«Համազգայինի Հայ Կրթական Եւ Մշակութային Միութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Համազգային Մշակութային Միութիւն''', Համազգային մշակութային եւ կրթական ընկերութիւնհաստատութիւն, 1990-էն՝ Համազգային Հայ Կրթական եւ Մշակութային Միութիւն (ՀՀԿՄՄ), համահայկական կազմակերպութիւն։ Կը վայելէ [[Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն]] կուսակցութեան հովանաւորութիւնը<ref name=":0">{{Cite news|url=http://www.hamazkayin.com/%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%AB-%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6-2/|title=Համազգայինի Ամփոփ Պատմութիւն|last=|first=|date=2013-11-15|work=|newspaper=Hamazkayin|language=|access-date=|via=}}</ref>։

1920-ական թուականներըականները կը զուգադիպին Հայ ժողովուրդի պատմութեան հոլովոյթի քաղաքական ու մշակութային նշանակալից ժամանակներու հետ:

3 Մարտ 1930-ին իրականացաւկ'իրականայ Համազգայինի երկրորդական վարժարանը բացելուբանալու ծրագիրը. [[Պէյրութ]]ի մէջ հիմնուեցաւկը հիմնուի Հայ Ճեմարանը: Յետագային հաստատութիւնը ստացաւկը ստանայ Համազգայինի [[Նշան Փալանճեան Ճեմարան]] անունը, իր բարերարի յիշատակին, իսկ աւելի ուշ, Անթիլիասի իր համալիրը կոչուեցաւկը կոչուի նոր բարերարներուբարերարներուն անունով՝ [[Համազգայինի ՄելանքթօնՄելանքթոն եւ Հայկ Արսլանեան Ճեմարան]]:

«Համազգային» ընկերութեան գործունէութիւնը այնուհետեւ շարունակեցկը շարունակէ գլխաւորաբար կեդրոնացած Ճեմարանին մէջ եւ Պէյրութի մէջ այն պատճառով որ Լ. Շանթ, Ն. Աղբալեան, Գ. Իփէկեան հաստատուած էին Պէյրութի մէջ, ուր գաղութը իր հոծ հայութեամբ մշակութային գործունէութեան ընդարձակ հնարաւորութիւններ կը ներկայացնէր: Հետեւաբար, 1947-ին Համազգայինի կեդրոնը փոխադրուեցաւկը փոխադրուի Պէյրութ, եւ ընկերութիւնը լիբանանեան կառավարութեան կողմէ ճանչցուեցաւկը ճանչցուի իբր Համազգային Հայ Կրթական եւ Մշակութային Ընկերակցութիւն:

1941-ին, իբրեւ Համազգայինի Պէյրութի Վարչութեան նախագահ, նախաձեռնեցկը նախաձեռնէ «Համազգայինի Թատերասէրներու Միութիւն»-ը , որուորուն նպատակն էր թատերական արուեստի վերահաստատումը եւ տարածումը հայ գաղութներուն մէջ: Միութիւնը նաեւ պիտիկը սերմանէր հաւատք՝ հայ թատրոնի դաստիարակիչ դերակատարութեան, ինչպէս նաեւ ազգապահպանման գործին անոր բերած նպաստի հանդէպ: «Համազգայինի Թատերասէրներու Միութեան» անդրանիկ ներկայացումը՝ «Ընկած Բերդի Իշխանուհին» էր (1942), ապա՝ [[Բաբգէն Փափազեան]]ի օժանդակութեամբ՝ «Պեպեքս»ը (1943), իսկ 1944-ին՝ Լ. Շանթի «Հին Աստուածները», 1945-ին Լ. Շանթի «Կայսր»-ը…:

1931-ին, դարձեալ Պէյրութի մէջ, հաստատուեցաւկը հաստատուի Համազգայինի տպարանը, որ յետագային կոչուեցաւկը կոչուի իր բարերարի ու գլխաւոր կազմակերպիչի անունով՝ Համազգայինի Վահէ Սէթեան տպարան: Տպարանի շնորհիւ զարկ տրուեցաւկը տրուի հրատարակչական ու գրատարածման աշխատանքներուն: Համազգայինը Լիբանանի մէջ օժտուեցաւկ'օժտուի նաեւ սեփական գրախանութով:

Լիբանանի մէջ կայ 6 մասնաճիւղ: Կը գործէ [[ՀՅԴ]]-ի հովանաւորութեամբ: Համազգայինի Լիբանանի շրջանային վարչութեան հովանաւորութեամբ 1985-էն [[Պուրճ Համուտ|Պուրճ Համուտի]] Նոր ԱտանայԱտանա թաղամասին մէջ կը գործէ «Լեւոն Շանթ» մշակութային կեդրոնը, որ կ՛ընդգրկէ «Բարսեղ Կանաչեան» երաժշտանոցը եւ «Թորոս Ռոսլին» կերպարուեստի ակադէմիանդպրոցը: 1941-էն ի վեր կը գործէ «Գասպար Իփէկեան» թատերախումբը: Ունի «Քնար» (1956-էն) եւ փոքրիկներու «Գայիանէ» պարախումբերը, «Գուսան», «Կարկաչ» երգչախումբերը, «Արեգ» մանկապատանեկան թատերախումբը: Կը ծաւալէ լայն հրատարակչական գործունէութիւն, կը տպագրէ հայերէն դպրոցական դասագիրքեր: Կը կազմակերպէ դասախօսութիւններ եւ այլ միջոցառումներ: Միաժամանակ Համազգայինի կեդրոնական վարչութիւնը Լիբանանի մէջ կը հովանաւորէ «ՄելանքթօնՄելանքթոն եւ Հայկ Արսլանեան» ճեմարանը: «Համազգայինի» գրախանութը կը գտնուգտնուի Պուրճ Համուտի Շաղզոյեան մշակութային կեդրոնին մէջ, որտեղուր տեղակայուած են նաեւ «[[Ազդակ (օրաթերթ, արեւմտահայերէն)|Ազդակ]]», «[[Բագին (գրական հանդէս)|Բագին]]» պարբերականներու խմբագրութիւնները, ՀՅԴ Հայ դատի գրասենեակը, ՀՄԸՄ-ի որոշ վարչական գրասենեակներ, «Վանայ ձայն» ռատիօկայանըռատիոկայանը եւ այլն: Լիբանանի մշակութային կեանքին մէջ իրենց յատուկ տեղը ունին ՀամազգայինՀամազգայինը, Թեքէեան մշակութային միութիւնները, Լիբանանահայ գրական շրջանակը եւ այլ խմբակներ:

1970-ականներուն, Լիբանանի հայկական զանազան կեդրոններու մէջ զգացուեցաւկը զգացուի հայոց լեզուի, գրականութեան եւ [[Հայոց Պատմութիւն|հայոց պատմութեան]] մասնագէտ ուսուցիչներու պահանջը: Համազգայինի Կեդրոնական Վարչութիւնը ձեռնարկեցկը ձեռնարկէ համալսարանական մակարդակով հայագիտական բարձրագոյն հիմնարկի ստեղծման նախապատրաստական աշխատանքներ: Կազմուեցաւ յատուկ յանձնախումբ , բաղկացած՝ [[Գարեգին եպս. Սարգիսեան]]էն (յետագային Մեծի Տան Կիլիկիոյ, ապա՝ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս), [[Վահէ Սէթեան]]էն, [[Հրաչ Տասնապետեան]]էն, [[Շաւարշ Թորիկեան]]էն, [[Վահէ Օշական]]էն եւ [[Երուանդ Փամպուքեան]]էն:

Վերոյիշեալ յանձնախումբի պատրաստած կրթական ծրագիրը ծառայեցկը ծառայէ Համազգայինի Հայագիտական Բարձրագոյն Հիմնարկի դասաւանդութիւններուն, որոնք սկսան 1974-ին, 15 ուսանող-ուսանողուհիներով:

Մեծ յոյսերով սկսած գործը ընդհատուեցաւկ'ընդհատուի [[Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմ]]ի անապահովութեան պատճառով:

1979-ին վերակազմուեցաւկը վերակազմուի հիմնարկի առաջին դասարանը նոր ուսանողներով: 1983-ին հիմնարկը տուաւկու տայ 21 շրջանաւարտներ, որոնք ամբողջացուցին հիմնարկի քառամեայ ընթացքն ու ծրագիրը:

Կեդրոնական Վարչութեան կազմակերպութեամբ, 1995-ին Լիբանանի մէջ սկսաւկը սկսի ամառնային Ուսանողական մշակութային հաւաքը, որ 2002-ինէն ի վեր կը շարունակուեցաւշարունակուի տեղի ունենալ [[Հայաստան]]ի մէջ:

Նոյն նպատակով Լեւոն ՇանթըՇանթ մեկնեցաւկը մեկնի [[Ֆրանսա]]: Յանձնարարուած էր տեսակցիլ [[Փարիզ]]ի մտաւորականութեան եւ մտածել Արեւմտեան Եւրոպայի մէջ, մասնաւորապէս Ֆրանսայի մէջ, «Համազգային»-ի մասնաճիւղեր ստեղծելու մասին:

Նպատակները իրագործելու համար Համազգային Մշակութային Միութիւնը առաջին հերթին՝ 1930-ին Պէյրութի մէջ բացածկը էբանայ Հայ ճեմարանը (1948-էն՝ Համազգայինի Նշան Փալանճեան ճեմարան), 1931-ին՝ «Յոյս» տպարանը (1967-էն՝ Համազգայինի Վահէ Սէթեան տպարան)։ 1980-ին հիմնադրուածկը էհիմնադրուի ՄարսելիՄարսէյի կրթական կեդրոնը (մանկապարտէզով, նախակրթարանով, միջնակարգով եւ երկրորդականով), 1986-ին [[Սիտնի]]ի մէջ ([[Աւստրալիա]])՝ Համազգայինի Արշակ եւ Սոֆի Գոլըստըն (Գալստեան) երկրորդական վարժարանը։ Այս ամէնօրեայ վարժարաններէն բացի Համազգային Մշակութային Միութեան մասնաճիւղերը կը պահեն նաեւ մէկօրեայմիօրեայ դպրոցներ։

Հայ թատերական արուեստը վերակենդանացնելու, տարածելու եւ անոր դերը հայ գաղութներուն մէջ բարձրացնելու նպատակով 1941-ին Գասպար Իփէկեանի ջանքերով կազմուածկը էկազմուի Համազգայինի թատերասէրներու միութիւնը։ Մինչեւ 1951-ը թատերախումբը գործածկը էգործէ Պէյրութի մէջ, այնուհետեւ հիւրախաղերու մեկնածկը էմեկնի [[Եւրոպա]], Հիւսիսային եւ Հարաւային Ամերիկա։ Գասպար Իփէկեանի մահէն ետք, ի պատիւ անոր, 1952-ին խումբը կոչուածկը էկոչուի «Գասպար Իփէկեան թատերախումբ», ղեկավարութիւնը ստանձնած է [[Ժորժ Սարգիսեան]]ը։

Մեծ է երգահան [[Բարսեղ Կանաչեան]]ի ղեկավարութեամբ 1956-ինի վերահաստատուած [[Կոմիտաս Վարդապետ|Կոմիտաս վարդապետի]] ստեղծուածստեղծած «Գուսան» երգչախումբի ներդրումը սփիւռքահայի երաժշտական ճաշակը ձեւաւորելու գործին մէջ։ 1960-ին կազմուածկը էկազմուի «Քնար» ազգագրական երգի-պարի խումբը (ղեկավար [[Վարդգէս Աբրահամեան]]), 1978 թուականին՝ «Ծնծղայ» (ղեկավար [[Վաչէ Պարսամեան|Վաչէ Պարսումեան]]) եւ 1980-ին՝ «Նանոր» (խմբավար՝ [[Ալեքս Մնակեան|Ալեքսան Մնակեան]]) մանկական երգչախումբերը, որոնք մրցանակներ շահած են միջազգային մրցոյթներուն։

Հայագիտութիւնը զարգացնելու, հայոց լեզուի ու գրականութեան, հայոց պատմութեան ուսուցիչներ, նաեւ խմբագիրներ եւ հանրային այլ գործիչներ պատրաստելու համար 1974-ին հիմնածկը էհիմնուի Հայագիտական բարձրագոյն հիմնարկը։

Համազգային Մշակութային Միութեան մեծ իրագործումներէն է «Լեւոն Շանթ» մշակութային կեդրոնը Պէյրութի մէջ, որ իր հարկիհարկին տակ կը պարփակէ [[Թորոս Ռոսլին]] կերպարուեստի ակադէմիան, Բարսեղ Կանաչեան երաժշտանոցը, ինչպէս նաեւ երգի եւ պալետի դպրոցներ։

=== Համազգայինի «Բ. Կանաչեան» երաժշտական քոլէժքոլէճ ===

Հիմնուած է 1983-ին: «Բ. Կանաչեան» երաժշտական քոլէժինքոլէճին մէջ կայ շուրջ 200 աշակերտ. առաջին տնօրէնը եղած է Վաչէ Պարսումեանը, ապա յաջորդաբար տնօրէնի պաշտօնը վարած են տիկին Սոնա Քիւփէլեանը, Սեդրակ Սեդրակեանը, Երուանդ Երկանեանը, իսկԱրմէն այժմ՝Քեչեկն Արմէնու ՔեչեկըՅակոբ Հանտեանը. այժմ այս պաշտօնը կը վարէ Թամար Սնապեան Սուրճեանը:<ref>{{Cite web|url=http://www.aztagdaily.com/archives/444503|title=Համազգայինի «Բարսեղ Կանաչեան» Երաժշտական Քոլեճի 2018-2019 Կրթական Տարեշրջանի Ամավերջի Հանդէս Ու Վկայականաց Բաշխում|date=2019-07-06|website=Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)|language=en-US|accessdate=2019-07-28}}</ref> Կը դասաւանդեն դաշնամուրի, ջութակի, կիթառի եւ զանազան լարային եւ այլ նուագարաններու գործնական եւ տեսական դասընթացներ: Երաժշտական քոլէժին մէջ կայ նաեւ երաժշտական գրադարան: Աւարտածները՝ յատուկ համաձայնագիրի տուեալներով կրնան կատարելագործել իրենց երաժշտական ուսումը Հայաստանի «Կոմիտաս»-ի անուան երաժշտական ուսումնարանէն ներս:

Հիմնուած է 1988-ին եւ ունի շուրջ 60 աշակերտ: Մասնակից աշակերտները կանոնաւոր կերպով կը հետեւին գեղարուեստական դասընթացներուն: Կ՛ունենան աշակերտական եւ աւարտական ցուցահանդէսներ, ինչպէս նաեւ միջդպրոցական ցուցահանդէս-մրցումներ: Դպրոցը ունի մշակուած ծրագիր ու մասնագէտ ուսուցիչներ: Դպրոցը ունի վարիչ - պատասխանատուներ, եւ ուսուցչական կազմը բաղկացածկը էբաղկանայ հայրենի եւ լիբանանահայ արուեստագէտներէ: «Թորոս Ռոսլին» կերպարուեստի դպրոցի գեղարուեստական պատասխանատուն է ԺանէթՎազգէն ԵափուճեանըՄուղալեանը:<ref>{{Cite web|url=http://www.aztagdaily.com/archives/433825|title=Միջդպրոցական Գծագրութեան Մրցանք` Կազմակերպութեամբ Համազգայինի «Թորոս Ռոսլին» Կերպարուեստի Դպրոցին|date=2019-04-08|website=Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)|language=en-US|accessdate=2019-07-28}}</ref>

Հիմնուած է 1989-ին, ունի շուրջ 270 աշակերտ: Պարի դպրոցը տարբեր դասարաններու աշակերտներուն կը սորվեցնէ պարի տարբեր ճիւղերը եւ կ՛ունենայ իր տարեկան ելոյթները, ինչպէս նաեւ շրջագայութիւնները: Երկար տարիներ պարի դպրոցի պարուսոյցը եղած է արուեստագէտ Ֆելիքս Յարութիւնեանը: Այժմ դպրոցի պարուսոյցնպարուսոյցներն էեն արուեստագէտԿարէն Անդրանիկեւ ԳրիգորեանըԺաքլին Մակինեանները:<ref>{{Cite web|url=http://www.aztagdaily.com/archives/443339|title=Համազգայինի «Գայեանէ» Պարի Դպրոցին Տարեկան Ելոյթը` Տպաւորիչ Եւ Ողջունելի|date=2019-06-28|website=Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)|language=en-US|accessdate=2019-07-28}}</ref>

=== «Կարկաչ» մանկական, պատանեկան եւ «Այգ» երիտասարդական երգչախմբերերգչախումբեր ===

Հիմնուած է 1997-ին: Տարիքային տարբեր բաժանումներով անդամները երգչախումբի մաս կը կազմեն, կ՛ունենան տարեկան համերգներ ինչպէս նաեւ շրջագայութիւններ: ԵրգչախումբըԵրգչախումբերը յաճախ կ՛ունենարկ՛ունենան հայրենի հեղինակներու կողմէ յատուկ «Կարկաչ»-ի համար գրուած նոր երգերու կատարումներ: Երգչախումբերը կը գործէրգործեն Զաքար Քէշիշեանի խմբավարութեամբ:<ref>{{Cite Աշակերտներուweb|url=http://www.arevelk.am/am/content/8/6658/%D5%8A%D5%A7%D5%B5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9.-%C2%AB%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%B9%C2%BB-%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2%D5%AB-%D6%83%D5%A1%D5%B5%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B6-%D5%A5%D5%AC%D5%B8%D5%B5%D5%A9%D5%A8.html|title=Պէյրութ. ընդհանուր«Կարկաչ» թիւըխումբի կըփայլուն կազմէրելոյթը|last=LLC|first=VIP շուրջStudio|website=www.arevelk.am|language=hy|accessdate=2019-07-28}}</ref><ref>{{Cite 150 հոգիweb|url=https://www.tomsarkgh.am/hy/event/24485/%D5%8E%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1-%D6%87-%D4%B1%D5%B5%D5%A3-%D5%A5%D6%80%D5%A3%D5%B9%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%82-%D5%B0.html|title=Վարանդա և Այգ երգչախումբերու համատեղ համերգ|website=Tomsarkgh.am|language=en|accessdate=2019-07-28}}</ref>

Հիմնուած է 1999-ին: Թատերախումբի առաջին բեմադրիչը եղած է արուեստագէտ [[Վիգէն Ստեփանեան]]ը, աւելի ուշ՝ հայրենի արուեստագէտ Դաւիթ Յակոբեանը: Այժմ դպրոցի ղեկավարն է արուեստագէտՀրայր ՅասմիկԳալեմքերեանը:<ref>{{Cite Պերթիզլեանըweb|url=http://www.aztagdaily.com/archives/434387|title=Հարցազրոյց Բեմադրիչ Հրայր Գալեմքերեանին Հետ` «Փոքր Հարուած Մը» Կատակերգութեան Առիթով|date=2019-04-12|website=Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)|language=en-US|accessdate=2019-07-28}}</ref>

Հիմնուած է 1956-ին՝ բժիշկներ Վարդգէս եւ տիկին Էկլանթին Աբրահամեաններու ջանքերով, ունի շուրջ 40 անդամ: Որոշակի ժամանակ պարուսոյց աշխատած է Գարինա Ալեքսանտրեանը: Այժմ պարուսոյցնպարուսոյցներն էեն ՖելիքսԿարէն Յարութիւնեանըեւ Ժաքլին Մակինեան ամոլը:<ref>{{Cite web|url=http://www.aztagdaily.com/archives/414689|title=Համազգայինի «Քնար» Պարախումբը Իր Ելոյթով Հրապուրեց Արուեստասէր Հանրութիւնը|date=2018-11-01|website=Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)|language=en-US|accessdate=2019-07-28}}</ref>

Համազգային մշակութային միութեան թատերախումբ: Կազմակերպուած է 1941-ին, դերասան, դրամատուրկ եւ ռեժիսոր Գասպար Իփէկեանի նախաձեռնութեամբ. առաջին ներկայացումը Շանթի «Ընկած բերդի իշխանուհին», տեղի ունեցաւ 1942-ին: 1952-էն կոչուած է հիմնադրի՝ Գ. Իփէկեանի անունով: 1960-ականներէն թատերախումբը ներկայացումներ կու տայ Պուրճ Համուտի հայաշատ թաղամասի կեդրոնը կառուցուած «Յակոբ Տեր-Մելքոնեան» թատերասրահէն ներս (500 տեղ): Բեմադրուած են ազգային եւ թարգմանական պիէսներ՝ [[Լեւոն Շանթ|Շանթի]] «Հին աստուածներ», «Կայսր», [[Յակոբ Պարոնեան|Պարոնեանի]] «Քաղաքավարութեան վնասները», (ըստ Հ. Պարոնեանի),[[Գաբրիէլ Սունդուկեան|Սունդուկեանի]] «Պէպօ», Շիրուանզատէի[[Շիրվանզադէ|Շիրվանզադէի]] «Քաոս», Գոգոլի «Քննիչը», Իպսէնի «Ժողովուրդի թշնամին», Պանէօլի «Փառքի վաշխառուները» եւ այլն: Թատերախումբը ելոյթներ ունեցած է բազմաթիւ երկիրներու մէջ: Թատերախումբին մէջ գործած են Ժորժ Մարգիսեանը (պարգեւատրուած է Լիբանանի պետական, Համազգայինի, Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան շքանշաններուվ), դերասան-դերասանուհիներ Զ. Շանթը, Ն. Մինասեանը, Գ. Տեր-Կարապետեանը, Մ. Սարգիսեանը, Պ. Գարագաշեանը, Ժ. Շահապեանը, Հ. Պալեանը, Հ. Թորիկեանը, Դ. Պոյաճեանը, Ա. Խաչատուրեանը, Վ. Վարդապետեանը, Խ. Արարատեանը եւ այլք: 1982-85-ին թատերախումբը ղեկավարած է Բաբգէն Փափազեանը, բեմադրած է Շանթի «Օշին Պայլ» եւ Մուշեղ Իշխանի «Պարոյր Հայկազն եւ Մովսէս Խորենացի» պիէսները: 1987-2002-ին Վ. Խտշեանի բեմադրութեամբ թատերախումբը ներկայացուցածկը էներկայացնէ Շանթի «Հին աստուածներ», «Եսի մարդը», «Կայսր», Հ.[[Յակոբ Օշական|Օշականի]] «Երկնքի ճամփովճամբով», Ա. Միլլերի «Բոլոր զաւակներս», «Գինը», Կ. Մանյէի «Օսկարը», Ն. Սայմոնի «Երկրորդ պողոտայի բանտարկեալը», Ժ. Շեհատէի «Պրիզպանի գաղթականը» եւ այլ պիէսներ: 2003-ին Զ. Եագուպեանի բեմադրութեամբ թատերախումբը ներկայացուցած է [[Մուշեղ Իշխան|Մուշեղ Իշխանի]] «Կիլիկիոյ արքան» պիէսը։

ՀԲԸՄԿը Հայ երիտասարդաց ընկերակցութեան թատերախումբ: Կազմակերպուած էկազմակերպուի 1959-ին, Վ. Փափազեանի անունով կոչուածկը էկոչուի 1960-ին: Թատերախումբի գործունէութեան առաջին փուլը կապուած է դերասան եւ ռեժիսորբեմադրիչ [[Պերճ Ֆազլեան|Պերճ Ֆազլեանի]] անուան հետ, որ 1959-էն բեմադրած է Շանթի «Հին աստուածներ», Մ. Քոչարեանի «Մուսա լեռան քառասուն օրը», «Մոլիէրի Ժորժ Տանդէն», «Տարտիւֆ», Շեքսպիրի[[Շէյքսփիր|Շէյքսփիրի]] «Ամառային գիշերուայգիշերուան երազ» եւ այլ պիէսներ: Այնուհետեւ թատրոնը ղեկավարած է դերասան եւ ռեժիսորբեմադրիբ Գրիգոր Սաթամեանը: Անոր բեմադրութիւններէն են Ժ. Ֆէյտոյի «Կասկածը կնոջ մտքին մէջ», Պարոնեանի «Մեծապատիւ մուրացկաններ», [[Տիգրան Կամսարական|Կամսարականի]] «Վարժապետին աղջիկը», ՇեքսպիրիՇէյքսփիրի «Բազում աղմուկ վասն ոչնչի են»: 1972-ին թատերախումբը ելոյթներ ունեցած է Հայաստանի մէջ: Մինչեւ Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի սկիզբը (1975) թատերախումբը իր ներկայացումները տուածկու էտայ ՀովակիմեանՅովակիմեան-Մանուկեան վարժարանի «Գալուստ Կիւլպէնկեան» 650-տեղանոց հոգինոց սրահէն ներս: 1975-ին Սաթամեանի ԱՄՆ գաղթելէն ետք, թատրոնի բեմադրիչներ եղած ենկ'ըլլան Վաչէ Ատրունին (բեմադրածկը էբեմադրէ Դ. Պսաֆասի «Ստախօս կուզուի», 1978), Թորոս Սարգիսեանն ու Զաւէն Գալուստեանը (բեմադրելկը ենբեմադրէ Կ. Գոլդոնիի «Ստախօսը», 1986), Վաչէ Տոներեանը (1988-90-ին, բեմադրելկը էբեմադրէ Պ. Շենոնի «Ժառանգորդը» եւ Ժ. Ֆէյտոյի «Հաւատարմութիւն» պիէսները), Յարութիւն Գնդունին (1991-1992-ին բեմադրածկը էբեմադրէ Պրիստլիի «Ակամայ խոստովանութիւն», Մոլիէրի «Երեւակայական հիւանդը» եւ Ն. Սայմոնի «Տարօրինակ ժամադրութիւններ» պիէսները)։ Վիգէն Ստեփանեանը (1994-95-ին բեմադրածկը էբեմադրէ Լա Մուրէի «Ախ կլիներ, կլիներ» եւ իր հեղինակած «Պարոն լրտեսին վերջին գործը» պիէսները), Պ. Ֆազլեանը (բեմադրածկը էբեմադրէ Մոլիէրի «Ագահը», 1996), Արտաշէս ՀովհաննիսեանըՅովհաննիսեանը (բեմադրածկը էբեմադրէ Յակոբ Աթալեանի «Աղուէսն ու Աղասին», 1998) եւ Գրիգոր Տեկիրմէնճեանը (բեմադրածկը բեմադրէ Մ. Յեննըքէնի «Կիները բնաւ սուտ չեն խօսիր», 1999): Ե. Ղազանչեանը 2001-03-ին բեմադրածկը էբեմադրէ Թ. ՈւիլեամսիՈւիլիամզի «Մենակութեան վերջին կանգառը», Է. տէ Ֆիլիպոյի «Երեխաները կը մնան երեխաներ» եւ Յ. Պարոնեանի «Պաղտասար աղբար» պիէսները: Թատերախումբի գործունէութիւնը իրենց երկարամեայ ու բեղմնաւոր աշխատանքով նպաստած են Լ. Գույումճեանը, Զ. Ներսէսեանը, Զ. Գալուստեանը, Թ. Սարգիսեանը, Գ. Սողոմոնեանը, Հ. Տատուրեանը, Հ. Թումեանը, Վ. Եուրնէշլեանը, Հ. Վարդիվառեանը, Լ. Մելքոնեանը, Պ. Տեր-Սահակեանը:

Կազմած է [[Կոմիտաս Վարդապետ|Կոմիտաս վարդապետը]], ապա 1956-ին [[Բարսեղ ԿանաչեանըԿանաչեան|Բարսեղ Կանաչեանի]] ջանքերով կը հաստատուի Լիբանանի մէջ: ԳործածԿը էսկսիլ գործել 1933-61-ին: Անդրանիկ համերգը տեղի ունեցած է Պէյրութի «Մեմօրիալ հոլ» թատրոնէն ներս (կազմը՝ 70 մարդ): Սկզբնական շրջանին ճանչցուած էր հիմնադիրի անունով ՝ «Բարսեղ Կանաչեան», ապա խմբավարի պաշտօնը ստանձնած են Յարութիւն Թոփիկեանը, Երուանդ Երկանեանը, Պարգեւ Թասլաքեանը, իսկ այժմ՝ ՊարգեւԳրիգոր ԹասլաքեանըԱլոզեանը:<ref>{{Cite web|url=http://www.aztagdaily.com/archives/443667|title=Հովանաւորութեամբ Համազգայինի Պէյրութի «Կոմիտաս» Մասնաճիւղին. Համազգայինի «Գուսան» Երգչախումբը Արժանավայել Կերպով Նշեց Կոմիտասի 150-ամեակը|date=2019-07-01|website=Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)|language=en-US|accessdate=2019-07-28}}</ref> Յայտագիրը ընդգրկած է Կոմիտասի, հայ ժողովրդական եւ հոգեւոր, արաբական եւ քրտական ժողովրդական երգեր, ինչպէս՝ Բ. Կանաչեանի խմբերգերը, «Աբեղայ» օիպերայէն (ըստ Լեւոն Շանթի «Հին աստուածներ» տրամայի) հատուածներ: 1936-ին կազմուած է նաեւ «Գուսան» երաժշտասիրաց միութիւնը: Հայ եւ արաբ ժողովուրդներու բարեկամութեան ամրապնդման ուղղուած ջանքերու համար երգչախումբի ղեկավար՝ Բ. Կանաչեանը պարգեւատրուած է Լիբանանի «Մայրիներ Ա կարգի» պատուոյ նշանով: Ներկայիս Համազգային մշակութային միութեան նոյնանուն երգչախումբը կը փորձէ շարունակել Բ. Կանաչեանի ղեկավարած խումբի աւանդոյթները:

=== Համազգայինի ՄելանքթօնՄելանքթոն եւ Հայկ Արսլանեան ճեմարան ===