|
'''Նեղոս'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=52}}</ref> ({{lang-ar|النيل}}, ''անալ-Նիլ'', <small>Հին եգիպտերենեգիպտերէն</small>՝ ''Իթերու''), գետ [[ԱֆրիկաԱփրիկէ]]յում։<nowiki/>ի Երկարությունըմէջ։ 6Երկայնքը 6,853 կմՔմ. է։ ՀիմնականումԳլխաւորաբար անցնում էկ'անցնի երկու երկրներով՝երկիրներէ՝ [[Սուդան|Սուտան]] ևեւ [[Եգիպտոս]]։
== Անուն ==
[[Պատկեր:Iteru.png|մինի|ձախից|Նեղոս գետի անունը հին եգիպտերեն։եգիպտերէն։]]
Հին եգիպտերենովեգիպտերէնով Նեղոսի անունն էր՝ ''Հ'փի'' կամ ''Իթերու'', որըոր նշանակումկը էնշանակէ ''գետ''<ref>{{cite book|author = Faulkner, Raymond O.|title= Concise Dictionary of Middle Egyptian|year=1962|publisher=Griffith Institute|page=33}}</ref>: <small>[[Ղպտիերեն|Ղպտիերէն]]</small> «ՓիարոՓիարօ» անուննանունը ունինոյն նույնծագումը ծագումը։ունի։
«Նեղոս» բառը ծագումծագած է գետիգետին հունարենյունարեն ''Νείλος'' ''Նեյլոս'' անունից։անունէն։
== Նեղոսի հոսք ==
ՆեղոսըՆեղոս սկսվումսկիզբ էկ'առնէ [[Կենտրոնական Աֆրիկա|Կեդրոնական Ափրիկէէն]]յից և հոսումեւ կը էհոսի հյուսիս՝հիւսիս՝ դեպիդէպի Միջերկրական ծով։ Նախքան ծովըծով թափվելըթափիլը ՆեղոսնՆեղոս առաջացնումլայն էգետահովիտ լայնմը կը յառաջացնէ [[գետահովիտ]]։ ԱֆրիկայիԱփրիկէի այնայդ մասի կլիման, որտեղովուրկէ հոսում էՆեղոս Նեղոսըկը հոսի, չոր ևեւ տաք է։ ԱնձրևներըԱնձրեւները շատ հազվադեպհազուադէպ են։ ՀողերիՀողերուն մեծ մասը իրենցից ներկայացնում են քարքարոտ [[Անապատ (աշխարհագրություն)|անապատներ]]։ Ամենեն։ ամիս հուլիսին ՆեղոսըՆեղոս վարարումընդհանրապէս է։վարար Վարարմանհոսք ժամանակմը նրակ'ունենայ ջրերը հեղեղումՅուլիս ենամսուան ընթացքին։ Այդ շրջանին ջուրերը կը հեղեղեն ափամերձ մեծ տարածություններ։տարածքներ։ Այստեղ Նեղոսի ջրերըջուրերը բերումիրենց ենհետ կը բերեն հսկայական քանակությամբքանակութեամբ տիղմ, ինչըինչ դարձնում էոր հողը շատ բերրի։բերրի կը դարձնէ։
Եգիպտոսի մեծ գետն է, որմէ կախեալ էր ամբողջ երկրին տնտեսութիւնը։
Եգիպտոսի մեծ գետն է, որից կախված էր ամբողջ երկրի տնտեսությունը։ Նեղոսը սկիզբ է առնում Աֆրիկայի կենտրոնում գտնվող [[Վիկտորիա լիճ|Վիկտորիա լճից]] և թափվում է [[Միջերկրական ծով]]ը։ Գետի երկարությունը 6 853 կմ է։ Նեղոսի բերրի հովիտը (վերին Եգիպտոսում հովտի լայնությունը 19 կմ-ից ավելի չէ) երկու կողմից էլ սահմանակից է անապատին։ Ամեն տարի գարնանը գետը դուրս է գալիս իր ափերից՝ տեղատվությունից հետո տիղմի հաստ շերտ թողնելով, որից հետո մերձակա դաշտավայրերը առատ բերք են տալիս։ Ջրի չափազանց հորդացումը ավերածությամբ էր սպառնում, իսկ չափազանց նվազելը՝ սովով։ Գետը նաև շահավետ փոխադրամիջոց էր՝ երկրի մի ծայրից մյուսը ապրանքներ տեղափոխելու համար։ Ներկայիս [[Կահիրե]]ից մոտ 19 կմ դեպի հյուսիս Նեղոսը բաժանվում է երկու վտակների՝ արևմտյան և արևելյան, որոնց միջև ընկած ճահճուտը հայտնի է Դելտա անունով։
Նեղոս սկիզբ կ'առնէ Ափրիկէի կեդրոնը գտնուող [[Վիկտորիա լիճ|Վիքթորիա լիճէ]]<nowiki/>ն եւ կը թափի [[Միջերկրական ծով]]։ Նեղոսի բերրի հովիտը (վերին Եգիպտոսի հովիտին լայնքը 19 Քմ.-էն աւելի չէ) երկու կողմէն ալ սահմանակից է անապատին։ Ամէն տարի գարնան գետը դուրս կու գայ իր ափերէն՝ տեղատուութենէն ետք տիղմի հաստ շերտ մը ձգելով, որմէ ետք մերձակայ դաշտավայրերը առատ բերք կու տայ։ Գետը նաեւ շահաւէտ փոխադրամիջոց էր՝ երկրին մէկ ծայրէն միւսը ապրանքներ տեղափոխելու համար։ Ներկայիս Գահիրէի մօտ 19 Քմ. դէպի հիւսիս Նեղոս կը բաժնուի երկու վտակներու՝ արևմտյան և արևելյան, որոնց միջև ընկած ճահճուտը հայտնի է Դելտա անունով։
Նեղոսը նկարագրված է Հովսեփի ժամանակակից փարավոնի երազում։ Մովսեսի ծնված շրջանում փարավոնը հրամայեց Նեղոսը նետել հրեաներից ծնված բոլոր արու զավակներին։ Մովսեսին զամբյուղի մեջ թողեցին գետափնյա մի ծանծաղուտում։ Նեղոսի հետ են կապված նաև «տասը պատուհասներից» մի քանիսը, որոնք Աստված ուղարկել էր որպես պատիժ փարավոնին՝ իսրայելացիներին ազատ չարձակելու համար։ Նեղոսը հաճախ են հիշատակում մարգարեները։
| 