«Իսրայէլ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 121.
 
== Անուան Ծագում ==
Ամբողջ երեք հազարամեակի ընթացքին, Իսրայէլ անունը նշանակած է «Իսրայէլի երկիր» ([[եբրայերէն]]՝. אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל‎, Էրեց-Իսրայէլ), ինչպէս նաեւ ամբողջ հրեայ ժողովուրդը։ Այս անուան աղբիւր կը համարուի [[Աստուածաշունչ]]ը, ըստ որուն [[Իսահակ]]ի որդի՝ [[Յակոբ]]ը կը մենամարտէ Աստուծոյ հրեշտակի հետ եւ կը ստանայ Իսրայէլ անունը. «Բաց արտօնէ զիս, որովհետեւ լոյս ծագեց.», Յակոբը ըսաւ հրեշտակին «Բաց չեմ արտօներ, մինչեւ զիս չօրհնես», հրեշտակը ըսաւ. «ինչ է անունդ», պատասխանեց «Յակոբ է». եւ անոր հետ մենամարտողը ըսաւ. «Այսուհետ քու անունը ոչ թէ Յակոբ, այլ Իսրայէլ պիտի ըլլայ, որովհետեւ դուն մենամարտեցիր Աստոուծոյ հետ, եւ պիտի յաղթես մարդկանց» (Ծննդոց 32։29)։ Կայ տարբերակ, որ այդ անունը ծագած է ''սարա'' բայէն, որ կը նշանակէ ղեկավարել, ըլլալ հզոր, ունենալ իշխանութիւն, որ տրուած է երկնքէն, այլ տարբերակով՝ Աստուծոյ սկզբունք, կամ Աստուծոյ մենամարտ։ Ատորմէ ետք, հրեայ ժողովուրդը որպէս Յակոբի սերունդ սկսաւ կոչուած է «Իսրայէլի որդիներ», «Իսրայէլի ժողովուրդ», կամ [[իսրայէլցիներ]]։
 
[[Պատկեր:Merneptah Israel Stele Cairo.JPG|մինի|ձախից|160px|«Մերնեփթահի Կոթողը» (Ք.ա. 13<sup>րդ</sup> դար), որուն վրայ հիէրոկլիֆներով առաջին անգամ գրուած է «Իսրայէլ» անունը: [[Պատկեր:YsyriAr.gif|160px]]]]
Ամբողջ երեք հազարամեակի ընթացքին, Իսրայէլ անունը նշանակած է «Իսրայէլի երկիր» ([[եբրայերէն]]՝. אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל‎, Էրեց-Իսրայէլ), ինչպէս նաեւ ամբողջ հրեայ ժողովուրդը։ Այս անուան աղբիւր կը համարուի [[Աստուածաշունչ]]ը, ըստ որուն [[Իսահակ]]ի որդի՝ [[Յակոբ]]ը կը մենամարտէ Աստուծոյ հրեշտակի հետ եւ կը ստանայ
 
Ամբողջ երեք հազարամեակի ընթացքին, Իսրայէլ անունը նշանակած է «Իսրայէլի երկիր» ([[եբրայերէն]]՝. אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל‎, Էրեց-Իսրայէլ), ինչպէս նաեւ ամբողջ հրեայ ժողովուրդը։ Այս անուան աղբիւր կը համարուի [[Աստուածաշունչ]]ը, ըստ որուն [[Իսահակ]]ի որդի՝ [[Յակոբ]]ը կը մենամարտէ Աստուծոյ հրեշտակի հետ եւ կը ստանայ Իսրայէլ անունը. «Բաց արտօնէ զիս, որովհետեւ լոյս ծագեց.», Յակոբը ըսաւ հրեշտակին «Բաց չեմ արտօներ, մինչեւ զիս չօրհնես», հրեշտակը ըսաւ. «ինչ է անունդ», պատասխանեց «Յակոբ է». եւ անոր հետ մենամարտողը ըսաւ. «Այսուհետ քու անունը ոչ թէ Յակոբ, այլ Իսրայէլ պիտի ըլլայ, որովհետեւ դուն մենամարտեցիր Աստոուծոյ հետ, եւ պիտի յաղթես մարդկանց» (Ծննդոց 32։29)։ Կայ տարբերակ, որ այդ անունը ծագած է ''սարա'' բայէն, որ կը նշանակէ ղեկավարել, ըլլալ հզոր, ունենալ իշխանութիւն, որ տրուած է երկնքէն, այլ տարբերակով՝ Աստուծոյ սկզբունք, կամ Աստուծոյ մենամարտ։ Ատորմէ ետք, հրեայ ժողովուրդը որպէս Յակոբի սերունդ սկսաւ կոչուած է «Իսրայէլի որդիներ», «Իսրայէլի ժողովուրդ», կամ [[իսրայէլցիներ]]։
Առաջին անգամ «Իսրայէլ» բառը յիշատակուած է Մերնեփթաղի կոթողներուն մէջ, [[հին Եգիպտոս]]ի տարածքին մէ' (մ.թ.ա. XIII դարի վերջ), եւ կը վերաբերէր ժողովուրդին, այլ ոչ երկրին։
 
Տող 174 ⟶ 173՝
Իսրայէլի սահմաններու հստակեցման համար գոյութիւն ունին քանի մը հնարաւոր ձեւեր՝
 
* ՄԱԿ ԳԱ [[1947]]. [[Նոյեմբեր 29]]-ի թիւ 181/11 որոշումը, որ չէ ճանաչցուած եւ իրականացուած արաբական երկիներուերկիրներու կողմէն, կը մնայ միայն միջազգային-իրաւական փաստաթուղթ, ուր նուածնշուած է հրեական պետութեան տարածքը։ Այդ փաստաթուղթը կ'ենթադրէր հրեական պետութեան տարածք ընդգրկած Արեւելեան Գալիլիան, ԻսրայեէեանԻսրայէլեան դաշտահովիտը, ծովու երկայնքի մեծ մասը եւ ՆեգեւՆեկեւ անապատը, իսկ արաբական՝ Արեւմտեան Գալիլիան, Հուդայի սարերը, [[Սամարի]]ան (բացառութեամբ [[Երուսաղէմ]]ը) եւ [[Աշդոդ]]ի դաշտահովիտը՝ մինչեւ Եգիպտոսի հետ սահման։ [[Երուսաղէմ]]ն ու [[Բեթղեհեմ]]ը պետք է ըլլան միջազգային վերահսկողութեան տակ։
* Իսրայէլի սուվերէն տարածքը, որ ձեւաւորուած է 1949 թուականի [[Անկախութեան համար պայքար]]ի ժամանակ (դեեւ տե-ֆակտո ճանաչցուածճանչցուած է աշխարհի շատ պետութիւններու կողմէն), մօտաւորապէս 20 770 կմ<sup>2</sup> է, որուն 2% ջրային տարածքները կը կազմեն։
* Տարածքը, որ աւելի ուշ Իսրայէլը յայտարարած է իր սուվերենութիւնը, իր մէջ կ'ընդգրկէ Արեւելեան [[Երուսաղէմ]]ն ու [[ԳոլանիԿոլանի բարձունքները]], կը կազմէ 22 072 կմ<sup>2</sup>։
* Իսրայէլի տարածքի մակերեսը, որ կը վերահսկուի Իսրայէլի կողմէն, Պաղեստինի վարչակազմը, եւ այն տարածքները, որ Իսրայէլը զբաղեցուցած է Վեցօրեայ պատերազմի ժամանակ, կը կազմէ 27 799 քմ<sup>2</sup>։
 
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Իսրայէլ» էջէն