Գերմանական Շուկայ (Մոսկուա)

55°46′19″N 37°40′59″E / 55.771958°N 37.683089°E / 55.771958; 37.683089

Գերմանական շուկայ (ռուս.՝ Немецкий рынок), նախկին շուկայ Մոսկուայի մէջ, Գերմանական գիւղարուարձանին մէջ: Այն տեղակայուած է ներկայիս Ֆրիտրիք Էնկելսի, Լատոժսքայա փողոցներու եւ Վոլքովսքի նրբանցքի միջեւ: Մինչեւ 20-րդ դարու կէսերը, կը շարունակէր գործել պատմական վայրին մէջ, որմէ ետք կը տեղափոխուի Պաումանեան փողոց եւ կը կոչուի Պաումանեան (Պասմանեան) շուկայ^[1]: Մասնակիօրէն պահպանուած Գերմանական շուկայի պատմական շինութիւնը ճանչցուած է մշակութային ժառանգութեան կեդրոն^[2]:

Պատմութիւն

Շուկան կազմաւորուած է Գերմանական գիւղարուարձանին մէջ^[3]: 1792-ին քաղաքային իշխանութիւններու կողմէ կը յատակագծուի շուկայիի տարածքը, Ֆրիտրիք Էնգելսի (նախապէս` Իրինեան փողոց), Լատոժսքի փողոցներու եւ Վոլքովեան նրբանցքի (նախապէս Իրինեան պողոտայ) միչեւ ինկած եռանկիւնը: 1812-ի հրդեհի ժամանակ շուկան ամբողջովին կ՛աւերուի, բայց շուտով կը սկսի անոր վերակառուցումը: Այստեղ կը բնակէին մոսկովեան առեւտրականները եւ ազնուականները^[2]:

Գերմանական շուկան 1851-ի յատակագծով

Եզրերու տուները եւ ներքին առեւտրական տարածքը շուկային եռանկիւնի տեսք կու տային: Առեւտրական կեդրոնները տեղակայուած էին շուկայի հարակից փողոցներուն մէջ: 19-րդ դարու վերջին Գերմանական շուկային մէջ կարելի էր գնել խոտ, վառելափայտ, կաթ, կաթնաշոռ, հաց, երշիկ եւ բանջարեղէն: Գարնանը շուկային մէջ կը վաճառուէր գերմանացիներու կողմէն սիրուած ձնեբեկը: Մոսկուացիներու յիշողութիւններու համաձայն կաթը Գերմանական շուկային մէջ կը վաճառուէր Ճենապակէ շիշերով, որոնց վրայ ֆիրմայի անուանումը նշուած էր ոսկիէ կամ կոպալտէ տառերով^[3]:

Գերմանական շուկային մէջ տեղակայուած էին կրպակներ, պանդոկներ, իջեւանատուներ, կը գործէր գէրմանական ժողովրդական տունը: Գերմանական շուկայի շինութիւնները կ՛առանձնանան իրենց իւրայատուկ ձեւաւորմամբ: Շատ կրպակներու եւ խանութներու պատուհանները ունէին մեծ ծածկոցափեղկեր, իսկ պատերը երեսապատուած էին գերմանական սպիտակ խեցեգործական սալիկներով^[3]:

Պահպանուած շինութիւններ

Գերմանական շուկայի համալիրը կը համարուի 19-րդ դարու առեւտրական շինութիւններուն բնորոշ օրինակ: Շենքերը ունին դասական ոճի յստակ գեղազարդումներ^[4]:

Գերմանական շուկայի պահպանուած ամենահին շինութիւնը կը համարուի Յակովլեւներու բնակելի տունը իր կրպակներով, որ կառուցուած է 1825-ին (Ֆրիտրիք Էնգէլսի փողոց, տուն 23, շարք 1): 1914-ին անոր կից կառուցուեցաւ բնակելի կողաշէնք: Տունը երկյարկանի է եւ ունի կամարաձեւ մուտք դէպի բակ^[2]:

Քալինինի բնակելի տունը իր կրպակներով կառուցուած է 1900-ականներուն, 19-րդ դարու շինութեան հիմքի վրայ (Ֆրիտրիք Էնգէլսի փողոց տուն 6, 1-ին շարք ): Քարէ շէնքը ունի երկու յարկ եւ նկուղ: Առաջին յարկը երեսապատուած է խեցեգործական սալիկներով, երկրորդ յարկը սուաղուած է եւ ձեւաւորուած ընտրողական ոգիով^[2]:

Առեւտրական կրպակներու շինութիւնը (Ֆրիտրիք Էնկէլսի փողոց տուն 25, 3-րդ շարք) կառուցուած է 1863-ին: Տունը սկիզբը մէկ յարկանի էր, ունէր մեծ կամարաձեւ պատուհաններ եւ կամարային անցում: Ճակատային մասը զարդարուած է ուշ դասականութեան ոճով: Յետագայինմ ցուցափեղկերու մէկ մասը փակուեցան, անցումային կամարի փոխարէն կառուցուեցաւ մուտք, իսկ 20-րդ դարուն տունը բաժնուեցաւ երկու յարկի^[2]: