«Լիմոն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Նոր էջ «{{ԱՀ}} {{Արեւելահայերէն|Կիտրոն}} մինի|Լիմոն '''Լիմոն''',Լոլոկ (առօրեայի մ...»:
 
No edit summary
Տող 2.
{{Արեւելահայերէն|Կիտրոն}}
[[Պատկեր:Lemons for sale at outdoor market.jpg|մինի|Լիմոն]]
'''Լիմոն''',Լոլոկ լոլոկ (առօրեայի մէջ կ՛օգտագործուի նաեւ՝նաեւ լիմոն) ([[լատիներէն|լատ]].՝ Citrus limon), սատապազգիներու ընտանիքի ցիտրուս ցեղի մշտադալար մերձարեւադարձային բոյս։
 
== Արտաքին յատկանիշներ ==
ԲարձրութիւնըԼիմոնի ծառին բարձրութիւնը 3-7 մ Է։ Սաղարթը լայն բրգաձեւ կամ օվալաձեւ Է՝ պատուած դալար փուշերով։ Տերեւները՝ բաց կանաչաւուն, ձուաձեւ կամ Էլիպսաձեւ, եզրերը՝ մանր ատամնաւոր, ունին իւրայատուկ հոտ։
 
Ծաղիկները՝ երկսեռ, սպիտակ, բուրաւետ, մէկական կամ զոյգերով։ Պտուղը բազմաբուն հատապտուղ Է, օվալաձեւ կամ ձուաձեւ (մաշկը դեղին Է, հարթ կամ թոյլ խորդուբորդ)։ Պտղամիսը մանր հատիկաւոր Է՝ չկազմուածկազմուած 8-10 բաժիններէ։ Պտուղները կը պարունակեն թթուներ (լիմոնաթթու), շաքարներ, վիտամիններ։
 
== ԵօթԵօթը համ ունեցող պտուղ ==
Հեռաւոր Արեւելքի հարաւային մասի անտառներուն մէջ յաճախ կարելի է հանդիպիլ փաթաթուող ծառի տեսակի մը։ Աշնան ծառը ծածկուած կ՛ըլլայ վառ կարմիր համեղ եւ հիւթալի պտուղներով։ Այդ բաւականին խոշոր ծառը կը պատկանի մագնոլիայի ծառերու ընտանիքին, այն ժողովուրդի կողմէ ստացած «կիտրոնենի » անուանումը։ Եւ իրօք, անոր պտուղներուպտուղներուն համը սկիզբը կը յիշեցնէ լիմոնի, բայց որքան երկար մնայ պտուղը բերանին մէջ, այնքան աւելի այլ համ կը զգացուի։ Այդ իսկ պատճառով չինացիներրը լիմոնի պտուղները կ՛անուանեն ''« եօթ համ ունեցող պտուղներ»''։
 
Սակայն համային յատկութիւններով չէ որ հռչակուած է լիմոնենին։ ԱԱնորԱնոր համային առանձնայատկութիւնները մարդիկ վաղուց ի վեր գիտեն ․գիտեն․ բաւական է, որ յոգնած ուղեւորը ուտէ քանի մը պտուղ, եւ ուժերը արագօրէն կը վերականգնուին։ Հերիք է 3-4 պտուղ, որ վերականգնուի աշխատունակութիւնը, բարձրանայ տրամադրութիւնը, անցնի քաղցի սուր զգացումը։
[[Պատկեր:16-09-17-WikiLovesCocktails-Zutaten-Img0142.jpg|300px|մինի|ձախից]]
ԱյդԻր յատկութիւններուայդ յատկութիւններուն համար Լիմոնենինլիմոնենին պարտական է պտուղներուիր պտուղներուն, յատկապէս սերմերուսերմերուն մէջ պարունակուող բարդ կառուցուածքային գործարանական միացութեան՝ սխիզանդրինային։ Անոր խթանիչ ներգործութիւնը շատ նման է ժենշէնին, թէեւ վերջինս որոշ չափով կը զիջի իր ազդեցութեան ուժով, բայց անոր փոխարէն կը գերազանցէ ներգործութեան արագութեամբ։[1]
 
== Կիրառութիւն ==
Հայրենիքը Հարաւ-Արեւելեան [[Ասիա (արեւմտահայերէն)|Ասիան]] Է։ Լիմոնը կը մշակեն նաեւ սենեակային պայմաններու մէջ։ Կը բազմացուի պատուաստով, օդային անդալիսով։ Տարածուած սորտերէնտեսակերէն են՝են Նովոկրուզինսքի, Մեյէրի, Լեսպոն, Վիլա Ֆրանքա, Սուխումի, Կուզներու։
 
== Արտաքին յղումներ ==
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Լիմոն» էջէն