«Քիմիական Տարրեր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

1789-ին [[Անթուան Լորան Լաւուազիէ|Անթուան Լորան Լաւուազիէն]] «Քիմիագիտութեան տարրական դասընթացք»-ին մէջ նոր քիմիագիտութեան պատմութեան մէջ առաջին անգամ կը ներկայացնէ քիմիական տարրերու ցանկը (պարզ մարմիններու աղիւսակը), որոնք բաժնուած են քանի մը տիպերու։ Լաւուազիէն առաջին անգամ քիմիական տարրերու հետ նույնացուցած է շարք մը պարզ նիւթեր (ինչպէս՝ [[թթուածին]], [[ազոտ (արեւմտահայերէն)|ազոտ]], [[ջրածին (արեւմտահայերէն)|ջրածին]], [[ծծումբ (արեւմտահայերէն)|ծծումբ]], [[ֆոսֆոր (արեւմտահայերէն)|ֆոսֆոր]], [[ածուխ (արեւմտահայերէն)|ածուխ]] եւ այդ ժամանակ յայտնի բոլոր մետաղները)։ Տարրերուն մէջ ներառուած են լոյսը, [[Ջերմածին (արեւմտահայերէն)|ջերմածինը]] եւ «''աղածին հողախառն նիւթերը''» (քալսիումի, մակնեզիում դժուար տարրալուծուող օքսիդներ եւ այլն)։ Տարրերու տուեալ հայեցակարգը ընդունուած է կոչել [[փորձաբուժութիւն|փորձաբուժութեան]]-վերլուծական, քանի որ Լաւուազիէն իբրեւ տարրի որոշման չափանիշ ընտրած է փորձը եւ միայն փորձը՝ բաժանման կերպով մերժելով ոչ փորձաբուժական միւս բոլոր դատողութիւնները [[Հիւլէ|հիւլէներու]] եւ [[Մոլեքուլ|մոլեքուլներու]] մասին, որոնց ինքնին գոյութիւնը կարելի չէ հաստատել փորձնական ճամբով<ref>[http://www.physchem.chimfak.rsu.ru/Source/History/Sketch_3.html#revolution Химическая революция / Левченков С. И. Краткий очерк истории химии].</ref>։

 

 

Մինչ [[Դմիտրի Մենդելեև|Դմիտրի Մենդելեևի]] կողմից [[Պարբերական աղյուսակ|պարբերական աղյուսակի]] հայտնաբերումը (1869) հայտնի էին 63 տարրեր։ Նրա կողմից հենց ատոմային զանգվածն է առանձնացվել որպես ատոմների հատկությունը, որը որոշում է քիմիական տարրերի հատկությունների, ինչպես նաև նրանց կազմած պարզ և բաղադրյալ նյութերի փոփոխության պարբերական բնույթը։ Մենդելեևը քիմիական տարրերը սահմանել է որպես «պարզ կամ բաղադրյալ մարմինների նյութական մասնիկներ, որոնք նրան հաղորդում են ֆիզիկական ու քիմիական հատկությունների հայտնի ամբողջությունը»։ Մենդելեևը հայտնագործությունը թույլ է տվել կանխատեսել այդ ժամանակ դեռևս անհայտ մի շարք տարրերի գոյությունը, ինչպես նաև դրանց հատկությունները, ինչպես նաև գիտական հիմք է ծառայել դրանց դասակարգման համար։