին]], որու մէջ Մարտիկանեան ստանձնած է գլխաւոր դերը, ուր կը մարմնաւորէր իր իսկ անձը: Նիւ Եորքի մէջ այս շարժանկարը առաջին անգամ կը ցուցադրուի [[16 Փետրուար|Փետրուար 16]], [[1919 թուական|1919]]-ին, Փլազա Պանդոկին մէջ, ուր ներկայ էին հանրայայտ ղեկավարներ, ինչպէս՝ Տիկին Օլիվըր Հարիման եւ Պարոն Ճորճ Վանտըրպիլթ, ներկայացած իբրեւեւ Ամերիկեան Հայերու եւ Սուրիացիներու Նպաստի Կոմիտէի (American Committee for Armenian and Syrian Relief) ներկայացուցիչներ։<ref name=r1/>
Տող 27 ⟶ 25՝
 
== Այլ յղումներ ==
 
{{wikisource|en:Ravished Armenia|Յօշոտուած Հայաստան (անգլերէնով)}}
* [http://www.imdb.com/name/nm0546295/ Mardiganian at IMDB]
* [http://www.armenian-genocide.org/Education.21/current_category.121/resourceguide_detail.html Ravished Armenia]