«Հայաստանի Ազատագրութեան Հայ Գաղտնի Բանակ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
Չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (2), ` → ՝ (12), → , ,ո → , ո (2) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 20.
| ծանոթագրութիւններ =
}}
'''ASALA - Հայաստանի ազատագրութեան հայ գաղտնի բանակ''' (անգլ.՝ Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA), ֆր.՝ Armée secrète arménienne de libération de l'Arménie արաբ․՝ الجيش السري الأرمني لتحرير أرمينيا)
== Ստեղծումը ==
[[1975]] թուականին խումբ մը լիբանանահայեր եւ իրաքահայ Յակոբ Յակոբեանի գլխաւորութեամբ, ոգեւորուելով [[27 Յունուար]] [[1973]] թուականի ԱՄՆ-ի [[Գալիֆորնիա]] նահանգի [[Սանտա Բարբարա]] քաղաքի [[Գուրգէն Յանիկեան]]ի կողմէ երկու թուրք դիւանագէտներու սպանութեան փաստէն, որոշած են հիմնադրել ընդհատակեայ կազմակերպութիւն, որ զինեալ գործողութիւններու միջոցով Հայկական Հարցը կրկին կը մտցնէ միջազգային քաղաքական, իրաւական հարթութիւն, միջազգային հանրութեան կողմէ ճանաչման ներկայացնել [[1914-1923]] թուականներուն թուրքերու կողմէ իրականացրած Հայոց Ցեղասպանութիւնը, Արեւմտեան Հայաստանի ազատագրման նախապայմաններ ստեղծել։
== ՀԱՀԳԲ ծրագիրը ==
ՀԱՀԳԲ-ը ծնունդ է հայ նորագոյն սերունդի եւ իր մէջ կը մարմնացնէ համայն հայութեան դարաւոր ձգտումներն ու իր ճակատագրին եւ երկրին տէր ըլլաու անտեղիտալու կամքը։
Հայութիւնը հիմնական եւ անհետաձգելի նպատակ ունի ազատագրել Արեւմտեան Հայաստանը եւ բռնագրաւեալ այն հողամասերը, որը իրագործելու համար ընտրած է զինեալ պայքարի ուղին։ Այս ընտրութիւնը պարտադրուած է հայ ժողովուրդին, որովհետեւ [[Թուրքիա]]ն եւ անոր զորավիգ կանգնող կայսերապաշտ պետութիւնները կը կիրառեն բիրտ ուժի եւ բռնամիջոցներու
ՀԱՀԳԲ-ը իր ժողովուրդի եւ անոր հայրենիքի ազատութեանը նուիրված կազմակերպութիւն է։ Ինքնիրեն որոշ եւ հստակ առաքելութիւն սահմանած ըլալով, ան չի հետաքրքրուիր քաղաքական սին մարզանքով, եւ բացարձակապէս կը մերժէ մասնակից դառնալ միջկուսակցական մրցակցութեան, վէճերու կամ հակամարտութեան։
ՀԱՀԳԲ-ը կը մերժէ միջազգային քաղաքական հակամարտութեան մասնակից դառնալ, որովհետեւ հայ ժողովուրդը շահ չունի մեծ պետութիւններու եւ անոնց ենթակայ քաղաքական հակադիր հոսանքներու միջեւ մղուող շահադիտական հակամարտութուններու։
Ազատագրական պայքարը պէտք է շարունակուի առանց ընդմիջման կամ ընդգրկումի մինչեւ որ հայութիւնը վերատիրանայ իր հողերուն եւ մարդկային իրաւունքներուն ու վերահաստատուի իր հայրենի հողին վրայ։ Թուրք ցեղասպան պետութիւնը եւ անոր մեղսակից մեծ պետութիւնները պէտք է իմանան ու համոզուին, որ չեն կրնար հանգիստ ու խաղաղ մնալ այնքան ժամանակ, քանի դեռ չեն սրբագրեր հայերու դէմ գործուած անարդարութիւնը։
Տող 32.
ՀԱՀԳԲ-ը սատար կը կանգնի այնտեղ հաստատուած հայ ազգային պետականութեանը իր տրամադրութեան տակ եղած բոլոր միջոցներով։
Ամբողջ աշխարհը իր մեծ ու փոքր պետութիւնններով չեն կրնար խաղաղ մնալ այնքան ժամանակ, քանի դեռ կան իրաւազրկուած ժողովուրդներ, որոնց երկիրները կը մնան գրաւուած ծաւալապաշտ պետութիւններու կողմէ։
ՀԱՀԳԲ-ը զորավիգ կը կանգնի իրաւազրկուած բոլոր նման ժողովրդներու պայքարներուն ու նոյն հավատքով ու վճռականութեամբ կը պաշտպանէ անոնց
== ՀԱՀԳԲ Կենդրոնական կոմիտէի ծրագրային յայտարարութիւնը ==
Հաստատակամ կերպով պէտք է շարունակենք մեր ազատագրական Յեղափոխական
* Պէտք է շարունակենք մեր զինեալ ազատագրական պայքարը հայութեան դարաւոր
* Պէտք է շարունակել պայքարը նաեւ բոլոր այն պետութիւններուն եւ ուժերուն դեմ, որոնք զորավիգ կ'ըլլան թուրք ցեղասպան պետութեան հետապնդած հրեշային այս ծրագրի իրագործմանը։
* Հայաստանի Հանրապետութիւնը ընդունելով հայ պետութեան
* Արցախը նկատելով պատմական Հայաստանի անբաժան
* Նկատի ունենալով սփիւռքի հայութեան ներկայ առաւել եւս տարանջատուած
* Բոլոր միջոցներով պէտք է պայքարինք Հայաստանի մէջ տեղի ունեցող աւերիչ արտագաղթի դեմ եւ
== Զինեալ պայքարը ==
ՀԱՀԳԲ-ի ռազմական գործողութիւնները հիմնականին մէջ ուղղուած էին թրքական դեսպանատներուն, հիւպատոսարաններուն, դիւանագէտներուն, պետական պաշտօնատար անձանց, զինուորական եւ ոստիկանական հաստատութիւններուն, թրքական բիզնես միջավայրին, յատկապէս՝ «Turkish Airlines» ընկերութեան գրասենեակներուն, ինչպէս նաեւ այլ երկիրներու պետական ու հասարակական այն կառույցներուն, որոնք դրամական կամ ռազմական օժանդակութիւն ցոյց կու տան թրքական պետութեանը, խոչընդոտ կը հանդիսանայ ՀԱՀԳԲ-ի գործունէութեանը։ ՀԱՀԳԲ-ն իր գոյութեան մասին առաջին անգամ յայտնեց, երբ ստանձնեց [[20 Յունուար]] [[1975]] թուականին Պէյրութի մէջ Եկեղեցիներու համաշխարհային միութեան գրասենեակի ռմբահարման պատասխանատուութիւնը։ Այս գործողութեան շարժառիթ կը հանդիսանար Եկեղեցիներու համաշխարհային միութեան Պէյրութեան գրասենեակի կողմէ լիբանանահայութեան արտագաղթը երրորդ երկիր, յատկապէս՝ ԱՄՆ եւ Կանադա, կազմակերպելը։ Այս ռազմագործողութեանը հաջորդեցին շուրջ 200-էն 300 զինուած ռազմագործողութիւնը, որոնց արդյունքում սպանուեցան մօտ 100 եւ վիրաւորուեցան աւելի քան 200 մարդ, այդ թիւին մէջ՝ շուրջ չորս տասնեակ թուրք դիւանագէտներ եւ այլ պաշտօնատար անձինք։ Առաւել մեծ արձագանք ստացած են գաղտնի կազմակերպութեան կողմէ իրականացուած Օրլի ռազմագործողութիւնը, «Վան» գործողութիւնը, «Կարին – Էրզրում» գործողութիւնը եւ Շուկայի վրայ յարձակումները։
Տող 52 ⟶ 51՝
Հայաստանի ազատագրութեան հայ գաղտնի բանակը իր աշխոյժ ռազմական գործողութիւններու շնորհիւ կրկին միջազգային քաղաքական եւ իրաւական ասպարէզ բերաւ Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման հարցը։ Աշխարհի առաջատար լրատւական ընկերութիւները, անդրադառնալով ՀԱՀԳԲ-ի գործունէութեանը, անպայման անդրադարձ կը կատարէին Հայոց Ցեղասպանութեանն ու հայկական պահանջատիրութեանը։ Պատահական չէ, որ 1981թուականին Եւրոպական պառլամենտը (European Parliament) պաշտօնապէս ճանչցաւ Թուրքիոյ կողմէ իրականացուած Հայոց Ցեղասպանութիւնը<ref>[http://azg.am/AM/2013041907 Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման գործընթացը]</ref>, իսկ [[1990]]-ական թուականներուն սկսած այդ քայլը կատարեցին նաեւ բազմաթիւ երկիրների օրենսդիր մարմիններ։
== ՀԱՀԳԲ-ն Արցախեան պատերազմին ==
[[1990]] թուականէն սկսեալ Հայաստանի ազատագրութեան հայ գաղտնի բանակը իր գործունէութիւնը սառեցնելուն զուգընթաց աշխուժացուց օժանդակութիւնն ու աշխոյժ մասնակցութիւնը Արցախեան պատերազմին։ Կազմակերպութեան բազմաթիւ անդամներ առանձին խումբերով եւ անհատապէս մասնակցեցան ինչպէս ռազմական գործողութիւններուն, այնպէս ալ նիւթական օգնութիւն ցուցաբերելուն։ ՀԱՀԳԲ անդամներ Վազգէն Սիսլեանը եւ Գէոորգ Գյուզելեանը [[Վանաձոր]]ին մէջ ստեղծած եւ մարզած են Մեծն Մուրատ խումբը, որ կատարած է յատուկ գործողութիւններ ԼՂՀ եւ ՀՀ ամենաթեժ կետերուն եւ միակ ջոկատն է, որ իր բարձր պատրաստուածութեան շնորհիւ ոչ մէկ զոհ չի տուաւ։ Ջոկատի հրամանատարն եղած է Գէորգ Գոյւզելեանը։ Վան գործողութեան համակարգող, ՀԱՀԳԲ մարտիկ Վազգէն Սիսլեանը մասնակցած է [[Շուշի]]ի եւ Աղդամի (Ակն)
[[Պատկեր:ASALA memorial in Yerablur.jpg|350px|մինի|աջից|ՀԱՀԳԲ-ի եղբայրական գերեզմանը Եռաբլուրին մէջ]]
[[Պատկեր:ASALA memorial.jpg|350px|մինի|աջից|ՀԱՀԳԲ-ի մարտիկներուն նուիրուած յուշակոթող Վանաձորի մէջ]]
== ՀԱՀԳԲ-ի մամուլը ==
Իր ստեղծման օրէն գաղտնի բանակը զգալի տեղ տուած է մամուլին։ Աշխարհի բազմաթիւ երկիրներուն մէջ տարբեր լեզուներով հրապարակուած են թերթեր, շաբաթաթերթեր, ամսաթերթեր, որոնք մեծ ներդրում ունեցած են 20-րդ դարու հայ երիտասարդութեան համար հասարակական քաղաքական կեանքին մէջ կայանալու ճանապարհին<ref name="ReferenceA">Վլադիմիր Պողոսյան․ «Չմոռանանք», Երևան 2006թ․։</ref>։ ՀԱՀԳԲ-ի պաշտօնաթերթ «Հայաստան»ը (1980-87,1991-էն) հրապարակուած է
* [[Հայաստան]], ամսաթերթ, [[Պէյրութ]], [[1983-1997]]։
* Կայծեր, [[Անգլիա]], [[1979-1985]]։
| |||