«Ջութակ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Ջութակ''' ({{lang-it|violino}}) լարային աղեղնաւոր [[երաժշտական գործիք]] ջութակներու ընտտանիքըընտտանիքէն ներս ([[ալթ]], [[թաւջութակ]], [[քոնդրպաս]]) հնչողութեամբ ամենաբարձրը: Ամենատարծուած գործիքներէն մին է:

Ունի չորս լար, որոնց լարուածքը ըստ քունդաներուն հետեւեալն է՝ փոքր օքթաւի սօլ,առաջին օքթաւի րէ-ն, լա, երկրորդ օքթաւի մի-ն: Ձայնին հիմնական միջոցը լարերուն վրայէն աղեղը սահեցնելն է (arco), նուագելու հատուկ միջոցներէն է բիցիքաթօն: Չափը չ'անցնիր 600 մմ-էն: Ուսաննելու ժամանակ կ'օգտաքործուի 1/16, 1/8, 1/4, 1/2 չափերը, քանի որ երեխաները կը սկսին վարժութիուններու երեք տարեկանէն: Նուագելու գործիքը կը պահեն իրենց ուսին վրայ:

Լոյս տեսած է VIII դարին արաբներու կողմէն [[Եւրոպական]] երկիրներէ բերուած աղեղնաւոր նուագարաններէ ըստ այլ կարծիքի միջնադարեան նուագարաններէն: Ջութակի դասական տեսակը մշակուած է XV - XVI դարերու ընթացքին միաժամանակ [[իտալիայ]], [[Ֆրանսա]], Լեհաստան:XVI-XVIII հիւսիսային իտալիայ ձեւաւորւեցաւ ջութակի վարպետներու խոշորագոյն դպրոցներ Բրեգա (Գ. Տա Սալօ, Զ. Մաջինի)եւ [[Կրեմոնա]](Անդրեա եւ Նիգոլօ, Ամատիներ, Ջ. Գուարների, Ա. Սդրատիվարի): Վերջնականապէս ջութակի կառուցուածքը հաստատուեցաւ: Մշակուեցաւ գործիքներու իւրահատուկ թեմբեր: Կրեմոնայի ջութակները մինչեւ այսօր ալ կ'օգտագործուի եւ կը համարուին չգերարազանցուած: Ջութակը որպէս մենակատարային համերգային գործիք, մեծ դեր խաղցած է երաժշտական արուեստի պատմութեան մէջ:XVII-XVIII դարերու երաժշտական գործիքային նոր ժանրերը (մենանուագ սօնաթ, քոնցերթ) հարաջացան սկիզբնապէս որպէս ջութակի երաժշտական ժանրեր: Ջութակներու ընտանիքը կը կազմէ սինֆոնիկ նուագախումբ կորիզը: Հայ իրականութեան մէջ Ջութակի մասին առաջին հիշատակութիւնը կը հանդիպինք գրատուն Նարեկացի «Մատեան Ողբերքութեան»բոէմի/10-րդ դ./: