«Գլխապտոյտ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Գլխապտոյտ''' ըսելով`ըսելով՝ կը հասկնանք մարմինի [[Հաւասարակշռութիւն|հաւասարակշռութեան]] խանգարում եւ մարմնական անբնական թաւալումի զգացում, ինչպէս նաեւ`նաեւ՝ շրջապատի թաւալում ու տեղաշարժ։ Գլխապտոյտը շարժումի եւ թաւալումի խաբկանք է<ref name=AFP2010>{{cite journal|last1=Post|first1=RE|last2=Dickerson|first2=LM|title=Dizziness: a diagnostic approach|journal=American Family Physician|year=2010|volume=82|issue=4|pages=361–369|url=http://www.aafp.org/afp/2010/0815/p361.html|pmid=20704166}}</ref>:

Լաւապէս հասկնալու համար գլխապտոյտը ընդհանրապէս եւ «ԳԴՆ գլխապտոյտ»-ը`ը՝ մասնաւորապէս, վերոնշեալ երեք կեդրոններու կազմախօսութեան (anatomy) եւ գործունէութեան ձեւերով։

Անիկա կազմուած է`է՝

*Երեք կիսաբոլոր խողովակներէ (semicircular canals), որոնց մէջ զետեղուած են հաւասարակշռութեան ջիղի սկզբնական մազմզուքները։ Ասոնք շրջապատուած են իւրայատուկ հեղուկով մը, որ կը կոչուի ներաւիշ (endolymph): Մազմզուքներուն միացումով կը կազմուի հաւասարակշռութեան ջիղը, որ լսողութեան ջիղին հետ կ'ուղղուի դէպի ուղեղ։ Կիսաբոլոր խողովակները ուղեղին կը հայթայթեն որոշ տեղեկութիւններ`տեղեկութիւններ՝ մարմինի դիրքին, կացութեան եւ գլխու շարժումներուն մասին. հետեւաբար ուղեղը կ'որոշէ համադրել մարմինին յարմարագոյն ձեւը եւ դիրքաւորումը.

*Անդաստակէ (vestibule), ուր կը գտնուին երկու պզտիկ տոպրակներ`տոպրակներ՝

Այս երեք կեդրոններու ներդաշնակ գործելակերպը կը նպաստէ մեր ամէնօրեայ շարժուձեւերուն եւ մեր շրջապատին հետ ունեցած կապակցութեան։ Վերոյիշեալ կեդրոնները կը գործեն անկախ, սակայն միասնաբար անհատը կը պահեն ոտքի եւ արթուն։ Որեւէ խանգարում այս երեքէն մէկուն մէջ`մէջ՝ կը պատճառէ անհաւասարակշռութիւն եւ թաւալումի խաբկանք։ «ԳԴՆ գլխապտոյտ»-ը ամէնէն յաճախակի գլխապտոյտն է։ Անիկա կը սկսի գլխու անակնկալ շարժումով եւ մանաւանդ անկողինին մէջ ուժգնօրէն մէկ կողմէն միւսը դառնալու ընթացքին։ Անիկա նոպայական, ժամանակաւոր եւ անցողակի գլխապտոյտ է։ Անիկա մտահոգիչ չէ, սակայն ահազանգի կը մատնէ ենթական։ Գլխապտոյտը կը տեւէ քանի մը երկվայրկեանէն մինչեւ քանի մը վայրկեան։

«ԳԴՆ գլխապտոյտ»-ին<ref name="Brazil">{{cite journal|last1=Alvarenga|first1=GA|last2=Barbosa|first2=MA|last3=Porto|first3=CC|title=Benign paroxysmal positional vertigo without nystagmus: diagnosis and treatment|journal=Brazilian journal of otorhinolaryngology|year=2011|volume=77|issue=6|pages=799–804|url=http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1808-86942011000600018&lng=en&nrm=iso&tlng=en|pmid=22183288|doi=10.1590/S1808-86942011000600018}}</ref><ref>{{cite journal|url=http://apps.elsevier.es/watermark/ctl_servlet?_f=10&pident_articulo=13153812&pident_usuario=0&pcontactid=&pident_revista=495&ty=150&accion=L&origen=elsevier&web=www.elsevier.es&lan=en&fichero=295v25n05a13153812pdf001_2.pdf| last1= Prim-Espada|first1=MP|last2=De Diego-Sastre|first2=JI|last3=Pérez-Fernández|first3=E| title=[Meta-analysis on the efficacy of Epley's manoeuvre in benign paroxysmal positional vertigo]| journal= Neurologia |volume= 25 |issue=5 |pages=295–299|date=June 2010|pmid=20643039|doi=10.1016/j.nrl.2010.01.004}}</ref> կ'ուղեկցին`ուղեկցին՝ նողկանք, փսխունք, ուժասպառութիւն եւ քրտինք, բայց`բայց՝ ոչ լսողական տկարութիւն կամ [[ականջաբզզիւն]]։

Անոր պատճառով ենթական կրնայ գետին իյնալ եւ ունենալ մարմնական զանազան տեսակի վնասուածքներ, մասնաւորապէս`մասնաւորապէս՝ ոսկրային կոտրուածք։