«Ներսէս Լամբրոնացի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ջ: → ջ։ (14)
Տող 29.
}}
 
'''Ներսես լամբրոնացի''' ,(աշխարհական անունը՝ ամբատ) ([[1153]], [[Լամբրոն-14,7,1198,Սկեւռա]]), հայ մատենագիր, գիտնական, փիլիսոփա, պետական եւ եկեղեցական գործիչ, հրապարակախոս, բանաստեղծ, երաժիշտ, թարգմանիչ Կիլիկեան Հայաստանի մէջ:մէջ։ Լամբրոնի բերդատեր, [[Հեթումեան Իշխան Օշին Բ]]-ի եւ [[Շահանդուխտ Պահլավուն]]ու որդին:որդին։
 
== Կենսաքրութիւնը ==
Կրթուած է հայոց Կաթողիկոսներ Գրիգոր Գ Պահլավունի եւ Ներսես Շնորհալիի հովանաւորութեամբ, Հռոմկլայի հայրապետանոցի բարձրագոյն դպրոցին մէջ:մէջ։ Սորուած է օտար լեզուներ:լեզուներ։ Ներսես Շնորհալին անոր 16-անեայ հասակին ձեռնադրած է քահանյ՝ տալով իր անունը:անունը։ [[1175]]-ին կարգուած է տարսոն նահանգի արլեպիսկոպոս:արլեպիսկոպոս։ Կեանքի վերջին տարիներուն պաղտպանուած է Լեւոն Բ-ի արքունիքին մէջ՝ որպէս ատենադպիր, պալատական խորհրդատու եւ թարգմանիչ:թարգմանիչ։ բազմիցս ուղարկուած է օտար երկիրներ, կարգաւորած է պետութեան արտաքին գործերը:գործերը։ Իր մտաւոր ու ճարտարապետակակն կարողութեամբ վաստակուած է հմուտ հրապարակախօսի համբավ:համբավ։
 
Գործելով Տարսոնի , Լամբրոնի , Հռոմկլայի, Սաղրիուի, Սկեւռայի, Սեւ Լեռներու՝ Ներսես Լամբրոնացին նպաստած է գրագիտութեան զարգացմանը, հորմէն ժառանգած նիւթական միջոցներով օժանդակել դպրոցներուն, գրադարաններուն, գրչատետրերուն, երեսուն հազար ոսկի դահեկան նուիրաբերած է ձեռագիրերու գնումին, ընդօրինակումին, վանքերու, եկեշեցիներու ու այլ կարիքներուն:կարիքներուն։ Պատվիրած կամ անձամբ ընդօրինակած է բազմաթիւ հին հայկական ձեռագիրներ, որոնց մէկ մասը հասած է մեզ:մեզ։ Անոր պատուերով ընդօրինակուած Գրիգոր Նարեկացիի «[[Մատեան Ողբերգութեան]]» երկը մեզ հասած ամենահինն ([[1173]]) ու լավագույնն է։ Ներսես Լամբրոնացինպաշտպանած է Հայոց եկեշեցիի ինքնուրույնութիւնը, բազմիցս մերժած հունական եւ լատինական եկեղեցիներուն մոանալու առաջարկները:առաջարկները։
 
== Գրական ժառանգութիւնը ==
Ներսես Լամբրոնացին թողած է է գրական հարուստ ժառանգութիւն։ Հռոմկլայի համագումար ժողովին ([[1179]]) արտասանած «[[Ատենաբանութիւն]]» ճառը համարկուած է հրապարակախոսութեան լաւագույն կոթող։ Ճարտասանական բարձր արվեստով և հրապուրիչ ոճով հեղինակը կը քննէ քրիստոնէական բարոյականութեան կանոնները, կը դատապարտէ անոնը շեղումները:շեղումները։ «Թուղթ առ Լևոն արքայն» երկը հայ բանավիճային գրականութեան ընտիր նշումն երէն է, որով Ներսես Լամբրոնացին ջանացած է հերքել Գրիգոր Տուտեորդիի և այլք՝ իր դեմ հարուցած մեղադրանքները բիւզանդական կողմնորոշման մեջ։ Որպես երաժիշտ, Ներսես Լամբրոնացին հորինած է աւելի քան երկու տասնեակ շարականներու եղանակներ, գրած է անոնց բառերը և անձամբ երգած։ Նշանաւոր են «[[Համբարձումն Տեառն]]» և «Գալուստ Հոգւոյն Սրբոյ» ներբողեանները, Ներսես Շնորհալին և Պահլավունեաց տոհմին նուիրուած «Գովեստ ներբողական, պատմագրական բանիւ» չափածոյ երկը:երկը։
Մեկնություններէն լավագույնն է «Մեկութիւն խորհրդոյ պատարագին» երկը։ Կարևոր են նաև Ներսես Լամբրոնացիի թարգմանութիւնները, հատկապէս քաղաքացիական և զինւորական օրենքները։ Հեղինակի որոշ երկեր չեն պահպանուած։