«Կապար» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 6.
Ալքիմիագէտերը կապարը անուանած են Սաթուրն եւ գրած են այդ մոլորակի նշանով։ Կապարի միացութիւնները՝ «կապարի մոխիրը»- (PbO), կապարի ճերմակը [2PbCO<sub>3</sub>.Pb(OH)<sub>2</sub>] օգտագործած են [[Հին Յունաստան]]ին մէջ եւ Հռոմին մէջ՝ որպէս դեղորայքի եւ ներկերու բաղադրամաս։ Հրազէնի յայտնաբերումէն յետոյ կապարէն պատրաստած են գնդակ։
[[Պատկեր:Grosvenor Museums - Wasserröhren.jpg|մինի|ձախից|Հին Հռովմին մէջ օգտագործուած կապարեայ խողովակներ]]
Հռոմէացի բանաստեղծ Վիթրուվիւսը գրած է առողջութեանը կապարի վնասակարութեան մասին եւ ժամանակէն գրողները կը ենթադրեն, որ կապարային թունաւորումը մեծ դեր խաղցած է Հռովմի կայսրութեան կործանման ժամանակ: Այն, որ Յուլիոս Կեսարը ունեցած է ընդամենը մեկ ժառանգ այնպէս, ինչպէս որ կ'ենթադրուէր անոր անպտղութիւնը, կը վերագրուէ կապարային թուանւորմանը: Այլ հետազոտողներ կը քննադատէն ատանկ ենթադրութիւնները նշելով զորօրինակ, որ ոչ բոլոր որովայնային ցաւերը կ'յառաջանան կապարային թունաւորումէն:<br>
Կապարի թունաւոր յատկութիւնը նշած են տակաւին մ. թ. 1<sup>ին</sup> դարուն՝ յոյն բժիշկ Տիոսկորիտեսը եւ Պլինիոս Աւագը: [[Մեծամոր (արեւմտահայերէն)|Մեծամոր]]ի պեղումներու ժամանակ ([[1965 թուական|1965]]-[[1966 թուական|1966]]) Ք. ա. 3<sup>րդ</sup> հազարամեակի շերտին մէջ յայտնաբերուած ինը համաձուլուածքներէն չորսը կը պարունակեն կապար՝ [[Պղինձ (արեւմտահայերէն)|պղինձ]]-կապար, [[Պղինձ (արեւմտահայերէն)|պղինձ]]-կապար-[[Անագ (արեւմտահայերէն)|անագ]], [[Պղինձ (արեւմտահայերէն)|պղինձ]]-կապար-[[զինկ]], [[Պղինձ (արեւմտահայերէն)|պղինձ]]-կապար-[[Անագ (արեւմտահայերէն)|անագ]]-[[զինկ]]։
Տող 19 ⟶ 21՝
Անանկ մետաղներ, ինչպիսին են քաղիոնը կամ [[կաղկիոն]]ը, նույնպէս ունեն ատանկ յատկութիւն, սակայն, անոնք կը թուլցնեն քիմիական կայունութիւնը։ Միւս կողմէն, կապարի պարունակութիւնը զգալիորէն կը վատացնէ նիւթերի որակը, զորօրինակ՝ կապարի փոքր քանակութիւնը կը նուազեցնէ պողպատի առաձգականութիւնը։
== Քիմիական Յատկութիւններ ==
Կը գտնուէ պարբերական համակարգի 4<sup>րդ</sup> խումբի գլխաւոր ենթախումբին մէջ։ Կը պարունակէ պրոտոններու իւրայատուկ շարք։ Կրնայ հանդէս գալ պարզ նիւթի մը ձեւով (CAS-համարը։ 7439-92-1), զիջող, համեմատաբար ցածր հալման ջերմաստիճանով, արծաթագոյն, ճերմակ մետաղ է։ Տակաւին յայտնի է հնագույն
{{Սեղմ Պարբերական Աղիւսակ}}
== Ծանօթագրութիւններ ==
| |||