«Հռոմկլա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

[[1292]] Մայիսին [[Եգիպտոս]]ի սուլթան Մելիք Աշրաֆը խոշոր ուժերով պաշարեց Հռոմկլան, որու բնակչութիւնը եւ պահակազօրքը 33 օր հերոսաբար կը դիմադրէին թշնամիին։ Դուրսի օգնութենէն զրկուած պաշտպանները Յունիսի 28-ին քաղաքը յանձնեցին թշնամիին։ Պահակազօրքը սուրէ անցաւ, քաղաքը կողոպտուեցաւ, բնակչութեան զգալի մասը, ինչպէս՝ Ստեփանոս Դ. Հռոմկլայեցի կաթողիկոսը գերուեցին։ Հռոմկլայի անկումը ժամանակակից պատմիչները համարած են հայ կեանքի մեծագոյն աղէտ։ Այնուհետեւ կաթողիկոսական աթոռը հաստատուած է մայրաքաղաք՝ Սիս։ 16-րդ դարէն յետոյ՝ օսմանեան թուրքերու տիրապետութեան ժամանակ, Հռոմկլայի Ս. Աստուածածին եկեղեցին փոխուեցաւ մզկիթի, միւսներն աւերուեցան։ Հռոմկլան վերջնականապէս աւերուեցաւ 1839-ին՝ Եգիպտոսի Իպրահիմ փաշայի ռմբակոծութենէն։ Հռոմկլայի Ս. [[Գրիգոր Լուսաւորիչ]] եկեղեցւոյն մէջ ամփոփուած են Գրիգոր Գ. Պահլաւունիի եւ Ներսէս Դ․ Կլայեցիի աճիւնները։ Մինչեւ 20-րդ դարու սկիզբը կիսաւեր այդ եկեղեցին հայերու ու եզիտիներու համար ուխտատեղի էր (եզիտիներն զայն կ՛անուանէին Տէր Ներսէս)։

 

*Արաբական աղբիւրները Հայաստանի եւ հարեւան երկիրների մասին, Երեւան, 1965։

*Կիլիկիա, ՍՊԲ, 1894։