«Փելէ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
հեռացվել է Կատեգորիա:1940 ծնունդներ, ավելացվեց Կատեգորիա:1940 ծնունդներ (արւմտ․) ՀոթՔաթ գործիքով |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{արևելահայերեն|Պելե}}
[[Պատկեր:Pelé Africa do Sul Cropped.jpg|250px|մինի|աջից|'''Փելէ''']]
'''էդսոն Արանտէս Տու Նասիմենթօ''' ({{lang-pt|Edson Arantes do Nascimento}}; ծնած է [[Հոկտեմբեր 21]] կամ [[Հոկտեմբեր 23]], [[1940]] թուականին, Տրէս Կ'որասեօես, [[Մինաս Ժերայս]]), յայտնի է որպէս '''Փելէ''' ({{lang-pt|Pele}}), Պրազիլացի ֆութպոլիստ, կենդրոնական [[յարձակող]], անոր կոչած են «ֆութպոլի արքա»:
Հանդէս եկած է «բաուրու» ([[1950]]-[[1955]] թուականներու), «[[Սանթոս Ֆա|սանթոս]]» ([[1956]]-[[1974]] թուականներ) եւ [[Նիւ
Պրազիլի ազգային հաւաքականէն խաղցած է 93 խաղ, խփած է 77 կոլ: Աշխարհի եռակի չեմպիոն է ([[1958]], [[1962]] եւ [[1970]] թուականներ): [[1958]] թուականի եւ 1970 թուականի աշխարհի առաջնութիւններու լաւագոյն ֆութպոլիստը: Մասնակցած է նաեւ [[1966]] թուականի առաջնութեանը: Լիբերտադորեսի գաւաթի եւ միջմայրցամաքային գաւաթի խաղարկութիւններու յաղթող (1962-63 թթ): 1970 թ աշխարհի լաւագոյն մարզիկ: [[Հարաւային Ամերիկա]]-ի լաւագոյն ֆուտբոլիստ ([[1973]] թուական):
Անոր կը պատկանի բրազիլական երկու ռեկորդ. 1958 թուականին 30 խաղի մէջ խփած է 58 կոլ, «սանթոս»-«բոտաֆոգո» հանդիպման ժամանակ (13:0) խփած է 11 կոլ: Ընդհանուր առմամբ դարձած է 1284 կոլի հեղինակ 1363 խաղի մէջ: Եղած է [[Պրազիլ]]ի սպորտի կոնֆեդերացիայի նախագահ:
1950 թուական սկսած է խաղալ Տրէս
[[1957]] թուական-16 տարեկանին ընդգրկուել է Պրազիլի հաւաքական եւ առաջին կոլը խփած է [[Արժանդին]]ի դարպասը:
== Կենսագրութիւն ==
=== Վաղ տարիներ ===
[[Պատկեր:
▲[[Պատկեր:Pelռ 1960.jpg|մինի|290պքս|1960 թուական: 20-ամեայ Պելեն խաղում է Բրազիլիայի հաւաքականում ընդդէմ շուէդական «մալմեյիէ, խաղը կրում էր ընկերական բնոյթ]]
Փելէն ծնած է 1940 թուականի հոկտեմբեր 23-ին Տրէս Կորասոյնսի մէջր, որը պրազիլական Մինաս Ժերայսի ոչ մեծ քաղաք է, աղքատ ընտանիքում: Ֆուտբոլը եղած է երիտասարդ Էդսոնի ամենասիրելի զբաղմունքներէն մէկը: Անոր հայրը Դոնդինեօն, որ եղած է նախկին ֆուտբոլիստ, դարձաւ իր որդու առաջին ուսուցիչը եւ անոր փոխանցեց մի քանի սպորտային վարպետութեան գաղտնիքներ: 7 տարեկան Էդսոնը իր ֆուտբոլային ելոյթները սկսեցաւ տեղի մանկական խումբին հետ, որտեղ առանձնացաւ հիասքանչ եւ արդիւնաւէտ խաղով, յարձակման գիծին վրայ: Կար նաեւ մի այնպիսի ժամանակ երբ խումբը մարզում էր [[Բրազիլիայի ֆուտբոլի ազգային հաւաքական|բրազիլիայի հաւաքականի]] նախկին խաղացող Վալդեմար դէ Բրիտօն, որ մեծ ապագայ էր տեսնում Փելէյի մէջ: Փոխմարզիչը «սանթոսին» (Սան Պաուլի նահանգ) առաջարկեց դիտել անորա խաղը: Եւ շուտով 15-ամեայ Փելէն մտաւ համաշխարհային ճանաչութիւն ձեռք բերած ակումբի կազմ:
| |||