Ուիքիփետիա

«Իտալական խոհանոց» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
No edit summary
Ջնջվում է էջի ամբողջ պարունակությունը
Տող 1.
{{ԱՀ}}
'''Իտալական խոհանոց''' ([[Իտալերէն|իտալ]].՝ Cucina italiana), Իտալիոյ ազգային խոհանոցը, որ տարածուած է ամբողջ աշխարհի մէջ, ի շնորհիւ այնպիսի ճաշատեսակներու, ինչպէս՝ բիցցան, ռիզոտոն եւ սպակէթիին<ref>{{Cite web|url=http://www.lifeinitaly.com/food/food-articles|title=Italian Food {{!}} Italy|website=www.lifeinitaly.com|access-date=2017-05-15}}</ref>:Իտալական խոհանոցը բազմատեսակ է, իսկ Իտալիոյ իւրաքանչիւր շրջանն ունի իրեն բնորոշ ճաշատեսակները:
 
Իտալական աղբիւրները կը վկայեն, որ այս խոհանոցին մէջ մեծ փոփոխութիւններ տեղի ունեցած է հատկապէս այն ժամանակ, երբ բացահայտուած է Նորաշխարհը: Անոնցմէ ետք իտալական ճաշատեսակներուն մէջ հայտնուած են լոլիկը, [[Գետնախնձոր|գետնախնձորը]], եգիպտացորենը, որոնք ներկայիս կը հանդիսանան իտալական ճաշատեսակներու անբաժանելի մասը<ref>{{cite web|url=http://www.epicurean.com/articles/making-of-italian-food.html |title=The Making of Italian Food...From the Beginning |publisher=Epicurean.com |date= |accessdate=24 April 2010}}</ref><ref>Del Conte, 11-21.</ref>:
 
Իտալական խոհանոցը տարբեր ժամանակներուն մէջ իր վրայ կրած է հռոմեացիներու, յոյներու, արաբներու, ֆրանսացիներու եւ այլ ազգութիւններու մշակութային ազդեցութիւնը<ref>{{cite web|url=http://www.inmamaskitchen.com/ITALIAN_COOKING/rome_Lazio/Rome_LAZIO.html |title=Italian Cooking: History of Food and Cooking in Rome and Lazio Region, Papal Influence, Jewish Influence, The Essence of Roman Italian Cooking |publisher=Inmamaskitchen.com |date= |accessdate=2010-04-24}}</ref> , որ հիմքը դարձած է ժամանակակից իտալական խոհանոցի ձեւավորման համար<ref>{{cite web|url=http://www.indigoguide.com/italy/food.htm |title=Italian Food – Italy's Regional Dishes & Cuisine |publisher=Indigoguide.com |date= |accessdate=24 April 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.rusticocooking.com/regions.htm |title=Regional Italian Cuisine |publisher=Rusticocooking.com |date= |accessdate=24 April 2010}}</ref>: Իտալական խոհանոցը աշխարհի ամենատարածուած եւ հայտնի խոհանոցներէն մեկն է<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/magazine-13760559 |title=How pasta became the world's favourite food |publisher=bbc |date=15 June 2011 |accessdate=28 September 2014}}</ref>: ԱՄՆ-ի մէջ իր տարածուածութեամբ երկրորդն է՝ զիջելով միայն ամերիկեան խոհանոցին<ref>{{cite web|last=Freeman |first=Nancy |url=http://www.sallybernstein.com/food/cuisines/us/ |title=American Food, Cuisine |publisher=Sallybernstein.com |date=2 March 2007 |accessdate=24 April 2010}}</ref>:
 
== Բնորոշ Մթերքներ ==
Իտալական խոհանոցին բնորոշ են միջերկրածովեան թարմ մթերքները,որ արդիւնաւետորեն կը տարբերի իտալական խոհանոցը ցանկացած կրկնօրինակումէն<ref>{{cite web|author=Related Articles |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/718430/Italian-cuisine |title=Italian cuisine - Britannica Online Encyclopedia |publisher=Britannica.com |date=2009-01-02 |accessdate=2010-04-24}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.indigoguide.com/italy/food.htm |title=Italian Food - Italy's Regional Dishes & Cuisine |publisher=Indigoguide.com |date= |accessdate=2010-04-24}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.rusticocooking.com/regions.htm |title=Regional Italian Cuisine |publisher=Rusticocooking.com |date= |accessdate=2010-04-24}}</ref>: Իտալական խոհանոցը կը համարուի նաեւ աշխարհի «ամենաբուրումնաւետ» խոհանոցներէն մէկը<ref>{{cite web|url=http://www.cooking-advices.com/in/77 |title=Cooking World » The most popular cuisines of the world (Part 1) |publisher=Cooking-advices.com |date=2007-06-25 |accessdate=2010-04-24}}</ref>:
 
Բնորոշ մթերքներու ցանկին մէջ են՝
* բանջարեղէն (լոլիկ, սմբուկ, դդում, հազար, արտիճուկ)
* ալիւր(կը պատրաստեն խմոր,մատնաքաշ)
* պանիր (բարմեզան,գորգոնձոլա,մոցարելլա,մասկարպոնվ,ռիկոտա)
* Ձթենի եւ ձիթապտուղի ձէթ
* համեմունքներ (ռեհան, սխտոր, հազրեվարդ,պղպեղ, կծու պղպեղ, խնկածաղիկ)
* ձուկի տեսակներ
* բրինձ
* թռչունի միս
* Կովու միս
* ընդեղէն (ոսպ)
* պտուղներ (նարինջ, դեղձ)
* ճերմակ սունկ
* գինի, իտալական լիգորներ
 
 
== Հայտնի ճաշատեսակներ եւ խմիչքներ ==
[[պատկեր:Steinpilzrisotto.jpg|thumb|right|200px|[[Սպիտակ սունկ|Սպիտակ սնկով]] [[ռիզոտո]]]]
[[պատկեր:Italian ice cream.jpg|thumb|right|200px|Իտալական [[պաղպաղակ]]]]
* Սպակէթի եւ մատնաքաշի այլ տեսակներ: Մատնաքաշը կը մատուցուի համեմունքի տարբեր տեսակներով: Համեմունքով պատրաստուած մատնաքաշը իտալացիները կ'անուանէն բասթա ({{lang-it|pasta}}): Բասթա բառը այսօր կիրարկուի ոչ միայն իտալերէնով, այլ նաեւ այլ լեզուներով: Բասթաներու հայտնի տեսակներ են՝ ''Spaghetti Napoli'' , որ կը մատուցուի լոլիկի համեմունքով, ''Spaghetti Aglio e Olio'', որ կը մատուցուի ձիթապտուղի տաք ձէթով եւ անոր մէջ տապակուած սխտորով:
*Բիցցա՝ ամբողջ աշխարհի մէջ հայտնի ճաշատեսակ,կը պատրաստուի հետեւեալ ձեւով՝ կլոր խմորի վրայ կը քսեն ձեթ, լոլիկի համեմունք, վրան կ'աւելցնեն պանիր, միս, երշիկ, ձիթապտուղ, լոլիկ, պղպեղ եւ այլ մթերքներ: Իտալիոյ իւրաքանչիւր քաղաք ունի բիցցայի իր աւանդական տեսակը: ԱՆոնց շարքին մէջ կարելի է առանձնացնել «Մարկարիտան», որ արտաքին տէսքը նման է Իտալիոյ դրոշին: Այսպէս, մոցարելլա պանիրը ունի ճերմակ գոյն, լոլիկի համեմունքը՝ կարմիր, իսկ ռեհանը՝ կանաչ<ref>[http://www.italyproject.ru/cucinaitaliana_ricette_pizza_margherita.htm Рецепт пиццы маргарита на Проекте Италия]</ref>:
* Ռիզոտո՝ բրինձէ պատրաստուած ճաշատեսակ, որ կ'եփեն արգանակի մեջ: Ռիզոտոյի հայտնի տեսակներ են ''Risotto alla milanese'' , որու մէջ կ'աւելցնեն նաեւ սոխ :
* Լազանիա՝ շերտաւոր մատնաքաշ պանիրով
* Ռավիոլի եւ թորթելլինի
* Մինեստրոնվ բանջարեղէնային ապուր
* Պանչետա՝ խոզի կրծքամիս պանիրով
* Ֆրիտատա՝ բանջարեղէնով օմլէթ
* Պրուսկետա` իտալական աւանդական չոր հաց
 
; Անուշեղէններ
* Դիրամիսու եւ Սաբայոմ
* Բաննա Գոտտաժ ({{lang-it|Panna cotta}})՝ իտալական ամենահայտնի անուշեղէներէն մէկը<ref>{{Cite web|url=http://www.gastronom.ru/group/pannakotta-panakota-pannakota-panakotta-panna-kotta-2568|title=Паннакотта, панакота, паннакота, панакотта, панна котта|website=www.gastronom.ru|accessdate=2017-07-19}}</ref>:
 
* Իտալական պաղպաղակ
; Խմիչքներ
*Իտալական գինի եւ ուժեղ ալգոհոլային խմիչքներ
*Սուրճ (Գաբուչինո,էսբրեսո)
 
 
== Ծանոթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ}}
 
== Գրականութիւն ==
* Capatti, Alberto and Montanari, Massimo. ''Italian Cuisine: a Cultural History''. New York: Columbia University Press, 2003. ISBN 0-231-12232-2.
* Anna Del Conte ''The Concise Gastronomy of Italy''. USA: Barnes and Noble Books, 2004. ISBN 1-86205-662-5.
* Dickie, John, ''Delizia! The Epic History of Italians and Their Food'' (New York, 2008).
* Evans, Matthew; Cossi, Gabriella; D'Onghia, Peter, ''World Food Italy''. CA: Lonely Planet Publications Pty Ltd, 2000. ISBN 1-86450-022-0.
* Faccioli, Emilio. ''L'Arte della Cucina in Italia''. Milano: Einaudi, 1987 (in Italian).
* Marcella Hazan, ''Essentials of Classic Italian Cooking'', Alfred A. Knopf (October 27, 1992), hardcover, 704 pages, ISBN 978-0394584041.
* Koplan, Steven; Smith, Brian H.; Weiss, Michael A.; ''Exploring Wine'', New York: Van Nostrand Reinhold, 1996. ISBN 0-471-35295-0.
* Piras, Claudia and Medagliani, Eugenio. ''Culinaria Italy''. Cologne: Könemann Verlagsgesellschaft mbh, 2000. ISBN 3-8290-2901-2.
* Gillian Riley (2007). ''The Oxford Companion to Italian Food''. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-860617-8.
* {{cite book |title=La Cucina: The Regional Cooking of Italy |others=Trans. Jay Hyams |author=The Italian Academy of Cuisine (Accademia Italiana della Cucina) |year=2009 |publisher=Rizzoli |location=New York |isbn=978-0-8478-3147-0 |oclc=303040489 }} The longest and most extensive Italian cookbook with over 2000 recipes, including background information regarding each recipe.
* Thoms, Ulrike: [http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0159-2011051250 ''From Migrant Food to Lifestyle Cooking: The Career of Italian Cuisine in Europe''], European History Online, Mainz: Institute of European History, 2011, retrieved: 22 June 2011.
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Իտալական_խոհանոց» էջէն