«Չարլզ Տարուին» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 7.
| չափ =
| նկարագրութիւն =
| ծնած է = [[Փետրուար]] [[12]], [[1809 թուական|1809]]
| ծննդավայր = [[Մաունթ]], [[Շրիւսպերի]]
| վախճանած է = [[Ապրիլ]] [[19]], [[1882 թուական|1882]]
| վախճանի վայրը = Տաունի, Լոնտոն
| քաղաքացիութիւն = Մեծ Պրիթանիայի<br /> եւ Իռլանտայի միացեալ թագաւորութիւն
Տող 30.
}}
'''Չարլզ Ռոպըրթ Տարուին''' ({{Լեզու en|Charles Robert Darwin}} [[12 Փետրուար]] [[1809 թուական|1809]], Մաումթ, Շրիւսպերի – [[19 Ապրիլ]], [[1882 թուական|1882]]<ref>https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=idn%3D118523813</ref> Տաունի [[Լոնտոն]]) անգլիացի բնագէտ եւ ճանապարհորդ առաջիններէն, մէկը որ գիտակցած եւ պատկերաւոր դրսեւորած է այն, որ կենդանի մարմիններու բոլոր տեսակները կ'ենթարկուին էվոլիւցիոյ ընդհանուր նախնիներէն։ Իր տեսութեան մէջ, որուն առաջին լայնածաւալ շարադրումը տպագրուած է 1859 թուականին ՙՙՏեսակներու Ծագումըՙՙ գիրքին մէջ (ամբողջական անուանումը՝ ՙՙՏեսակներու ծագումը բնական ընտրութեան ճանապարհով կամ կեանքի համար պարքարի ընթացքին բարենպաստ ցեղերու գոյատեւումըՙՙ) Տարուինը էվոլիւցիոյ հիմնական շարժիչ ուժ համարած է բնական ընտրութիւնը եւ անորոշ փոփոխականութիւնը։
Էվոլիւցիոյ գոյութիւնը ճանչցուած է գիտնականներու մեծամասնութեան կողմէն տակաւին Տարուինի ողջութեան ժամանակ այն պարագային, երբ բնական ընտրութեան տեսութիւնը որպէս էվոլիւցիայի հիմնական շարժիչ ուժ ընդհանուր ճանաչում ստացած է միայն 20րդ դարու 30ական թուականներուն։ Տարուինի յայտնագործութիւնները եւ գաղափարները վերամշակուած ձեւով հիմք կը ստեղծեն էվոլիւցիոյ ժամանակէն համադրական տեսութեան համար եւ կը կազմեն կենսաբանութիւն նիւթին հիմքը, որ կ'ապահովէ կենսաբազմազանութեան տրամաբանական բացատրութիւնը։ Տարուինի տեսութեան ուղղափառ (խիստ) հետեւորդները կը զարգացնեն էվոլիւցիոն միտքի ուղղութիւնը, որ կը կրէ իր անունը (տարուինիզմ)<ref name="wikidata.org">https://www.wikidata.org/wiki/Q922063</ref>։
Տող 36.
=== Մանկութիւնը Եւ Պատանեկութիւնը ===
'''Չարլզ Տարուին'''ը ծնած է [[1809 թուական]]
Այդ երկու ընտանիքները հիմնականին մէջ ընդունած են ունիտորականութիւնը, բայց Ուէճվուտները եղած են Անգլիական եկեղեցւոյ ատեպտներ։ [[Ռոպերթ Տարուին]]ը, ըլլալով բաւականին ազատ հայեացքներու տէր, համաձայնած էր, որ փոքրիկ Չարլզը հաղորդութիւն ստանայ Անգլիական եկեղեցւոյ մէջ, բայց միեւնոյն ժամանակ Չարլզը եւ իր եղբայրները մօր հետ միասին կ'այցելէին Ունիտորական եկեղեցի։ [[1817]]-ին ցերեկային դպրոց ընդունուելով, 8-ամեայ Տարուինը արդէն կը հաղորդակցուէր բնական պատմութեանը եւ հաւաքածոներ կը կազմէր։ Նոյն տարուն, [[Յուլիս]] ամսուն կը մահանայ անոր մայրը։ 1818 [[Սեպտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Սեպտեմբերէն]] մեծ եղբօր Էրազմի ({{Լեզու en|{{resize|85%|Erasmus Alvey Darwin}}}}) հետ կը յաճախէ [[Շրուսպերի]]ի մօտակայ Անգլիական դպրոց ({{Լեզու en|{{resize|85%|Shrewsbury School}}}}), որպէս պանսիոներ։ Մինչ եղբօր Էրազմի հետ Էտինպուրկի համալսարան ուղեւորուիլը ան 1825-ի ամրանը հանդէս կու գայ որպէս օգնական-աշակերտ եւ կ'օգնէ հօրը իր բժշկական ասպարէզին մէջ՝ օգնութիւն ցուցաբերելով Շրոփշիրի չքաւորներուն։
| |||