Ֆրիտիոֆ Նանսեն (Fridtjof Nansen, 10 Հոկտեմբեր 1861, Օսլօ - 13 Մայիս 1930), նորվեկացի բեւեռախոյզ, գիտնական, դիւանագէտ եւ ականաւոր մարդասէր։ Ազգերու լիկայէն ներս իր աշխատանքին համար պարգեւատրուած է Խաղաղութեան Նոպէլեան մրցանակով։ Պաշտպանած է հայ ժողովուրդի ոտնահարուած իրաւունքները, հայ գաղթականներուն յատկացուցած է Նանսենեան անձնաթուղթեր։
Ֆրիտիոֆ Նանսեն
նորվ.՝ Fridtjof Nansen |
|---|
 |
| Ծննդեան անուն |
Lua–ի սխալ՝ expandTemplate: template "lang-nb" does not exist։ |
|---|
| Ծնած է |
10 Հոկտեմբեր 1861 |
|---|
| Ծննդավայր |
Օսլօ |
|---|
| Վախճանած է |
13 Մայիս 1930 |
|---|
| Մահուան վայր |
Պուլհյոգդա, Լիսակեր, Բերում, Ակերսհուս, Նորվեկիա |
|---|
| Քաղաքացիութիւն |
Նորվեկիա |
|---|
| Կրօնք |
Աթէիզմ |
|---|
| Ուսումնավայր |
Օսլոյի համալսարան[1] |
|---|
| Մասնագիտութիւն |
կենդանաբան, բեւեռախոյզ, դիվանագետ[5], ճանապարհորդ հետազոտող, պրոֆեսոր, գիտնական, քաղաքական գործիչ և մանկավարժ |
|---|
| Աշխատավայր |
Բերգենի թանգարան
Օսլոյի համալսարան |
|---|
| Վարած պաշտօններ |
United Nations High Commissioner for Refugees եւ դեսպան |
|---|
Պարգեւներ եւ
մրցանակներ |
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ Թագավորական Վիկտորիական շքանշանի Մեծ Խաչի ասպետ Դաննեբերգի ասպետական շքանշան Սուրբ Օլաֆի շքանշանի շղթայով Մեծ խաչի ասպետ Կոնստանտինովյան շքանշան Իտալիայի թագի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ Վեգա մեդալ Հովանավորների մեդալ Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի շքանշան Grand Cross of the Order of Franz Joseph Alexander von Humboldt Medal Կառլ Ռիտերի մեդալ Հետազոտությունների Մեծ ոսկե մեդալ Քալումի աշխարհագրական մեդալ Էդինբուրգի թագավորական միության պատվավոր անդամ Fortjenstmedaljen |
|---|
| Անդամութիւն |
Լեոպոլդինա, Փեթերսպուրկի Գիտութիւններու Ակադեմիա, Նորվեգիայի գիտությունների ակադեմիա, Գիտության և գրականության նորվեգական թագավորական հասարակություն, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա եւ Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա |
|---|
| Ամուսին |
Եւա Նանսեն |
|---|
| Երեխաներ |
Օդ Նանսեն եւ Irmelin Revold |
|---|
Ստորագրութիւն
 |
Նանսենը եղած է կենդանաբանութեան փրոֆէսոր եւ աւելի ուշ աշխատած է Ռոյալ Ֆրետերիքի համալսարանէն ներս՝ Օսլոյի մէջ։ Առաջին Համաշխարհային պատերազմէն ետք, Նանսենը ընդգրկուեցաւ Ազգերու Լիկայի մէջ, որպէս բարձրագոյն Լիազօր՝ ռուս եւ գերմանացի գերիներու փոխանակութեան։ Այնուհետեւ, 1921-ին օգնութեան կը հասնի պոլշեւիկ Ռուսիոյ սովահար ժողովուրդին՝ մասնաւորաբար ապահովելով Մ. Նահանգներու օգնութիւնը եւ միաժամանակ կ՛օգնէ արտասահման փախած ռուս գաղթականներուն եւ կը ստեղծէ Նանսենի գաղթականներու անձնաթուղթ[2]։ 1938 թուականին ստեղծուած է Նանսենի ակադեմիան Լիլլեհամըրի մէջ, Նորվեկիա։ Այն կը գործէ մինչեւ օրս։ Նանսենը մահացած է Մայիս 13, 1930 թուականին (68 տարեկան) Նորվեկիա։
Նանսեն 1890 թուականին ամուսնացած էր Եւա Սարսի՝ յայտնի կենդանաբան Միքայէլ Սարսի աղջկան հետ։ 1893 թուականին կը ծնի անոնց աղջիկը՝ Լիւը, ով առաջին անգամ տեսաւ հօրը 3 տարեկանին։ Նանսենի բացակայութեան ժամանակ Եւան կը զբաղի երաժշտութեամբ։ Եւայի եւ Լիւի պատուին Նանսեն կ՛անուանէ կղզի, Ֆրանց Իոսիֆի հողին վրայ։ Յետագային Նանսեն կ՛ունենայ եւս 4 զաւակ։ Եւա Նանսեն կը մահանայ 1907 թուականին, երբ Նանսեն դեսպան էր Լոնտոնի մէջ։
ԾանօթագրութիւններԽմբագրել
.svg){kind=small}
