«Լէօ Թոլսթոյ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 87.
 
=== Զինուորական ծառայութիւն ===
[[Պատկեր:Stele in Memory of Leo Tolstoy's Stay on the 4th Bastion in Sevastopol.jpg|thumb|150px|<center>Յուշասիւն ՍեւաստապոլիՍեւասթոփոլի պաշտպանութեան (1854-1855) մասնակից Լ․ Թոլսթոյի յիշատակին</center>]]
Լէօ Նիկոլաեւիչ երկու տարի կը մնայ [[Կովկաս]], ուր Շամիլի գլխաւորած լեռնականներուն հետ կը մասնակցի շարք մը ընդհարումներու՝ ենթարկուելով կովկասեան զինուորական կեանքի վտանգներուն ։ Ան Գէորգիեւեան խաչ կրելու իրաւունք կը ստանայ, սակայն, իր սկզբունքներուն համաձայն, այդ մէկը «կը զիջի» իր պաշտօնակից ընկերոջը՝ պաշտօնակիցի ծառայողական պայմաններու զգալի բարելաւումը վեր դասելով անձնական փառասիրութենէն։ Հազիւ Ղրիմի պատերազմը կը սկսի, Թոլսթոյ կը տեղափոխուի Դունայի բանակ՝ մասնակցելով Օլթենիցի ճակատամարտին եւ Սիլիսթրիի շրջափակման, իսկ Նոյեմբեր 1854-էն մինչեւ Օգոստոս 1855-ի վերջը կը մնայ [[Սեւաստապոլ|Սեւասթոփոլ]]ի մէջ<ref name="ЭСБЕ" />:
 
Չորնիի ճակատամարտին մարտկոցի հրամանատար էր, ներկայ եղած է [[Մալախով Կուրգան]]ի գրոհի ատեն տեղի ունեցած ռմբակոծութեան։ Հակառակ կեանքի դժուարութիւններուն եւ պաշարման սարսափներուն՝ Թոլսթոյ այն ատեն կը գրէ «Անտառահատում» պատմուածքը, որու մէջ կ'արտացոլան կովկասեան տպաւորութիւնները, եւ «ՍեւաստոպոլեանՍեւասթոփոլեան պատմութիւններուն» առաջինը՝ «ՍեւաստոպոլըՍեւասթոփոլը Դեկտեմբեր 1854-ին» պատմուածքը, զոր կ'ուղարկէ «Սովրեմեննիկին»: Պատմուածքը անմիջապէս կը տպագրուի եւ հետաքրքրութեամբ կ'ընթերցուի ռուս ընթերցողին կողմէ՝ արտակարգ ազդեցութիւն գործելով ՍեւաստոպոլիՍեւասթոփոլի պաշտպաններուն բաժին հասած սարսափներուն նկարագրութեամբ։ Պատմուածքը կը կարդացուի նաեւ ռուս կայսր [[Ալեքսանդր II (Ռուսաստան)|Ալեքսանտր Բ.-ի]] կողմէ.{{sfn|Бурнашева Н. И.|2002|}}վերջինս կը հրամայէ խնայել տաղանդաւոր սպան<ref name="ЭСБЕ" /><ref>{{Գիրք |автор= Бурнашева Н. И. |մաս= Комментарии. Севастополь в декабре месяце|ссылка часть=http://feb-web.ru/feb/tolstoy/texts/pss100/t02/T02-275-.htm |վերնագիր=Толстой Л. Н. Полное собрание сочинений: В 100 т. - Художественные произведения: В 18 т |բնօրինակ= |հղում= |викитека= |ответственный= |հրատարակություն= |վայր=М. |հրատարակչություն= Наука|թվական=2002 |հատոր=II |էջերի թիվ=393-394 |մեջբերվող էջեր=567 |սերիա= |ISBN= |տպաքանակ=}}</ref><ref group="Ն">Թոլսթոյ, համոզուած էր, որ իր պատմուածքը կարդացած է [[Նիկոլայ Ա.]]-ը, սակայն վերջինս մահացած է [[18 Փետրուար]], [[1855]]-ին իսկ պատմուածքը տպագրուած է «Սովրեմեննիկի» 1855-ի յուլիսեան թիւին մէջ: Բայց Թոլսթոյ հաւանական կը նկատէր, որ Նիկոլայ կրնար պատմուածքը կարդացած ըլլալ ձեռագիր տարբերակով: Գրողին կենսագիր՝ Պ. Բիրյուկով 1905-1906 թուականներուն, խօսքը Թոլսթոյի ուղղելով, կը գրէ. «Պէտք է միանգամընդմիշտ պարզել այն հարցը, թե կարդացա՞ծ է, արդեօք, Նիկոլայ Ա.-ը Ձեր «Սեւաստոպոլեան պատմութիւնները». ես կը կարծեմ, որ ոչ․․․»</ref><ref>{{Գիրք|հեղինակ= Бурнашева Н. И. |մաս= Комментарии. Севастополь в декабре месяце|ссылка часть=http://feb-web.ru/feb/tolstoy/texts/pss100/t02/T02-275-.htm |վերնագիր=Толстой Л. Н. Полное собрание сочинений: В 100 т. - Художественные произведения: В 18 т |բնօրինակ= |հղում= |викитека= |ответственный= |հրատարակություն= |վայր=М. |հրատարակչություն= Наука|թվական=2002 |հատոր=II |էջերի թիվ=393-394 |մեջբերվող էջեր=567 |սերիա= |ISBN= |տպաքանակ=}}</ref>:
 
Նիկոլայ Ա.-ի կենդանութեան օրերուն Թոլսթոյ մտադիր էր հրետանաւոր սպաներուն հետ հրատարակել «Զինուորական թերթիկ» աժան եւ հանրամատչելի ամսագիրը, սակայն ամսագիրին նախագիծին իրականացումը չի յաջողիր։ «Նախագիծիս ի պատասխան՝ ողորմած տէր կայսրը մեծահոգաբար թոյլ կու տայ մեր յօդուածները տպագրել «Ինվալիտ»-ին մէջ, - դառնօրէն կը հեգնէ Թոլսթոյ այդ առիթով։{{sfn|Бурнашева Н. И.|2002|}}
 
[[Պատկեր:Военный листок.jpg|thumb|250px|left|Լէօ Թոլսթոյի հրապարկման չարժանացած շապիկին նախագիծը, 1854]]
ՍեւաստոպոլիՍեւասթոփոլի պաշտպանութեան համար Թոլսթոյ կը պարգեւատրուի Ս. Աննայի 4-րդ աստիճանի շքանշանով՝ «Արիութեան համար» մակագրութեամբ, «1854-1855 թուականներուն ՍեւաստոպոլիՍեւասթոփոլի պաշտպանութեան համար» եւ «1853-1856 թուականներու պատերազմի յիշատակին» շքանշաններով։ Իբրեւ արդիւնք զինք կը պարգեւատրեն «ՍեւաստոպոլիՍեւասթոփոլի պաշտպանութեան 50-ամեակին նուիրուած» երկու շքանշանով. արծաթէ՝ որպէս ՍեւաստոպոլիՍեւասթոփոլի պաշտպանութեան մասնակիցի, եւ մետաղէ՝ որպէս «ՍեւաստոպոլեանՍեւասթոփոլեան պատմութիւներու» հեղինակին<ref name=hist>{{cite web|url=http://historymania.info/view_post.php?id=141|title=Historymania. Награды в честь обороны Севастополя в Крымской войне 1854-1856|publisher=historymania.info|accessdate=2012 թ․ նոյեմբերի 9–ին|archiveurl=http://www.webcitation.org/6CJEhwpiL|archivedate=2012-11-20}}</ref>:
 
Թոլսթոյի երգերէն մէկը նուիրուած էր [[4 Օգոստոս]] [[1855]]-ի ձախողած ռազմական գործողութեան, երբ հրամանատար Ռեատ, սխալ հասկնալով գլխաւոր հրամանատարին հրամանը, կը գրոհէ Ֆետյուխինեան բարձունքը։ «Как четвёртого числа, нас нелёгкая несла горы отбирать» վերնագրով երգը, որ շարք մը ականաւոր հրամանատարներու անուններ կը շօշափէ, մեծ յաջողութիւն կ'ունենայ։ Գրոհէն անմիջապէս ետք, [[27 Օգոստոս]]-ին Թոլսթոյ որպէս սուրհանդակ կ'ուղարկուի [[Սանկտ Պետերբուրգ|Փեթերսպուրկ]], ուր ան կ' աւարտէ «ՍեւաստոպոլըՍեւասթոփոլը Մայիս 1855-ին» եւ կը գրէ «ՍեւաստոպոլըՍեւասթոփոլը Օգոստոս1855-ին, որ գրողի ամբողջական ստորագրութեամբ կը տպագրուի «Սովրեմեննիկի» [[1856]] -ի առաջին թիւին մէջ։ «ՍեւաստոպոլեանՍեւասթոփոլեան պատմութիւնները» վերջնականապէս կ'ամրապնդեն անոր հեղինակութիւնը՝ որպէս նոր գրական սերունդի ներկայացուցիչի, եւ Նոյեմբեր [[1856]]-ին գրողը վերջնականապէս կը ձգէ զինուորական ծառայութիւնը<ref name="ЭСБЕ" />: