«Փարիզի Խաղաղութեան Վեհաժողով» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Տող 5.
 
== Վեհաժողովին աշխատանքները ==
[[Պատկեր:Big_Four.jpg|մինի|Վեհաժողովին «Քառեակ»ը․ ձախէն աջ՝ Լոյտ Ճորճ (Մեծն Բրիտանիա), Վիթորիօ Օրլանտօ (Իտալիա), Ժորժ Գլեմանսօ (Ֆրանսա) եւ Ուոտրօ Ուիլսըն (Ա․Մ․Ն․)]]
Վեհաժողովին անպաշտօն աշխատանքները կը սկսին [[12 Յունուար]] 1919-ին, [[Փարիզ]], Ֆրանսայի Արտաքին Գործոց Նախարարութեան շէնքին «Ժամացոյցի Սրահ» դահլիճին մէջ։  «Տասնեակի Խուրհուդ»ը (կամ «Բարձրագոյն Ժողով»ը) կազմուած [[Ֆրանսա|Ֆրանսայի]], [[Մեծն Բրիտանիա|Մեծն Բրիտանիոյ]] եւ [[Իտալիա|Իտալիոյ]] արտաքին գործերու նախարարներէն, ինչպէս նաեւ [[Ա․Մ․Ն․]] նախագահէն՝ [[Ուուտրօ Ուիլսըն|Ուտրօ Ուիլսըն]], եւ Ճափոնի ներկայացուցիչներէն իր նախապատրաստական աշխատանքներուն ընթացքին կ՛ որոշէ Վեհաժողովիվեհաժողովի գործընթացին հիմնակէտերը։
 
Վեհաժողովին պաշտօնական բացումը կը կատարուի 18 Յունուարին եւ աշխատանքները կ՛ աւարտին նոյն տարուան [[12 Մայիս|12 Մայիսին]]։  Յաջորդող մէկ ու կէս տարուան ընթացքին՝ մինչեւ Օգոստոս 1920, կը յաջորդեն զանազան առանձնակի դաշինքներու պատրաստական բանակցութիւններ, յենուած Փարիզի ԽորհրդաժողովինՎեհաժողովին առնուած որոշումներուն վրայ։
[[Պատկեր:Japanese_peace_delegates_in_1919_with_Makino_Nobuaki.jpg|մինի|Ճափոնի պատուիրակութիւնը]]
Փարիզի Խաղաղութեան Վեհաժողովը կը գումարուի Ֆրանսայի վարչապետ [[Ժորժ Գլեմանսօ|Ժորժ Գլեմանսոյի]] նախագահութեամբ եւ Ա․ Համաշխարհային Պատերազմին մասնակցած 32 երկիրներու ներկայացուցիչներուեւ ազգերու պատգամաւորներուն ներկայութեամբ։  Իրականութեան մէջ, «Տասնեակի Խուրհուդ»ը  Դաշնակիցներու «Բարձրագոյն Խորհուրդ»ի շարունակութիւնն էր։
 
=== Ազգերու Լիկայի ստեղծումի որոշում ===
Տող 17.
== Վեհաժողովին որոշումները ==
[[Պատկեր:Versailles_Peace_Conference_(4304153704).jpg|մինի|Վերսայլի խաղաղութեան խորհրդաժողովը, նկար 1919]]
Որոշումները որ առնուեցանկ՛ առնուին, պարտուող Կեդրոնական Պետութիւններուն / Կայսրութիւններուն բաժանումին (Գերմանիոյ, [[Աւտրօ-Հունգարիա|Աւտրօ-Հունգարիոյ]] եւ [[Օսմանեան Կայսրութիւն|Օսմանեան կայսրութիւններ]]) եւ նոր պետութիւններու ստեղծումըստեղծումին կը վերաբերէին։վերաբերին։  Ինչպէս օրինակ, [[Լեհաստան|Լեհաստանի]] պետութեան վերականգնում, [[Չեխոսլովաքիա|Չեխոսլովաքիոյ]], [[Եուկոսլաւիա|Եուկոսլավիոյ]] եւ Միջին Արեւելքի մէջ պետութիւններու ստեղծում։
[[Պատկեր:Assyro-Chaldean_delegation_to_the_Paris_Peace_Conference.png|ձախից|մինի|Ասորիներուն եւ Խալտիներուն միացեալ պատուիրակութիւնը]]
Բրիտանիոյ թագաւորութիւնը, Ֆրանսան, [[Պելճիքա|Պելճիքան]], [[Հարաւային Ափրիկէ|Հարաւային Ափրիկէն]], Ա․Մ․Ն․ եւ [[Ճափոն|Ճափոնը]] իրարու միջեւ կը բաժնուին Գերմանական գաղթօճախները։  Իսկ [[Մերձաւոր Արեւելք|Մերձաւոր Արեւելքի]] թրքական տիրութիւնները Ազգերու Լիկայի որոշումով կը բաժնուին Մեծն Բրիտանիոյ եւ Ֆրանսայի միջեւ։
Տող 34.
Թուրքիոյ պարտութիւնը Ա․ Համաշխարհային Պատերազմի ընթացքին հայութեան նոր յոյսեր կը ներշնչէ։  Մինչեւ 1918 Հայաստան դիւանագիտական գետնի վրայ մեկուսացած է։  [[Մուտրոսի պայմանագիր|Մուտրոսի պայմանագրով]], թուրքերը պարտաւորուած իրենց բանակը ետ կը քաշեն՝ մինչեւ նախապատերազմեան սահմանները (1914)։  Հայ ժողովուրդը որ Ա․ Համաշխարհային Պատերազմին տուած է հարիւր հազարներով զոհեր, կը սկսկի ակնկալել հողային եւ բարոյական վարձատրութիւն։  
 
=== Հայկական զոյգ պատուիրակութիւններ ===
[[Պատկեր:Armenia_1919.jpg|ձախից|մինի|Հայաստանի պատուիրակութեան կողմէ ներկայացուած քարտէս, 1919]]
[[Պատկեր:Claims_of_Azerbaijan_in_Paris_Peace_Conference_(1919).jpg|մինի|Ատրպէյճանի կողմէն առաջարկուած քարտէս, 1919]]