«Հայաստանի Ազատագրութեան Հայ Գաղտնի Բանակ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 2.
'''ASALA - Հայաստանի ազատագրութեան հայ գաղտնի բանակ''' (անգլ.՝ Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA), ֆր.՝ Armée secrète arménienne de libération de l'Arménie արաբ․՝ الجيش السري الأرمني لتحرير أرمينيا‎‎):
== Ստեղծումը ==
[[1975]] թուականին խումբ մը լիբանանահայեր եւ իրաքահայ Յակոբ Յակոբեանի գլխաւորութեամբ, ոգևորւելովոգևորուելով [[27 Յունուար]] [[1973]] թուականի ԱՄՆ-ի [[Գալիֆորնիա]] նահանգի Սանտա Բարբարա քաղաքի Գուրգէն Յանիկեանի կողմէ երկու թուրք դիվանագետներուդիւանագէտներու սպանութեան փաստէն,որոշած են հիմնադրել ընդհատակեայ կազմակերպութիւն, որ զինեալ գործողութիւններու միջոցով Հայկական Հարցը կրկին կը մտցնէ միջազգային քաղաքական, իրաւական հարթութիւն, միջազգային հանրութեան կողմէ ճանաչման ներկայացնել 1914-1923 թուականներուն թուրքերու կողմէ իրականացրած Հայոց Ցեղասպանութիւնը, Արևմտեան Հայաստանի ազատագրման նախապայմաններ ստեղծել։
== ՀԱՀԳԲ ծրագիրը ==
ՀԱՀԳԲ-ը ծնունդ է հայ նորագոյն սերունդի և իր մեջմէջ կը մարմնացնէ համայն հայութեան դարաւոր ձգտումներն ու իր ճակատագրին և երկրին տէր ըլլաու անտեղիտալու կամքը։
Հայութիւնը հիմնական և անհետաձգելի նպատակ ունի ազատագրել Արևմտեան Հայաստանը և բռնագրաւեալ այն հողամասերը, որը իրագործելու համար ընտրած է զինեալ պայքարի ուղին։ Այս ընտրութիւնը պարտադրուած է հայ ժողովուրդին,որովհետեւ Թուրքիան և անոր զորավիգ կանգնող կայսերապաշտ պետութիւնները կը կիրառեն բիրտ ուժի և բռնամիջոցներու գործունէութիւն` Հայաստանն ու հայութիւնը վերջնականօրէն բնաջնջելու մտադրութեամբ։ Այս պայմաններու բերումով ՀԱՀԳԲ-ը կը գործէ իբրեւ զինւորականզինուորական կազմակերպութիւն և անխուսափելիօրէն կը վստահի առաւէլապէսառաւելապէս զինեալ հարատև պայքարին` կիրառելով ուժի կիրառութեան բոլոր տարբերակները։
ՀԱՀԳԲ-ը իր ժողովուրդի և անոր հայրենիքի ազատութեանը նուիրված կազմակերպութիւն է։ Ինքնիրեն որոշ և հստակ առաքելութիւն սահմանած ըլալով, ան չի հետաքրքրուիր քաղաքական սին մարզանքով, և բացարձակապէս կը մերժէ մասնակից դառնալ միջկուսակցական մրցակցութեան, վէճերու կամ հակամարտութեան։ Ընդհակառակը` ան ձգտելու և իր հնարաւոր բոլոր միջոցներով կը փորձէ միասնականութիւն ստեղծել հայկական բոլոր հոսանքներուն, կազմակերպութիւններու և կուսակցութիւններու միջև, որպէսզի համայն հայութիւնը կարողանայ իր հաւաքական կամքի զօրութեամբ, նիւթական, տնտեսական և գիտական միջոցներով իր ամբողջ ուժը ի սպաս դնել հայկական բռնագրաւեալ հողամասերու ազատագրութեան համար։ Ան կը ջանայ հնարաւոր բոլոր միջոցներով քաջալերել և կազմակերպել սփիւռքահայութեան վերադարձը դեպիդէպի Հայաստան, ինչպէս նաև արգելք հանդիսանալ օտար պետութիւններու կողմէ ծրագրուած և գործադրւող ազգակործան արտագաղթին։
ՀԱՀԳԲ-ը կը մերժէ միջազգային քաղաքական հակամարտութեան մասնակից դառնալ, որովհետեւ հայ ժողովուրդը շահ չունի մեծ պետութիւններու և անոնց ենթակայ քաղաքական հակադիր հոսանքներու միջև մղուող շահադիտական հակամարտութուններու։
Ազատագրական պայքարը պէտք է շարունակուի առանց ընդմիջման կամ ընդգրկումի մինչև որ հայութիւնը վերատիրանայ իր հողերուն և մարդկային իրաւունքներուն ու վերահաստատուի իր հայրենի հողին վրայ։ Թուրք ցեղասպան պետութիւնը և անոր մեղսակից մեծ պետութիւնները պէտք է իմանան ու համոզուին, որ չեն կրնար հանգիստ ու խաղաղ մնալ այնքան ժամանակ, քանի դեռ չեն սրբագրեր հայերու դէմ գործուած անարդարութիւնը։
ՀԱՀԳԲ-ը Արևմտեան Հայաստանի բռնագրաւուած հայկական բոլոր հողամասերու ազատագրումէն էտք աւարտած կը նկատուի իր առաքելութիւնը։ Ազատագրուած Հայաստանի իշխանութիւնը կը ստանձնեն այնտեղ վերահաստատուած հայ զանգուածները, որոնց բացարձակ իրաւունքն է որոշելու իրենց նախընտրած իշխանութեան ձևը եւ ընտրել իրենց իսկապէս ներկայացնող իշխանութիւն և կառավարութիւն։ Ոչ մէկ ուժ, ըլլայ այդ օտար պետություն, միջազգային հոսանք կամ շարժում, ու նոյնիսկ մէկ հայ կազմակերպութիւն կամ կուսակցութիւն իրաւունք չունի որոշ հասարակարգ կամ վարչակարգ պարտադրելու անոր։
ՀԱՀԳԲ-ը սատար կը կանգնի այնտեղ հաստատուած հայ ազգային պետականութեանը իր տրամադրութեան տակ եղած բոլոր միջոցներով։
Ամբողջ աշխարհը իր մեծ ու փոքր պետութիւնններով չեն կրնար խաղաղ մնալ այնքան ժամանակ, քանի դեռ կան իրաւազրկուած ժողովուրդներ, որոնց երկիրները կը մնան գրաւուած ծավալապաշտծաւալապաշտ պետութիւններու կողմէ։
ՀԱՀԳԲ-ը զորավիգ կը կանգնի իրաւազրկուած բոլոր նման ժողովրդներու պայքարներուն ու նոյն հավատքով ու վճռականութեամբ կը պաշտպանէ անոնց դատը` պայմանով, որ իրենց հետապնդած նպատակները չհակադրուին հայկական գերագոյն շահերէն։
== ՀԱՀԳԲ Կենդրոնական կոմիտէի ծրագրային յայտարարութիւնը ==
Տող 25.
== ՀԱՀԳԲ-ն և Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմը ==
Հայաստանի ազատագրութեան հայ գաղտնի բանակը ստեղծուած է Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի տարիներուն և իր կարևորագոյն խնդիրներուն կը համարէ նաև լիբանանահայութեան ինքնապաշտպանութիւնը։ Այս առումով մեծ ներդրում ունեցած է զինուած պաշտպանութեան գործին մէջ։ Յաճախ ստիպուած է հակադրուիլ հայկական քաղաքական կազմակերպութիւններուն, մասնաւորապէս ՀՅԴ-ին, որ երբեմն վերածուած է զինուած ընդհարումներուն։
[[1982]] թուականին մարդկային և նիւթական վնասներ կրած է, երբ Իսրայէլը ներխուժած է Լիբանան։ Չնայած այդ հանգամանքին՝ աշխուժօրէն մասնակցած է Իսրայէլի դէմ մղող մարտերուն, պաշտպանած է հայ համայնքի սահմանները և զինուած օգնութիւն ցուցաբերած է դաշնակից կազմակերպութիւններուն, մասնաւորապէս՝ Պաղեստինի ազատութեան կազմակերպութեանը։
== ՀԱՀԳԲ-ի դերը Հայոց Ցեղասպանութեան միջազգային ճանաչման գործին մէջ ==
Հայաստանի ազատագրութեան հայ գաղտնի բանակը իր աշխոյժ ռազմական գործողութիւններու շնորհիւ կրկին միջազգային քաղաքական և իրաւական ասպարէզ բերաւ Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման հարցը։ Աշխարհի առաջատար լրատւական ընկերութիւները, անդրադառնալով ՀԱՀԳԲ-ի գործունէութեանը, անպայման անդրադարձ կը կատարէին Հայոց Ցեղասպանութեանն ու հայկական պահանջատիրութեանը։ Պատահական չէ, որ 1981թուականին Եւրոպական պառլամենտը (European Parliament) պաշտօնապէս ճանաչեց Թուրքիոյ կողմէ իրականացուած Հայոց Ցեղասպանությունը, իսկ [[1990]]-ական թուականներուն սկսած այդ քայլը կատարեցին նաև բազմաթիւ երկիրների օրենսդիր մարմիններ։
== ՀԱՀԳԲ-ն Արցախեան պատերազմին ==
[[1990]] թուականէն սկսեալ Հայաստանի ազատագրութեան հայ գաղտնի բանակը իր գործունէութիւնը սառեցնելուն զուգընթաց աշխուժացուց օժանդակութիւնն ու աշխոյժ մասնակցութիւնը Արցախեան պատերազմին։ Կազմակերպութեան բազմաթիւ անդամներ առանձին խումբերով և անհատապէս մասնակցեցան ինչպէս ռազմական գործողութիւններուն, այնպէս ալ նիւթական օգնութիւն ցուցաբերելուն։ ՀԱՀԳԲ անդամներ Վազգէն Սիսլեանը և Գէոորգ Գյուզելեանը Վանաձորին[[Վանաձոր]]ին մէջ ստեղծած և մարզած են Մեծն Մուրատ խումբը, որ կատարած է յատուկ գործողութիւններ ԼՂՀ և ՀՀ ամենաթեժ կետերուն և միակ ջոկատն է, որ իր բարձր պատրաստուածութեան շնորհիւ ոչ մէկ զոհ չի տուաւ։ Ջոկատի հրամանատարն եղած է Գէորգ Գոյւզելեանը։ Վան գործողութեան համակարգող, ՀԱՀԳԲ մարտիկ Վազգէն Սիսլեանը մասնակցած է Շուշիի[[Շուշի]]ի և Աղդամի (Ակն) ազատագրմանը: ՀԱՀԳԲ մարտիկ Մարտիրոս Ժամկոչեանը եղած է ՀՀ Պաշտպանութեան նախարար Վազգէն Սարգսեանի խորհրդականը և ՀԱՀԳԲ մէկ այլ մարտիկ՝ [[Մոնթէ ՄելքոնեանիՄելքոնեան]]ի տեղակալը։ ՀԱՀԳԲ մարտիկ [[Յովսեփ ՅովսեփեանըՅովսեփեան]]ը մասնակցած է Քարվաճառի ազատագրմանը և իրականացուցած է շարք մը յատուկ գործողութիւններ։
== ՀԱՀԳԲ-ի մամուլը ==
Իր ստեղծման օրէն գաղտնի բանակը զգալի տեղ տուած է մամուլին։ Աշխարհի բազմաթիւ երկիրներուն մէջ տարբեր լեզուներով հրապարակուած են թերթեր, շաբաթաթերթեր, ամսաթերթեր, որոնք մեծ ներդրում ունեցած են 20-րդ դարու հայ երիտասարդութեան համար հասարակական քաղաքական կեանքին մէջ կայանալու ճանապարհին։ ՀԱՀԳԲ-ի պաշտօնաթերթ «Հայաստան»ը (1980-87,1991-իցէն) հրապարակուած է հինգ լեզուներով՝ հայերէն, արաբերէն, անգլերէն, ֆրանսերէն և թրքերէն։ ՀԱՀԳԲ-ի կողմէն հրատարակուող մամուլի ոչ ամբողջական ցանկը՝
* [[Հայաստան]], ամսաթերթ, [[Պէյրութ]], [[1983-1997։1997]]։
* Կայծեր, [[Անգլիա]], [[1979-1985։1985]]։
* Երկաթէ շերեփ (ամսագիր), [[Լիբանան]], [[1985-2005։2005]]։
* Ազատ Հայք (թերթ), [[Կանադա]], [[1980-1987։1987]]։
* Արաքս, ամսագիր, Իրան։[[Իրան]]։
* Սարդարապատ (ամսաթերթ),
* Հայ Պայքար,
* Սփիւռքահայութեան ձայն
* Հայկական կայծեր, [[Անգլիա]], [[1985-2005։2005]]։
* Վերադարձ, [[Սիրիա]], [[1982-1983։1983]]։
* Հայթուկ, [[Կիպրոս]], [[1981-1982։1982]]։
* Հայ քաղաքական բանտարկեալների պաշտօնական յանձնախումբ, Լոնդոն[[Լոնտոն]], [[1984-1995։1995]]։
* Յառաջապաահ, [[Անգլիա]], [[1985-1986։1986]]։
* Սարդարապատ, Սան-Ֆրանցիսկո, 1985-1986։
* Սարդարապատ, Հնդկաստան, 1982-1983։
Տող 50.
* Նոր Սերունդ, Լոս անճելոս, 1988-1992։
== ՀԱՀԳԲ-ն մեր օրերուն ==
[[1991]] թուականին գաղտնի բանակը հրապարակած է իր վերամշակուած ծրագիրը, ուր զորակցութիւնզօրակցութիւն յայտնած է Հայաստանի Հանրապետութեանը՝ առանց փոփոխութեան ենթարկելու իր ռազմավարական նպատակները
== Գիրքեր ՀԱՀԳԲ-Ի մասին ==
* Վլատիմիր Պետրոսեան, Չմոռանանք, Երևան, 2006, էջ 167-175, 181, 199-387, 413-417, 457-462, 555-562, 709-712, 760-764, 782-795։
* Առնո Համելեն, Ժան Միշել Բրոն, Վերականգնուած յիշողութիւն, [[Երևան]], 1996, էջ 115-133, 153-169, 198-200, 208-218, 234-243։
* Արման Գասպար, Հայ ազատագրական պայքարն ու ահաբեկչութիւնը, [[Լոս Անճելըս]], 1989։[[1989]]։
* Յանուն հայրենեաց, յանուն դարերի, [[Երեւան]], 1995։[[1995]]։
* Մոնթէ Մելքոնեան, Պատմութիւն ԱՍԱԼԱ-ի, թարգմ. Ազատ Մարտիրոսեան, [[Լոզան]], [[1990]], 272 էջ։
* Կանք ու պիտի մնանք ՀԱՀԳԲ։
* Նեմեսիսը։
* Տասնամեայ խոյանք, 1985։[[1985]]։
* Գուրգէն Յանիկեան, Նպատակ եւ ճշմարտութիւն։
== Արտաքին յղումներ ==