«Գիւղ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
Չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (3) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 4.
== Պատմութիւն ==
Գիւղը գիւղատնտեսական աշխատանքներով զբաղուող նստակեաց բնակչութեան բնակութեան վայր է։ Առաջացած է մինչդասակարգային հասարակարգին մէջ։ Այդ շրջանին մէջ գիւղերը գերազանցապէս արիւնակցական միաւորում էր, տոհմական համայնք։ Գիւղի մեծացման հետ տոհմերը զբաղած են անոր որոշակի մասը։ Գիւղատեղիի ընտրութիւնը պայմանաւորուած է ջրի առկայութեամբ, ինչպէս և ինքնապաշտպանութեան, քամիներէն պաշտպանուած ըլլալու, անասուններու պահպանման և տնտեսական այլ հանգամանքներով։ Մեծութիւնը կախեալ է անոր դիրքէն.
Բնակչութեան աճը, երկրագործութեան զարգացումը նպաստած է գիւղերու խոշորացմանը։ Նախնադարեան համայնական հասարակարգի քայքայումը եզրակացութեան հասած է գիւղական համայնքի առաջացմանը, արիւնակցական կապերն իրենց տեղը զիջած են դրացիական, տնտեսական յարաբերութւններուն։ Նախկին տոհմի փոխարէն գիւղը միաւորած է առանձին
Միջին դարերուն գիւղին մէջ գերիշխած է բնատնտեսութիւնը։ Գիւղաբնակչութիւնը կազմած է երկրի բնակչութեան ճնշող մեծամասնութիւնը։ Տնայնագործութեան հիման վրայ գիւղերուն մէջ առաջացան արհեստներ, զարգացող
[[Պատկեր:Výhled z hradu Lipnice nad Sázavou (3).jpg|350px|մինի|ձախից|Լիպնիցէ Սազավայի վրայ, Չեխիա]]
== Հայաստանի Գիւղերը ==
Հին հայկական գիւղերու մասին կը հաղորդուի յոյն մատենագիր [[Քսենոֆոն]]ը, որուն վկայութեամբ [[401]] թուականին, Հայաստանով անցած յունական զորքը ճանապարհին հանդիպած է բազմաթիւ գիւղերու՝ նահապետական կենցաղով, գետնափոր բնակարաններով։ Գիւղերը շրջապատուած են հողապատնեշներով, շատ տուներ ունեցած են աշտարակներ։ Գիւղերուն գլխաւորած են վանգերը։ Այս շրջանին մէջ հայկական գիւղ արդէն դրացիական համայնք Էր։ Իւրաքանչիւր գիւղ ունեցած է որոշակի հողատարածութիւն։
Մովսէս Խորենացին կը հաստատէ, որ Հայոց Արտաշէս թագաւորը կարգադրած է որոշել գիւղերու սահմանները և առանձին նշաններով (սահմանաքարերով) անոնք բաժնուած են ագարակներով։ Գիւղերը հիմնադրոաւծ են դաշտավայրերուն մէջ, լեռնահովիտներուն, արնահայաց լեռնալանջերուն, նաև լեռնակիրճերուն, հաշուի առնելով տնտեսական (հողի բերրիությունը, ջրի մոտիկությունը), պաշտպանական և այլ գործոններ, որոնցով յաճախ պայմանաւորուած են հայկական գիւղերու անունները։ Գիւղերու հողատարածութիւնները որոշակի սահմաններ ունեցած են նաեւ միջին դարերուն։ Զարգացած ֆեոդալիզմի դարաշրջանին մէջ (9-13-րդ դարերուն) տնտեսական վերելքի շնորհիւ ստեղծուած են նոր գիւղեր։ Դաշտավայրային մասերուն մէջ, գիւղերը եղած են խիտ և բազմամարդ, ունեցած են շուրջ 400-500 ընտանիք, մինչդեռ լեռնային գիւղերու բնակչութիւնը սակաւաթիւ
[[Պատկեր:Ourika berbere village.jpg|350px|մինի|աջից|Բերբերներու գիւղ, Մօրօքօ]]
== Միջնադարեան գիւղեր ==
| |||