«Մումթազ Մահալ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 4.
Կնոջ մահէն ետք Շահ Ճահանը կը հրամայէ կառուցել մարմարէ մեծ դամբարան Ակրա քաղաքին մէջ։ Շինարարութիւնը կը տեւէ 22 տարի ծանօթ իբր [[Թաժ Մահալ]]՝ որ կը նշանակէ Հնդկաստանի թագը անուանումը։
==Հայ ծագումը==
Սերգէյ Աւագեան իր «Նշանաւոր Հայուհիներ» գիրքին մէջ կը նշէ, որ [[Մումթազ Մահալ]]ը (Հեղինէն) ծնած է [[1593]] թուականին հնդկական արքունիքի հայազգի պաշտօնեայ Ասաֆ խանի ընտանիքին մէջ։ 1612-ին գահաժառանգ Խուրամի խան կ՛ամուսնանայ անոր հետ: [[1627]] թուականին գահաժառանգ Խուրամի խանը կը դառնայ Հնդկաստանի թագաւոր: Թագադրութենէն ետք Խուրամի խանը կ՛անուանափոխուի եւ կը կոչուի [[Շահ Ճահան]]:
Աշխարհագրագէտ [[Կամսար Աւետիսեան]] իր գիրքին մէջ գրած է, որ [[1630]] թուականին Մումթազ Մահալ կ՛ուղեկցի թագաւոր ամուսնուն պատերազմի մէջ, ռազմի դաշտին վրայ կը հիւանդանայ: Բժիշկները անկարող կ՛ըլլան փրկելու անոր կեանքը: Մահամերձ վիճակի մէջ ան ամուսինէն կը խնդրէ իր գերեզմանին վրայ կառուցել տաճար:
Հնդկաստանի հայ թագուհի Մումթազ Մահալ իր մահկանացուն կը կնքէ 38 տարեկանին, [[1631]] թուականին, [[Հնդկաստան]]ի [[Պուրհան Նուրէ]] բնակավայրին մէջ, ուր հողին կը յանձնուի: Սակայն, քիչ ժամանակ ետք անոր աճիւնը կը տեղափոխուի Ագրա եւ հողին կը յանձնուի` [[Ճամնա Գետ|Ճամնա գետ]]ի ափին: Այստեղ թագաւոր ամուսին Շահ Ճահանը իր սիրեցեալ թագուհիին գերեզմանին վրայ կը կառուցէ ([[1630]]-[[1652]]) աշխարհահռչակ մզկիթ-դամբարանը` [[Թաժ Մահալ]]ը<ref>{{cite web | url=http://www.horizonweekly.ca/news/details/58851/print | title=Շարժանկար՝ Հնդկաստանի Հայ Թագուհիին մասին, Որուն Յիշատակին Կառուցուած է Թաժ Մահալը}}</ref>:
''[[Թաժ Մահալ. հայուհին` Հնդկաստանի խորհրդանիշ հոգի (ժապաւէն)|Թաժ Մահալ. հայուհին` Հնդկաստանի խորհրդանիշ հոգի]]'' ժապաւէնը ([[անգլերէն]]՝ Taj Mahal: The Armenian Woman and the Symbol of India), վաւերագրական ժապաւէն մը, որ կը պատմէ՝ միջնադարուն, [[Հնդկաստան]]ի մէջ ձեւաւորուած հայկական գաղութին մասին: Ժապաւէնին անդրանիկ ցուցադրութիւնը տեղի ունեցած է [[2015]] թուականի [[8 Մարտ]]-ին: Ժապաւէնը նկարահանուած է [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ]]ու մէջ բնակող ՝ Սեմ (Սարգիս) Մակարեանի եւ Արա Ազատեանի աջակցութեամբ<ref>{{cite web | url=http://asekose.am/news/6/182663-taj-mahalhayouhin-e-hndkastani-xorhrdanise-filmi-premieran-texi-kounena-marti-8-in.html | title=«Թաժ Մահալ.հայուհին եւ Հնդկաստանի խորհրդանիշը» ֆիլմի փրեմիերան տեղի կ՛ունենայ մարտի 8-ին}}</ref>: Ժապաւէնը «Հայկական Չափանիշ» ընկերութեան կողմէ իրականացուած «Անծանօթ հայեր» շարիքին մէկ մասն է, ուր մանրամասնօրէն կը ներկայացուի Հնդկաստանի մէջ բնակող հայերու պատմութիւնը: Վաւերագրական այս ժապաւէն կ՛անդրադառնայ Հնդկաստանի՝ [[Ակրա]] քաղաքին մէջ գտնուող, աշխարհահռչակ [[Թաժ Մահալ]]ի տաճարի մասին, որ ըստ կարգ մը պատմական աղբիւրներու, Հնդկաստանի [[Շահ Ճահան]] արքային կնոջ՝ Մումթազ Մահալի, զոր հայ եղած է, յիշատակին կառուցած է<ref>{{cite web | url=https://www.a1plus.am/1372527.html | title=«Թաջ Մահալ. հայուհին և Հնդկաստանի խորհրդանիշը»` մի շարք փառատոններում (տեսանյութ)}}</ref>:
| |||