«Նոյեմբերեան (Քաղաք)» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 45.
== Առողջապահութիւն ==
2010-ին [[Հայաստան համահայկական հիմնադրամ]]ը իր [[Գերմանիա|Գերմանիոյ]], [[Աւստրալիա|Աւստրալիոյ]], [[Լիբանան]]ի, [[Շուեյցարիա|Շուեյցարիոյ]] տեղական մարմիններու եւ Լիբանանի վարչապետ՝ [[Սաատ Հարիրի|Սաատ Հարիրիի]] (2009-2011) նիւթական օգնութեամբ՝ հիմնանորոգեց Նոյեմբերեանի քաղաքային հիւանդանոցը<ref>[http://www.lragir.am/index/arm/0/country/view/39466 Վերանորոգվել է Նոյեմբերյանի հիվանդանոցը]</ref>։
== Պատմութիւն ==
Նոյեմբերեան քաղաքը կը գտնուի [[Հայաստանի Հանրապետութիւն|Հայաստանի Հանրապետութեան]] հիւսիս-արեւելեան լեռնային գոտիին վրայ, Գուգարաց լեռնաշղթայի արեւելեան լանջին՝ Այրում երկաթուղային կայարանէն 22 քմ դէպի հարաւ-արեւելք։ Յատուկ տուեալներ չկան այս տարածքին մէջ հնագոյն բնակավայրերու գոյութեան վերաբերեալ, սակայն անոր շուրջ գտնուող շրջաններուն մէջ 13-րդ դարուն կառուցուած է «Մշկավանքն» ու «Սուրբ Սարգիս» եկեղեցին եւ «Ղարիչաքար» ամրոցը, որոնք կու գան փաստելու թէ այս տարածքը եւս հին ժամանակներուն որոշ բնակչութիւն ունեցած է։ Հնագիտական ուսումնասիրութիւնները կը վկայեն, որ Նոյեմբերեան շրջանի մէջ բնակչութիւն գտնուած է հին քարէ դարէն սկսեալ։ Նոյեմբերեանէն մօտ 5 քմ դէպի արեւմուտք կը գտնուի Սրոցահանք տարածքը, ուրկէ անցեալին սրոցաքար արտահանուած է դէպի [[Պարսկաստան]] եւ [[Թուրքիա]]։
10 դարէն մինչեւ 12-րդ դարու սկիզբը, Նոյեմբերեանի տարածքը մաս կազմած է [[Մեծ Հայք|Մեծ Հայքի]] [[Գուգարք (Նահանգ)|Գուգարք նահանգի]] Տաշիր-Ձորագետի (Կիւրիկեան) թագաւորութեան կազմին մէջ։ 11-րդ դարու վերջաւորութեան եւ 12-րդ դարու սկզբը Կիւրիկեան թագաւորութեան վրայ յարձակումներ կատարեցին [[Սելճուք Թուրքեր|սելճուքները]], եւ Նոյեմբերեանի տարածքը անցաւ [[Գանձակի Ամիրայութիւն|Գանձակի ամիրայութեան]] իշխանութեան տակ։ 1118-1124-ններուն [[Վրաստան|Վրաստանի]] թագաւոր [[Դաւիթ Շինարար]] տարածքը վերագրաւեց սելճուքներէն եւ Նոյեմբերեանը միացուց [[Վիրք|Վիրքին]]։ 1236 թվականից նվաճվեց մոնղոլների կողմից։ 1801-ին Նոյեմբերեանի տարածքը միացաւ [[Ռուսիա|Ռուսիոյ]]։ 19-րդ դարուն Նոյեմբերեանը մաս կը կազմէ [[Ելիզաւետպոլի Նահանգ|Ելիզաւետպոլի նահանգի]] [[Ղազախ (գաւառ)|Ղազախ]] գաւառին իսկ 1920-1929-ին՝ Լոռի-Փամպակի գաւառին։ 1938-էն սկսեալ Նոյեմբերեանը համանուն վարչական շրջանի կեդրոնն է։
| |||