«Կուր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 40.
 
== Պատմական անդրադարձ ==
[[Կովկաս (արեւմտահայերէն)|Կովկաս]]ի շրջանը բնակուեցաւ հին ժամանակներէն։ Կուր գետին հովիտին շուրջ մարդոց հիմնական զբաղումը մօտ 4.500 տարիներէ ի վեր եղաւ հողագործութիւնը։ Պետութիւններ կազմուեցան, մշակոյթներ զարգացան․ սակայն ք․ա․ մօտաւորապէս 1․200 թ․ անոնց մեծ մասը քայքայուեցաւ բնական աղէտներու եւ բարբարոս ցեղերու ներխուժումներուն պատճառով։ Մարդու անսանձ շահագործումին իբր հետեւանք՝ անտառներու եւ առօտավայրերու հետզհետէ նուազումը, պատճառ դարձաւ ողողումներու թափին աճման․ այսպէս 20-րդ դարուն կէսէն գետի հոսանքին կառուցուեցան ջրամբարտակներ եւ ջրանցքներ, որոնք ալ աւելի նուազեցուցին անոր հոսքը եւ խորութիւնը։ Նաեւ ջուրը պղծուեցաւ Վրաստանի[[Վրաստան (արեւմտահայերէն)|Վրաստան]]ի [[Թիֆլիս (արեւմտահայերէն)|Թիֆլիս]] եւ Ռուստաւի քաղաքներուն ճարտարարուեստական գործարաններէն․ գետին մէջ կը թափէին մետաղներու տեսակներ՝ կոբալդ (''cobalt''), անագ (''tin''), նիքէլ (''nickel'') եւ կաղմիոն (''cadmium'')։
Ժամանակին՝ մինչեւ [[Թիֆլիս (արեւմտահայերէն)|Թիֆլիս]] նաւարկելի գետը, դարձաւ դանդաղ ու ծանծաղ։ <ref>[https://en.wikipedia.org/wiki/Kura_(Caspian_Sea)]{{ref-en}}</ref>
 
2002 թ, Հայաստանը, Վրաստանն ու Ազրպէյճանը համաձայնեցան բարելաւելու Կուր եւ Արաքս գետերուն աւազանը։<ref>[https://fr.wikipedia.org/wiki/Koura_(fleuve)]{{ref-fr}}</ref>
 
== Անուանում ==
Ըստ աւանդութեան՝ Կուր գետի անունը դրած են [[Հայեր (արեւմտահայերէն)|հայ]], վրացի և աղուան ժողովուրդները՝ ի նշան անոնց կուռ բարեկամութեան։
 
Ըստ Ստրաբոնի (''Στράβων'')՝ գետը անուանուեցաւ Կուր, ի պատիւ պարսից արքայ Կիւրոս Մեծին։
Տող 93.
== Ծանոթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ}}
 
== Արտաքին հղումներ ==
[https://en.wikipedia.org/wiki/Strabo{{lang-en|}} Ստրաբոն]
[https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%B4%D5%A2%D5%AF%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4 Թմբկաբերդ]
 
 
[[Կատեգորիա:Գետեր այբբենական կարգով (արւմտ․)]]
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Կուր» էջէն