Գոշի Լիճ

Գոշ, լեռնային անտառապատ լիճ Հայաստանի Հանրապետութեան Տաւուշի մարզին մէջ՝ Գոշ գիւղէն 2.2 կմ հարաւ-արեւմուտք^[1]:

Աշխարհագրութիւն Խմբագրել

Առաջացած է սողանքապատուարային գործընթացներու հետեւանքով։ Լիճի մակերեւոյթի հայելին 0,008 քմ² էր, երկարութիւնը՝ 100 մ. լայնութիւնը՝ 80 մ։ Առաւելագոյն խորութիւնը 8 մ էր, ջուրի ծաւալը՝ 1500 մ³։ Տուեալները փոփոխութեան կ՛ենթարկուին մաքրման նպատակով լիճի մակարդակի իջեցումէն ետք^[2]^[3]^[4]^[5] եւ դեռ նոր հաշուարկներ չեն կատարուած: Կը սնուի աղբիւրներու եւ մթնոլորտային տեղումներու ջուրերով։ Ամռան ջուրի ջերմաստիճանը մակերեւոյթին կը հասնի ընդամէնը 14 °C։

Լիճի ոչնչացում Խմբագրել

Ըստ Hetq.am լրատուական գործակալութեան կողմէ ներկայացուած փաստերուն, Ապրիլ 2017-ին սկզբը «Վենդոռ» ընկերութիւնը Դիլիջան ազգային պարկի տարածք ծանր սարքաւորում մտցուցած է եւ սկսած լիճը ու հարակից տարածքը փորել, ինչպէս նաեւ այնտեղ տանող ճանապարհը լայնցնել ու հարթեցնել՝ կտրելով ու վնասելով բազմաթիւ ծառեր։ Այդ աշխատանքներու հետեւանքով քանի մը մեթրով կրճատուած է լիճի հայելային մակերեսը, ջրային պաշարները աղտոտած են, սկսած է լիճի ճահճացման գործընթաց, ափի ամբողջ երկայնքին կուտակուած է շուրջ 2 մեթր բարձրութեամբ տիղմային կուտակումներ, գրեթէ ամբողջութեամբ ոչնչացած է լիճին բնակուող խեցգետնի բնակչութիւնը ^[3]^[4]: Բնապահպանութեան նախարարութիւնը այս կապակցութեամբ պաշտօնական կը պարզաբանէ, որ «Վենդոռ» ընկերութեան հետ կնքուած է կառուցապատման իրաւունքով հանգիստի գօտի կազմակերպելու եւ սպասարկման ծառայութիւններ մատուցելու պայմանագիր, որու համաձայն «Վենդոռ» ընկերութիւնը պարտաւոր է բարեկարգել տարածքը, մաքրել աղբէն եւ չոր ճիւղերէն, չխախտել լիճի էկոհամակարգը եւ էնդէմիկ կարգավիճակը^[6]:

Լիճի ներկայ վիճակ Խմբագրել

Գոշն արդէն մաքրուած ու վերակենդանացած է. լիճը գորտերու, խեցգետինի ու մանր ձուկերու մեծ քանակութիւն կայ: Այս տարածքին կարելի է հանդիպիլ անձեռակերտ տարատեսակ յուշարձաններու՝ ժայռային տարատեսակ գոյացութիւններ, հանքային աղբիւրներ եւ այլն^[5]։