|
}}
'''Երկուորեակ''' (<small>[[Լատիներէն]]՝</small>{{Լեզու la|Gemini}}), [[Համաստեղություն|կենդանակերպ համաստեղութիւն]]ներէն։ Երրորդ աստղագուշակը։ Նշանն է՝ [[Պատկեր:Gemini.svg|20px]]։ Արեւը կ'անցնէ Երկուորեակի աստղերուն կողմէն [[21 Մայիս|Մայիս 21]]-էն [[21 Յունիս|Յունիս 21]]-ի միջեւ, հետեւաբար այս թուականներուն ընթացքինամսաթիւներուն ծնողծնած անհատներուն աստղը երկուորեակ կ'ըլլայ։ <br />
== Պատմութիւն ==
ՀամաստեղութիւնՀամաստեղութիւնը յիշատակած է ԱրիսթոդելԱրիսթոտելեսը, որ [[:en:Meteorologica (Aristotle)|Μετεωρολογικά]] (1 343b30) աշխատութեան մէջ նշած է, որ դիտարկած է ԻւփիդերըԻւպիտերը Երկուորեակ համաստեղութեան աստղի մը կողըքովը, որ այնուհետեւ անզայն իրենով ծածկած է: Ասիկա Երկուորեակին մասին առաջին յիշատակութիւնը եղած է:<ref>Star Names: Their Lore and Meaning by Richard Hinckley Allen, Dover, 1963, page 229</ref> 1990-ին հրատարակուած աշխատութեան մը մէջ կը նշուէ, որ նկարագրած աստղը Երկուորեակին 1-ը եղած է եւ դէպքը Ք.ա. 337-ին դեկտեմբեր 5-ը տեղի ունեցած է:<ref>{{cite journal |title=New Evidence for the Dating of Aristotle ''Meteorologica'' 1-3 |first=Sheldon M. |last=Cohen |first2=Paul |last2=Burke |journal=Classical Philology |volume=85 |issue=2 |date=1990 |pages=126–129 |doi= 10.1086/367188|jstor=269702 }}</ref><br />
ՔլաւդիոսԿլաւդիոս Պտղոմեոս «Երկուորեակ» ներառած է իր «Ալմակեսթ» աստղային երկինքին հաւաքածուին մէջ:<br />
Յայտնի է, որ, երբ 1781-ին Ուիլիամ[[Ուիլիըմ Հէրշել]]ը ([[:en:William Hershel|William Hershel]]) [[1781 թուական|1781-ին]] բացայայտեցաւ Ուրան մոլորակը, անանիկա Փրոբուս (Երկուորեակի η) աստղին մօտ կը գտնուեր<ref>Star Names: Their Lore and Meaning by Richard Hinckley Allen, Dover, 1963, page 236</ref>, իսկ 1930-ին Քլայտ Թոմպօ ([[:en:Clyde Tombaugh|Clyde Tombauh]]) բացայայտեցաւ ՓլուդոնՊլուտոն գաճաճ մոլորակը Վասադ (Երկուորեակի δ) աստղին մօտ<ref>The Cambridge Guide to the Constellations by Michael E. Bakich, Cambridge University Press, 1995, page 210</ref>:
Հին յոյները կը համարեինհամարէին, թէ Երկուորեակ համաստեղութեան երկու ամենէ վառամենավառ աստղերը երկինքին վրայ յայտնուած ՔասդորԿաստոր եւ ՓօլիդեւքեսՊոլիդեւքես (ՓօլլուքսՊոլլուքս) երկուորեակ եղբայրներն են: ՀունականՅունական դիցաբանութեան մէջ Երկուորեակներ կը շաղկապեինշաղկապէին առասպելին մը հետ, որ կը պատմէ ԼէտայինԼետային որդիներ Քասդորի եւ Բոլիտեւքեսի մասին, ովքեր երկուսով արկօնաւորդներարկոնաւորդներ եղած էին: Փօլիդեւքես (Փոլլուքս) Զեւսին որդին եղած էր, երբ ան Լետան գայթակղած էր, այն դէպքին, երբ Քասդոր՝Կաստոր՝ ՍփարտայինՍպարտային արքաարքայ եւ Լետայի ամուսին Թինտարեւսի զաւակը: ՔասդորԿաստոր եւ Փոլլուքս նաեւ դիցաբականական կապ մը ունեցած էին ԵլմօյիԵլմոյի կրակին հէտ, որպէս նաւաստինորուննաւաստիներուն պաշտպան: ՔասդորինԿաստորին մահանալէն ետք ՓոլլուքսՓոլլուքսը աղերսեցաւաղերսեց իր հայր Զեւսին, որ ՔասդորըԿաստորը պարգեւէ անմահութիւն եւ ան ատիկա կատարեցաւ՝ըրաւ՝ միավորելովմիաւորելով անոնց երկինքին վրայ:
== Դիրքը ==
Երկուորեակը կը գտնուի «Ցուլ» համաստեղութեան արեւելքըարեւելքին եւ «Խեցգետին» համաստեղութեան արեւմուտքը։արեւմուտքին։ Աւգոստոսին կէսերըկէսերուն Երկուորեակը կը յայտնուէ հորիզոնինհորիզոնի արեւելքին երկայնքով, առաւոտը՝առաւօտը՝ արշալոյսէն առաջ:<br />Երկուորեակը դիտելուն համար ամենէ յարմարամենայարմար ժամանակները յունուարէն[[Յունուար]]էն մինչեւ փէտրուար[[Փէտրուար]] ամիսներուն է, երբ անանիկա մեր գլխավերեւը կը գտնուէգտնուի: Ապրիլ եւ մայիսՄայիս ամիսներուն համաստեղութիունըհամաստեղութիւնը կ'երեւաերեւայ հորիզոնին արեւմուտքըարեւմուտքին անմիջապէս մայրամուտէն յետոյետք:<br />
Երկնակամարին մէջ համաստեղութիւնը գտնելուն ամենէ դիւրինամենադիւրին եղանակը անոր երկու ամենէ վառամենավառ ՔասդորԿաստոր եւ ՓօլլուքսՓոլլուքս աստղերը գտնելն է:
Գլխաւոր աստղերն են՝ ՓոլուքսըՓոլլուքսը (փայլը՝ 1, .16) եւ ՔասդորըԿաստորը (փայլը՝ 1, .59): Համաստեղութեան մէջ Արեգակը կը գտնուի Յունիս 20-էն մինչեւ Յուլիս 20-ը:<ref name="AstronomyOnline">[http://astronomyonline.org/observation/zodiac.asp Constellations of the zodiac]</ref>
===Աստղերը===
Համաստեղութիւնն ունէ անզէն աչքով տեսանելի 85 աստղ<ref>[[Elijah H. Burritt|E H Burritt]] - [https://books.google.am/books?id=3IQoAAAAcAAJ&pg=PA66 The geography of the heavens and class book of astronomy: Accompanied by a celestial atlas] Huntington, 1840 Retrieved 2012-06-25</ref><ref>[[Elias Colbert|E Colbert]][https://books.google.am/books?id=Z7gXAAAAIAAJ&pg=PA33 Astronomy without a telescope: being a guide-book to the visible heavens, with all necessary maps and illustrations] George & C.W. Sherwood, 1869 Retrieved 2012-06-27</ref><br />
Ամէնէ վառԱմէնավառ աստղ Փօլլուքսն է, եւ երկրորդը՝ ՔասդորըԿաստորը: ՃօհանՃոհան ՊայէրՊայէրը [[:en:Johann Bayer|(Johann Bayer)]] սխալ ընելով, 1603-ին ՔասդորըՔասդորին «Ալֆա» մականունը տուաւ{{sfn|Ridpath|Tirion|2001|pp=150-152}}
*'''Երկուորեակի α (ՔասդորԿաստոր)'''՝ Ունէունէ երկրորդ պայծառութւնը՝պայծառութիւնը՝ ՓօլուքսէնՊոլլուքսէն ետք: Աստղերու համակարգ մըն է, կը գտնուի Երկիրէն 52 լոյս-տարի հեռաւորութեան, անզէն աչքով կ'երեւայ որպէս 1.6 մագնիթուտով կապոյտ-ճերմակ աստղ: Երկու սփեքդրալսպեկտրալ-պինըրի կ'երեւան 1.9 եւ 3.0 մագնիթուտներով 470 տարի պարբերութիւնով: ՀամակարգինՀամակարգի մաս կը կազմեկազմէ նաեւ լայն տեսականիով կարմիր թզուկ մը:
*'''Երկուորեակի β (ՓօլլուքսՊոլլուքս)'''՝ Երկուորեակին ամէնէամենէ վառ աստղն է՝ [[Նարնջագոյն (արեւմտահայերէն)|նարնջագոյն]] հսկայ աստղ 1, .2 մագնիթուտովմագնիտուտով, Երկիրէն 34 լոյս-տարի հեռավորութեան: ՓօլուքսնՊոլուքսն ունէ իր շուրջը պտտուող մոլորակ մը, ինչպէս Երկուորեակի երկու այլ աստղեր՝ [[:en:HD 50554|HD 50554]]-ը եւ [[:en:HD 59686|HD 59686]]-ը:
===Այլ Տեսիլներ===
[[Պատկեր:ESO Very Large Telescope images the Medusa Nebula.jpg|thumb|[[:en:Medusa Nebula|Մէտուզա միգամածութեան]] սիրտին մէջ գտնուող աստղը կը ցուցանէ անոր վախճանը:<ref>{{cite web|title=The Dreadful Beauty of Medusa|url=http://www.eso.org/public/news/eso1520/|accessdate=12 June 2015}}</ref>]]
ԵրկուորեակըԵրկուորեակին նայելը կը նշանակէ նայիլ Ծիր Կաթինի միջով, հետեւաբար, կան համեմատաբար հեռաւոր տիեզերքի երեւելիքներ: ԵսքիմօԵսքիմոյ եւ Մէտուզա միգամածութիւնները Մեսիէյին M35 երեւելիքը եւ [[:en:Geminga|Geminga]]-ն այն երեւելիքներն են, որ առաւել ուշադրութիւն կը պահանջեն:<br />
Էսքիմոս<ref>
:{|
| 