Ուիքիփետիա

Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ

Հիւսիսային Ամերիկայի մէջ երկիր

Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ, յաճախ նաեւ Միացեալ Նահանգներ կամ պարզապէս Ամերիկա (անգլերէն՝ United States of America), դաշնային սահմանադրական հանրապետութիւն Հիւսիսային Ամերիկայի մէջ, որ բաղկացած է որոշակի ինքնավարութիւն ունեցող 50 նահանգներէ, որոնք իրականութեան մէջ կիսանկախ պետութիւններ են (ինչ որ արտայայտուած է իրենց պաշտոնական անուններուն մէջ․ օրինակ՝ Քալիֆորնիան իրականութեան մէջ կը կոչուի Քալիֆորնիա Հանրապետութիւն), և դաշնային նշանակութեան Քըլամպիա Շրջանը։[11][12]

Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու Դրօշ Զինանշանը


Կը ներառնէ Ալաբամա?[1], Ալասքա[2][1], Արիզոնա?[1], Արկանզաս?[1], Քալիֆորնիա[1], Կոլորադո?[1], Կոնեկտիկուտ?[1], Դելավեր?[1], Ֆլորիտա[1], Ճորճիա (ԱՄՆ)[1], Հաուայ[1], Իտահօ[1], Իլինոյս[1], Ինտիանա[1], Այովա?[1], Կանզաս?[1], Կենտուկի?[1], Լուիզիանա?[1], Մեն?[1], Մերիլենտ[1], Մասսաչուսէթս[1], Միշիկըն[1], Մինեսոտա?[1], Միսսիսիպի?[1], Միզուրի[1], Մոնտանա?[1], Նեբրասկա?[1], Նևադա?[1], Նոր Հեմփշայր[1], Նիւ Ճըրզի[1], Նյու Մեքսիկո?[1], Նիւ Եորք[1], Հյուսիսային Դակոտա?[1], Հյուսիսային Կարոլինա?[1], Օհայիօ[1], Օկլահոմա?[1], Օրեգոն?[1], Փենսիլվանիա[1], Ռոդ Այլենդ?[1], Հարավային Դակոթա?[1], Հարավային Կարոլինա?[1], Թենեսի[1], Թեքսաս[1], Յուտա?[1], Վերմոնտ?[1], Վերճինիա[1], Ուաշինկթըն[1], Արեւմտեան Վիրճինիա[1], Վիսկոնսին?[1], Վայոմինգ?[1], Կոլումբիայի շրջան?[1], Ամերիկյան Սամոա?[3][4][1], Ամերիկյան Վիրջինյան կղզիներ?[1], Գուամ?[1], Հյուսիսային Մարիանյան կղզիներ?[1] եւ Փորթօ Ռիքօ[1]
Պետական լեզու անգլերէն[5][6][7]
Մայրաքաղաք Ուաշինկթըն
Օրէնսդիր մարմին ԱՄՆ-ի կոնգրես?
Երկրի ղեկավար Ճօ Պայտըն
Կառավարութեան ղեկավար Ճօ Պայտըն
Ազգաբնակչութիւն 340 110 988 մարդ (1 Յուլիս 2024)[8][9]
Օրհներգ ԱՄՆ-ի օրհներգ?
Կարգախօս In God We Trust
Հիմնադրուած է 12 Մայիս 1784 թ.
Արժոյթ ԱՄՆ դոլար?
Ազգային տօն ԱՄՆ անկախության օր?, Նոր Տարի, Մարտին Լյութեր Քինգի օր?, Վաշինգտոնի ծնունդ?, Հօշատակի օր?, Աշխատանքի օր?, Կոլումբոսի օր?, Վետերանների օր? եւ Երախտագիտության օր?
Ժամային համակարգ UTC-12?, UTC-11?, UTC-9?, UTC-8?, UTC-7?, UTC-6?, UTC-5, UTC−4?, UTC+10?, UTC+12?, Սամոա ժամային գոտի?, UTC-4?, Կեդրոնական ժամային գօտի, Ալյասկայի ժամային գոտի?, Լեռնային ժամային գոտի? եւ Chamorro Time Zone?
Հեռաձայնային համակարգ +1
Համացանցի յղում .us?
Մարդկային ներուժի զարգացման թիւ 0,921[10]
usa.gov​(անգլերէն)

Աշխարհագրական դիրք

Խմբագրել

ԱՄՆ-ի գրեթէ ողջ տարածքը կը գտնուի Հյուսիսային Ամերիկայում, բաղկացած է երեք մասէ՝ ԱՄՆ-ի բուն տարածքէն, Ալասքա նահանգէն եւ Հաուայեան կղզիներէն (Խաղաղ ովկիանոսին մէջ)։ ԱՄՆ-ը գաղութատէր պետութիւն է։ Անոր տիրապետութիւններն են Փուերթօ Րիքոն եւ Վիրճինեան կղզիները՝ Քարիպեան ծովին մէջ, Արեւելեան Սամոան, Կուամը եւ շարք մը փոքր կղզիներ՝ Խաղաղ ովկիանոսին մէջ։ Ատոնց մէջ տեղաբաշխուած են ԱՄՆ-ի ռազմաօդային եւ ռազմածովային յենակէտեր։ ԱՄՆ-ի արեւելեան ափերը կ՛ողողեն Աթլանթեան, իսկ արեւեւմտյանը՝ Խաղաղ, Ալասքայի հիւսիսը՝ Հիւսիսային սառուցեալ ովկիանոսներու ջուրերը։

Կենդանական Աշխարհ

Խմբագրել

Կենդանական աշխարհի վրայ խիստ ազդած է մարդուն գործունէութիւնը. տափաստաններու եւ անապատներու կենդանիներու շատ տեսակներ ոչնչացած են։ Կը հանդիպին՝ եղանաեղջիւրներ, անթիլոփներ, կոյար, փրերիներու աղուէսներ, ամերիկեան փորսուղ, մարգագետնային շուն, շառաչող օձ, թունաւոր մողէզ եւ այլն։ Անտառային գօտիին բնորոշ են՝ քանատական եղջերուն, որմգդեղը, գորշ արջը, կզաքիսը, լուսանը, կարմիր սկիւռը, վիրճինեան եղջերուն, մոխրագոյն աղուէսը, վայրի հնդուհաւը, քարոլինեան թութակը։ Քորտիլիերեան անտառներուն մէջ պահպանուած են ձիւնային այծը, հաստեղջիւր ոչխարը, մոխրագոյն հսկայ արջը, լեռնային ոչխարը եւ այլն։

Պատկերասրահ

Խմբագրել

Բնակչութիւն

Խմբագրել

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 1,36 1,37 1,38 1,39 1,40 1,41 1,42 1,43 1,44 1,45 1,46 1,47 1,48 1,49 1,50 1,51 1,52 1,53 1,54 1,55 https://capitalizemytitle.com/50-us-states-in-alphabetical-order/
  2. ↑ (unspecified title)
  3. ↑ Papers relating to the foreign relations of the United States, 1929, Volume I - Office of the Historian
  4. ↑ (unspecified title)
  5. ↑ http://www.usconstitution.net/consttop_lang.html
  6. ↑ https://www.pbs.org/speak/seatosea/officialamerican/
  7. ↑ https://www.usa.gov/life-in-the-us
  8. ↑ 8,0 8,1 Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, District of Columbia, and Puerto Rico: April 1, 2020 to July 1, 2024 (NST-EST2024-POP) — ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո, 2024.
  9. ↑ 9,0 9,1 QuickFacts : United States — ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո.
  10. ↑ Human Development Report — Միավորված ազգերի կազմակերպության զարգացման ծրագիր, 2022.
  11. ↑ Բատվիա Իրինա։ «Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների վարչատարածքային բաժանում»։ www.best-country.org։ արտագրուած է՝ 2017 թ․ հուլիսի 10 
  12. ↑ «Միացյալ Նահանգների կառուցվածքը (50 նահանգ և 1 մարզ), Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ, ժամանակակից քաղաքական ատլաս»։ www.hyno.ru (ռուսերեն)։ արտագրուած է՝ 2017 թ․ հուլիսի 10 
  13. ↑ 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 13,10 Measuring America: The Decennial Censuses From 1790 to 2000
  14. ↑ Decennial Census by Decade: 1900 — ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո.
  15. ↑ Appendix A // Measuring America: The Decennial Censuses From 1790 to 2000 — ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո, 2002. — է. A–1.
  16. ↑ 1900 Census: Volume I. Population, Part 1 — ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո, 1901. — է. xviii.
  17. ↑ 17,00 17,01 17,02 17,03 17,04 17,05 17,06 17,07 17,08 17,09 17,10 17,11 17,12 17,13 17,14 17,15 17,16 17,17 17,18 ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո — 1902.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 Measuring America: The Decennial Censuses From 1790 to 2000
  19. ↑ http://www.census.gov/population/www/censusdata/files/table-2.pdf
  20. ↑ (unspecified title)
  21. ↑ (unspecified title)
  22. ↑ (unspecified title)
  23. ↑ (unspecified title)
  24. ↑ (unspecified title) / խմբ. ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո
  25. ↑ ԱՄՆ-ի 2000 թվականի մարդահամար
  26. ↑ United States Census 2010
  27. ↑ http://www.google.com/publicdata/explore?ds=kf7tgg1uo9ude_#!ctype=l&strail=false&bcs=d&nselm=h&met_y=population&scale_y=lin&ind_y=false&rdim=country&idim=country:US&ifdim=country&hl=en_US&dl=en_US&ind=false
  28. ↑ (unspecified title) — ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո.
  29. ↑ https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/US/PST045219
  30. ↑ 2020 Census Apportionment Results Delivered to the President — ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո, 2021.
  31. ↑ https://www.worldometers.info/world-population/us-population/
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Ամերիկայի_Միացեալ_Նահանգներ&oldid=233526» էջէն