Թիմըթի Ուալթըր «Թիմ» Պըրթըն[7] (անգլ.՝ Timothy Walter "Tim" Burton (bɜrtən), ծնած 25 Օգոստոս, 1958, Պըրպէնք, Քալիֆորնիա, ԱՄՆ) Ամերիկացի ֆիլմի բեմադրիչ, արտադրիչ, արուեստագէտ, գրող եւ ծաղրանկարի ձեւաւորող մըն է: Ան ճանչցուած է մութ, կոպիտ, բարբարոսական եւ տարօրինակ իր ֆիլմերով, ինչպէս Beetlejuice (1988), Edward Scissorhands (1990), երգախառն The Nightmare Before Christmas (1993), կենսագրական վաւերագրական Ed Wood (1994), զգայացունց Sleepy Hollow (1999), ինչպէս նաեւ Corpse Bride (2005), Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007), Dark Shadows (2012) եւ Frankenweenie (2012): Ան նաեւ ճանչցուած է իր շատ մեծ շահոյթ ունեցող ֆիլմերով, ինչպէս կատակերգական եւ արկածախնդրական Pee-wee's Big Adventure (1985), աշխարհահռչակ Batman (1989) ֆիլմը եւ իր շարունակութիւնը Batman Returns (1992), գիտախառն Planet of the Apes (2001), երեւակայական տրամա Big Fish (2003), երաժշտական եւ արկածախնդրական Charlie and the Chocolate Factory (2005) եւ երեւակայական Alice in Wonderland (2010), որու շահոյթն էր $1,000,000,000:

Թիմըթի Ուալթըր «Թիմ» Պըրթըն
անգլերէն՝ Tim Burton
Ծննդեան անուն անգլերէն՝ Timothy Walter Burton
Ծնած է 25 Օգոստոս, 1958
Ծննդավայր Պըրպէնք, Քալիֆորնիա, ԱՄՆ
Քաղաքացիութիւն  Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ[1]
Մայրենի լեզու ամերիկեան անգլերէն եւ անգլերէն
Ուսումնավայր California Institute of the Arts
Մասնագիտութիւն ֆիլմի բեմադրիչ
արտադրիչ
արուեստագէտ
գրող
ծաղրանկարի ձեւաւորող
Աշխատավայր The Walt Disney Studios?[2]
Վարած պաշտօններ Քաննի շարժապատկերի փառատօնի յանձնաժողովի նախագահ[3]
Ամուսին Lena Gieseke?[4][5]
Ծնողներ հայր՝ Bill Burton?[6], մայր՝ Jean Rae Erickson?[6]
Երեխաներ 2
Կայքէջ [http://Script error: The function "url" does not exist.]
Ստորագրութիւն
2009

Պըրթընը աշխատած է Ճոնի Տեփփի հետ յաճախ, ով նաեւ դարձած է իր մտերիմներէն մէկը իրենց միասնական առաջին ֆիլմէն ի վեր: Ան նաեւ աշխատակցած է երաժիշտ Տենի Էլֆմընի հետ, ով յօրինած է բոլոր եղանակներն ու երգերը Պըրթընի բեմադրած ֆիլմերուն: Դերասանուհի Հելենա Պոնհըմ Քարթըր, Պըրթընի նախկին սիրածը, յաճախ դերեր ստանցնած է իր գրեթէ բոլոր ֆիլմերուն մէջ։ Պըրթրըն նաեւ գրած եւ գծագրած է գիրք մը՝ The Melancholy Death of Oyster Boy & Other Stories, հրատարակուած 1997-ին Faber and Faber հրատարակչատան կողմէ, ինչպէս նաեւ կոյտ մը իր գծագրածներէն եւ ուրիշ արուեստի կտորներ կան բոլորը հաւաքուած The Art of Tim Burton գիրքին մէջ, որ հրատարակուած է 2009-ին: Այդ գիրքին շարունակութիւնը՝ The Napkin Art of Tim Burton: Things You Think About in a Bar, կը պարունակէր Պըրթընի բոլոր գործերը, որոնք գծագրուած են թաշկինակներու վրայ, երբ ան ճաշարաններու եւ կամ գինետուներու մէջ էր։ Այդ գիրքը հրատարակուած է 2015-ին Steeles Publishing հրատարակչատան կողմէ:

Վաղ Կեանք

Խմբագրել

Պըրթըն ծնած է 25 Օգոստոս, 1958-ին, Պըրպէնք, Քալիֆորնիա, ԱՄՆ, եւ էր զաւակը մօր Ճին Պըրթընի, նուէրի խանութի մը տէրը, եւ հօր Պիլլ Պըրթընի, ով մարզիկ էր եւ Burbank Park and Recreation Department գործատեղի աշխատաւոր[8][9]: Իբրեւ պատանի, Պըրթըն կարճ ֆիլմեր կը պատրաստէր իր տան պարտէզին մէջ, եւ այդպիսով ալ իր առաջին կարճ ֆիլմը՝ The Island of Doctor Agor, նկարահանած է երբ ան 13 տարեկան էր։ Պըրթըն յաճախած է Burbank High School երկրորդական դպրոցը, բայց լաւ աշակերտ մը չէր: Ան ընդանհրապէս չէր սիրէր պտոյտներ եւ կը սիրէր զբաղիլ գծագրութեամբ եւ ֆիլմ դիտելով: Իր ապագայ գործերը արդէն ազդուած են Դկ. Սուսի եւ Ռոալտ Տահլի պէս անձինքի կողմէ[10]: Դպրոց աւարտելէ ետք, Պըրթըն յաճախելու սկսաւ California Institute of the Arts, Վալենսիա, Քալիֆորնիա, որպեսզի ուսանի ծաղրանկարչութեան ձեւաւորման ճիւղը[11]: Իբրեւ աշակերտ CalArts-ի (ծանօթ կրճատում California Institute of the Arts-ի), Պըրթըն կը պատրաստէ բազմաթիւ կարճ ֆիլմեր, ինչպէս Stalk of the Celery Monster եւ King and Octopus[12]:

Ասպարեզ

Խմբագրել

Վաղ Ասպարեզ՝ 1980ական Թուականներ

Խմբագրել

Stalk of the Celery Monster կարճ ֆիլմը կը դառնայ աշխարհահռչակ Walt Disney Productions ծաղրանկարչական ֆիլմի արտադրութեան հետաքրքրութեան կետը, որոնք Պըրթընի կը հրաւիրեն ընկերութենէն ներս, եւ կը ներառեն իրեն իբրեւ աշակերտ, որմէ ետք արդէն կը դառնայ մնայուն ձեւաւորող շարունակ տարիներ: Ան բազմաթիւ արտադրական կազմերու մաս կազմած է հռչակաւոր ֆիլմերու պատրաստութիւններու ընթացքին, ինչպէս The Fox and the Hound (1981), The Black Cauldron եւ Tron[13]:

Երբ ան Տիզնի կ'աշխատէր, 1982-ին ան իր առաջին կարճ ֆիլմը ստեղծեց՝ Vincent, 6 վարկեան տեւողութիւն ունեցող ֆիլլմ մը, պատանի տղեկի մը երազներուն մասին: Ֆիլմը կը ցուցադրուի Շիքակոյի Ֆիլմի Փառատօնին (Chicago Film Festival) եւ կը ցուցադրուի շարժապատկերներու պաստարներու վրայ 2 շաբթուայ վրայ։ Այս ֆիլմէն ետք, Պըրթըն կը ստեղծէ իր Ճաբոնական թեմայով Hansel and Gretel ֆիլմը, որ 1983-ի Հալոուինի գիշերը ժամը 10:30-ին կը ցուցադրուի, եւ ոչ մէկ ուրիշ անգամ անկէ ետք, ինչ որ կասկած կ'արդնցնէր շատերու մէջ եթէ իրապէս այդպէս ֆիլմ մը ստեղծած էր Պըրթըն, թէ ոչ: Սակայն 2009-ին եւ 2011-ին, Museum of Modern Art թանգարանի Պըրթընի նուիրուած ցուցահանդէսին ընթացքին ցուցադրեցին այդ ֆիլմը. վայրն էր LACMA:

Տարի Վերնագիր Բեմադրիչ Արտադրիչ Թատերագիր Ուրիշ Ելեւմտացոյց Շահոյթ Ծան.
USD$
1978 The Lord of the Rings Արուեստագէտ 4,000,000 30,471,420 [14]
[15]
1979 The Muppet Movie Պուպրիկ Խաղցնող 8,000,000 65,200,000 [16]
[17]
1981 The Fox and the Hound Ծաղրանկարի ձեւաւորող 12,000,000 63,456,988 [18]
[19]
1982 Tron Ծաղրանկարի ձեւաւորող 17,000,000 74,000,000 [20]
1985 The Black Cauldron Արուեստագէտ 44,000,000 21,288,692 [21]
[22]
Pee-wee's Big Adventure Այո Դերասան 7,000,000 40,940,662 [23]
[24]
1988 Beetlejuice Այո 15,000,000 73,707,461 [25]
[26]
1989 Batman Այո 35,000,000 411,348,924 [27]
[28]
1990 Edward Scissorhands Այո Այո Այո 20,000,000 86,024,005 [29]
[30]
1992 Singles Դերասան 9,000,000 18,471,850 [31]
[32]
Batman Returns Այո Այո 80,000,000 266,822,354 [33]
[34]
Stay Tuned Ձեւաւորող Չգիտցուած 10,736,401 [35]
[36]
1993 Hoffa Դերասան 35,000,000 $29,302,121 [37]
[38]
Tim Burton's The Nightmare Before Christmas Այո Այո Արտադրման ձեւաւորող 18,000,000 75,082,668 [39]
[40]
1994 Cabin Boy Այո 10,000,000 3,662,459 [41]
[42]
Ed Wood Այո Այո 18,000,000 5,887,457 [43]
[44]
1995 Batman Forever Այո 100,000,000 336,529,144 [45]
[46]
1996 Mary Reilly Մասնակից 47,000,000 12,379,402 [47]
[48]
James and the Giant Peach Այո 38,000,000 37,734,758 [49]
[50]
Mars Attacks! Այո Այո 70,000,000 101,371,017 [51]
[52]
1999 Sleepy Hollow Այո 100,000,000 206,071,502 [53]
[54]
2001 Planet of the Apes Այո 100,000,000 362,211,740 [55]
[56]
2003 Big Fish Այո 70,000,000 122,919,055 [57]
[58]
2004 Catwoman Մասնակից 100,000,000 82,102,379 [59]
[60]
2005 Charlie and the Chocolate Factory Այո 150,000,000 474,968,763 [61]
[62]
Tim Burton's Corpse Bride Այո Այո Այո 40,000,000 117,195,061 [63]
[64]
2007 Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street Այո 50,000,000 152,523,164 [65]
[66]
2009 Coraline Ձեւաւորող 60,000,000 124,596,398 [67]
[68]
Waking Sleeping Beauty Մասնակից Շգիտցուած 84,918 [69]
[70]
9 Այո 30,000,000 48,428,063 [71]
[72]
2010 Alice in Wonderland Այո 150,000,000–
200,000,000
1,025,467,110 [73]
[74]
2012 Dark Shadows Այո 150,000,000 245,527,149 [75]
[76]
Men in Black 3 Դերասան 215,000,000 624,000,000 [77]
[78]
Abraham Lincoln: Vampire Hunter Այո 69,000,000 108,319,139 [79]
[80]
Frankenweenie Այո Այո Այո 39,000,000 81,150,788 [81]
[82]
2014 Maleficent Participant 180,000,000 758,410,378 [83]
[84]
Big Eyes Այո Այո 10,000,000 29,253,166 [85]
[86]
2016 Alice Through the Looking Glass Այո 170,000,000 299,377,321 [87]
[88]
Miss Peregrine's Home for Peculiar Children Այո 110,000,000 259,800,113 [89]
[90]

Կարճ Ֆիլմ

Խմբագրել
Վերնագիր Տարի Բեմադրիչ Արտադրիչ Թատերագիր Ուրիշ Ծան.
The Island of Doctor Agor 1971 Այո Այո Դերասան [91]
[92]
Doctor of Doom 1979 Այո Այո [91]
[93]
Stalk of the Celery Monster Այո Այո Այո Ծաղրանկարի ձեւաւորող [91]
[94]
Luau 1982 Այո Այո Այո Դերասան [91]
[95]
Vincent Այո Այո Արտադրական ձեւաւորող [96]
[97]
Hansel and Gretel 1983 Այո Այո Արտադրական ձեւաւորող [91]
[98]
Frankenweenie 1984 Այո Այո [99]
[100]
Lost in Oz 2000 Այո Այո [101]
[102]
Stainboy Այո Այո [103]
[104]

Հեռուստաշար

Խմբագրել
Վերնագիր Տարի Բեմադրիչ Գործադիր Արտադրիչ Թատերագիր Ուրիշ Ծան.
Faerie Tale Theatre: Aladdin and His Wonderful Lamp (Եղանակ 5, դրուագ 1) 1984 Կաղապար:Yes [105]
[106]
Alfred Hitchcock Presents: The Jar (Եղանակ 1, դրուագ 20) 1986 Կաղապար:Yes [91]
[107]
Amazing Stories: The Family Dog (Եղանակ 2, դրուագ 16) 1987 Կաղապար:Yes Կաղապար:Yes Ծաղրանկարի ձեւաւորող [108]
[109]
Beetlejuice 1989–1991 Կաղապար:Yes Կաղապար:Yes [110]
[111]
[112]
[113]
Family Dog 1993 Կաղապար:Yes Կաղապար:Yes Ձեւաւորող [114]
[115]

Երգի Տեսահոլովակ

Խմբագրել
Վերնագիր Տարի Բեմադրիչ Գործադիր Արտադրիչ Թատերագիր Ուրիշ Ծան.
The Killers: Bones 2006 Կաղապար:Yes [116]
[117]
The Killers: Here with Me 2012 Կաղապար:Yes [118]
[119]

Մրցանակներ

Խմբագրել

Emmy Award

Academy Awards

BAFTA Awards

Golden Globe Awards

Cannes Film Festival

Saturn Awards

National Board of Review Awards

Chicago Film Critics Association Awards

Producers Guild of America Awards

  • (2006) Պաշտօնակարգուած – Animated Motion Picture / Corpse Bride
  • (2008) Honored — Scream Awards: Scream Immortal Award, for his unique interpretation of horror and fantasy
  • (2009) Յաղթած — Best Producer / 9

64th Venice International Film Festival

  • (2007) Honored — Golden Lion for Lifetime Achievement

Lacanian Psychoanalysis Prize

The Order of the Arts and Letters

  • (2010) Knighted by Culture Minister of France

Moscow International Film Festival

  • (2012) "Golden George" for his contribution to world cinema.

Գնահատանք եւ Քննադատում

Խմբագրել
Տարի Ֆիլմ Rotten Tomatoes[121] Metacritic[122] CinemaScore[123] Ելեւմտացոյց Շահոյթ[124]
1985 Pee-wee's Big Adventure 89% (44 քուէ)
(7.8/10)
47 (14 քուէ) Չյայտարարուած $7 միլիոն $40.9 միլիոն
1988 Beetlejuice 81% (43 քուէ)
(7/10)
67 (13 քուէ) B $15 միլիոն $73.7 միլիոն
1989 Batman 72% (68 քուէ)
(6.6/10)
69 (21 քուէ) A $35 միլիոն $411.3 միլիոն
1990 Edward Scissorhands 89% (56 քուէ)
(7.7/10)
74 (19 քուէ) A– $20 միլիոն $86 միլիոն
1992 Batman Returns 80% (71 քուէ)
(6.7/10)
68 (23 քուէ) B $80 միլիոն $266.8 միլիոն
1994 Ed Wood 92% (60 քուէ)
(8/10)
70 (19 քուէ) B+ $18 միլիոն $5.9 միլիոն
1996 Mars Attacks! 52% (63 քուէ)
(5.9/10)
52 (19 քուէ) B $70 միլիոն $101.4 միլիոն
1999 Sleepy Hollow 67% (126 քուէ)
(6.3/10)
65 (35 քուէ) B– $100 միլիոն $206.1 միլիոն
2001 Planet of the Apes 45% (156 քուէ)
(5.5/10)
50 (34 քուէ) B– $100 միլիոն $362.2 միլիոն
2003 Big Fish 77% (214 քուէ)
(7.2/10)
58 (42 քուէ) B+ $70 միլիոն $122.9 միլիոն
2005 Charlie and the Chocolate Factory 83% (221 քուէ)
(7.2/10)
72 (40 քուէ) A– $150 միլիոն $475 միլիոն
2005 Corpse Bride 83% (187 քուէ)
(7.2/10)
83 (35 քուէ) B+ $40 միլիոն $117.2 միլիոն
2007 Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street 86% (222 քուէ)
(7.7/10)
83 (39 քուէ) Չյայտարարուած $50 միլիոն $152.5 միլիոն
2010 Alice in Wonderland 52% (262 քուէ)
(5.7/10)
53 (38 քուէ) A– $150–200 միլիոն $1.025 պիլիոն
2012 Dark Shadows 37% (233 քուէ)
(5.3/10)
55 (42 քուէ) B– $150 միլիոն $245.5 միլիոն
2012 Frankenweenie 87% (200 քուէ)
(7.6/10)
74 (38 քուէ) B+ $39 միլիոն $81.5 միլիոն
2014 Big Eyes 72% (166 քուէ)
(6.6/10)
62 (40 քուէ) Չյայտարարուած $10 միլիոն $29.3 միլիոն
2016 Miss Peregrine's Home for Peculiar Children 63% (188 քուէ)
(5.9/10)
57 (43 քուէ) B+ $110 միլիոն $258.3 միլիոն

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
  2. Burton, Timothy (Tim) William // Who's Who in Animated Cartoon: An International Guide to Film and Television's Award-Winning and Legendary AnimatorsNY: Hal Leonard LLC, 2006. — ISBN 978-1-55783-671-7
  3. http://www.festival-cannes.com/en/article/56993.html
  4. http://www.elmundo.es/especiales/2012/cultura/tim-burton/trayectoria.html
  5. Kindred Britain
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.
  7. Թիմ Պըրթընի միջին անունը յիշուած է իբրեւ Ուալթըր Museum of Modern Art թանգարանի 2009-ի ներկայացումին, որ նուիրուած էր Պըրթընին եւ գիրքի մը մէջ, որ կը խօսի Պըրթըրնի կեանքի ու ասպարեզի մասին. սակայն Tim Burton Collective եւ այլ աղբիւրներ կը նշեն, թէ Ուիլիըմ է եւ ոչ Ուալթըր
  8. Morgenstern Joe (April 9, 1989)։ «Tim Burton, Batman and The Joker»։ NYTimes.com։ արտագրուած է՝ March 12, 2010 
  9. Gray Sadie։ «Tim+Burton»։ The Times (London)։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ June 15, 2011-ին։ արտագրուած է՝ May 25, 2010 
  10. Alison McMahan (2005). "The Films of Tim Burton: Animating Live Action in Contemporary Hollywood". p.27. Continuum International Publishing Group, 2005
  11. Kashner Sam (2014)։ «The Class That Roared»։ Vanity Fair։ արտագրուած է՝ February 13, 2014 
  12. «Tim Burton's early short: 'King and Octopus' Clip»։ YouTube։ December 5, 2009։ արտագրուած է՝ June 4, 2010 
  13. «The Fox and the Hound»։ Internet Movie Database։ արտագրուած է՝ August 19, 2014 
  14. «The Lord of the Rings – deleted scenes»։ The Official Ralph Bakshi website։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2005-03-07-ին։ արտագրուած է՝ 2007-08-08 
  15. Beck Jerry (2005)։ «The Lord of the Rings»։ The Animated Movie Guide։ Chicago Review Press։ էջ 155։ ISBN 978-1-55652-591-9 
  16. Roger Ebert (November 14, 1979)։ «The Muppet Movie»։ Chicago Sun-Times (rogerebert.com)։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ January 22, 2012-ին։ արտագրուած է՝ February 1, 2012 
  17. «The Muppet Movie»։ Box Office Mojo։ Internet Movie Database։ արտագրուած է՝ April 7, 2014 
  18. «The Fox and the Hound (1981) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  19. Ansen David։ «Forest Friendship»։ Newsweek: 81 
  20. Թիմ Պըրթըն Rotten Tomatoes կայքէջին վրայ
  21. Blowen Michael (August 3, 1985)։ «`Black Cauldron` A Brew Of Vintage Disney Animation»։ Boston Globe (Chicago Tribune)։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ February 20, 2015-ին։ արտագրուած է՝ February 20, 2015 
  22. «The Black Cauldron (1985)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 23, 2010 
  23. «Pee-Wee's Big Adventure (1985) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  24. «Pee-wee's Big Adventure (1985)»։ Box Office Mojo (Amazon.com)։ արտագրուած է՝ 2008-04-06 
  25. «Beetlejuice (1988) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ March 30, 1988։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  26. «Beetlejuice»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ 2008-04-03 
  27. «Batman (1989) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ June 23, 1989։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  28. «Batman (1989)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  29. «Edward Scissorhands (1990) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ December 7, 1990։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  30. «Edward Scissorhands (1990)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  31. «Singles Movie Reviews, Pictures»։ Rotten Tomatoes։ արտագրուած է՝ 2013-08-28 
  32. «Singles (1992) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ September 18, 1992։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  33. «Batman Returns (1992) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ June 19, 1992։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  34. «Batman Returns (1992)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  35. Review of Stay Tuned from Variety
  36. Stay Tuned Box Office Mojo կայքէջին վրայ
  37. Turan Kenneth (1992-12-25)։ «MOVIE REVIEWS : 'Hoffa': Negotiating a Complex Life : Saga of Teamsters Leader Is Dark, Sinister, Brooding»։ Los Angeles Times։ արտագրուած է՝ 2012-06-05 
  38. http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=hoffa.htm
  39. Danny Elfman։ «The Nightmare Before Christmas (1993) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  40. Mark Salisbury, Tim Burton (2006)։ Burton on Burton։ London: Faber and Faber։ էջեր 121–127։ ISBN 0-571-22926-3 
  41. Crain Zac (November 25, 1999)։ «Handsome Dan, Automator Man»։ Miami New Times։ արտագրուած է՝ 27 January 2009 
  42. «Cabin Boy (1994) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  43. «Ed Wood (1994) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  44. «Ed Wood (1994)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  45. «Batman Forever (1995) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ June 16, 1995։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  46. «Batman Forever (1995)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  47. «Mary Reilly - Box Office Data»։ The Numbers։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 21 September 2011-ին։ արտագրուած է՝ 16 August 2011 
  48. Claudia Eller (1993-05-03)։ «Burton's off 'Reilly'»։ Variety։ արտագրուած է՝ 2010-10-30 
  49. «James and the Giant Peach (1996) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  50. «James and the Giant Peach»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ August 3, 2015 
  51. «Mars Attacks! (1996) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  52. «Mars Attacks! (1996)»։ Box Office Mojo։ January 24, 1997։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  53. «Sleepy Hollow (1999) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ November 19, 1999։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  54. «Sleepy Hollow (1999)»։ Box Office Mojo։ April 2, 2000։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  55. Charlton Heston (July 27, 2001)։ «Planet of the Apes (2001) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  56. «Planet of the Apes (2001) (2001)»։ Box Office Mojo։ October 18, 2001։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  57. «Big Fish (2003) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  58. «Big Fish (2003)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  59. Michael Fleming (1993-07-22)։ «Another life at WB for Catwoman and Burton?»։ Variety։ արտագրուած է՝ 2008-08-14 
  60. http://www.metacritic.com/movie/catwoman
  61. «Charlie and the Chocolate Factory (2005) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ July 15, 2005։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  62. «Charlie and the Chocolate Factory (2005)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  63. «Tim Burton's Corpse Bride (2005) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  64. «Tim Burton's Corpse Bride (2005)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  65. «Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ December 21, 2007։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  66. «Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007)»։ Box Office Mojo։ March 20, 2008։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  67. «Coraline (2009): Reviews»։ Metacritic։ February 5, 2009։ արտագրուած է՝ February 10, 2009 
  68. «Coraline»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ August 11, 2009 
  69. «Waking Sleeping Beauty (2009) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ March 26, 2010։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  70. «Waking Sleeping Beauty (2010)»։ Box Office Mojo։ May 6, 2010։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  71. «9 (2009) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ September 9, 2009։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  72. «9 (2009)»։ Box Office Mojo։ December 3, 2009։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  73. «Alice in Wonderland (2010) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ March 5, 2010։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  74. «Alice in Wonderland (2010) (2010)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  75. «Dark Shadows (2012) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ May 11, 2012։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  76. «Dark Shadows (2012)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  77. Grover Ronald, Richwine Lisa (May 28, 2012)։ «"Men in Black" sequel powers past "Avengers"»։ Reuters։ արտագրուած է՝ June 13, 2012։ «Sony said it spent an estimated $215 million to make the new "Men in Black" movie.» 
  78. «MIB 3 (2012)»։ Box Office Mojo։ արտագրուած է՝ August 24, 2012 
  79. «Abraham Lincoln: Vampire Hunter (2012) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ June 22, 2012։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  80. «Abraham Lincoln: Vampire Hunter (2012)»։ Box Office Mojo։ September 20, 2012։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  81. «Frankenweenie (2012) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ October 5, 2012։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  82. «Frankenweenie (2012)»։ Box Office Mojo։ October 5, 2012։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  83. «Maleficent (2014)»։ Box Office Mojo։ IMDb։ արտագրուած է՝ December 6, 2014 
  84. Brooks Xan (March 29, 2010)։ «Tim Burton's Sleeping Beauty: Angelina Jolie poised to play Maleficent»։ The Guardian։ արտագրուած է՝ October 25, 2014 
  85. http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=bigeyes.htm
  86. Fleming, Michael (April 2, 2013)։ «Tim Burton To Direct ‘Big Eyes'; The Weinstein Company Putting Finishing Brush Strokes On Deal For Painting Saga»։ Deadline.com։ արտագրուած է՝ October 24, 2014 
  87. «James Bobin in Early Talks to Direct ‘Alice in Wonderland’ Sequel (EXCLUSIVE)»։ Variety։ արտագրուած է՝ October 4, 2014 
  88. «Disney's Alice in Wonderland: Through the Looking Glass Starts Filming!»։ ComingSoon.net։ August 4, 2014։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ November 7, 2014-ին։ արտագրուած է՝ August 4, 2014 
  89. http://www.hollywoodreporter.com/news/hugh-jackmans-greatest-showman-earth-824884
  90. Cridlin Jay (February 17, 2015)։ «Tim Burton's 'Miss Peregrine' begins filming in the Tampa Bay area next week»։ tampabay.com։ արտագրուած է՝ February 18, 2015 
  91. 91,0 91,1 91,2 91,3 91,4 91,5 «Rare Tim Burton Movies You May Not Have Seen Yet – Yahoo! Voices»։ voices.yahoo.com։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  92. «Tim Burton's early movies (1971–1986)»։ The Tim Burton Collective։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ January 10, 2010-ին։ արտագրուած է՝ November 30, 2009 
  93. «Tim Burton's early movies (1971–1986)»։ The Tim Burton Collective։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ January 10, 2010-ին։ արտագրուած է՝ November 30, 2009 
  94. «The Tim Burton Collective - Early Movies»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2010-01-10-ին։ արտագրուած է՝ 2016-11-29 
  95. «Tim Burton's early movies (1971–1986)»։ The Tim Burton Collective։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ January 10, 2010-ին։ արտագրուած է՝ November 30, 2009 
  96. «Vincent (1982) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  97. Frierson Michael։ «Vincent — A Matter of Pastiche»։ Animation World Magazine (Issue 1.9)։ արտագրուած է՝ 2007-01-22 
  98. «Watch the Formerly-Lost Tim Burton Hansel and Gretel In Its Entirety»։ io9։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 19 June 2014-ին։ արտագրուած է՝ 17 June 2014 
  99. «Frankenweenie (1984) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  100. http://uk.movies.yahoo.com/blogs/movie-editors/tim-burton-disney-fired-181740632.html
  101. Կաղապար:MobyGames - The Wizard of Oz at the Museum of Computer Adventure Game History - Telarium Corporation at Adventureland
  102. MacFall, Russell (May 13, 1956)։ «He created 'The Wizard': L. Frank Baum, Whose Oz Books Have Gladdened Millions, Was Born 100 Years Ago Tuesday» (PDF)։ Chicago Tribune։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ November 28, 2010-ին։ արտագրուած է՝ November 28, 2010 
  103. «Multimedia»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2015-02-06-ին։ արտագրուած է՝ 2016-11-29 
  104. [1]
  105. Tim Burton։ «Faerie Tale Theatre: Aladdin and His Wonderful Lamp (1984) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  106. «Shelley Duvall's Faerie Tale Theatre: The Complete Collection (2008)»։ Amazon.com  ASIN: B001AZIRV8
  107. Lambert, David. "Alfred Hitchcock Presents - What's the Release Date for 'Season 6' DVDs? How About...TODAY!," Archived 2013-11-09 at the Wayback Machine. TVShowsOnDVD.com (Nov. 08, 2013).
  108. «Amazing Stories - The Complete First Season»։ DVD Talk։ արտագրուած է՝ 2012-06-10 
  109. «`Amazing Stories` Failed In Ratings, But Will Return»։ Sun Sentinel։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2015-09-23-ին։ արտագրուած է՝ 2012-06-10 
  110. «Beetlejuice: Season 01 (1989) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ March 5, 2015-ին։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  111. «Beetlejuice: Season 02 (1990) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ March 5, 2015-ին։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  112. «Beetlejuice: Season 03 (1991) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ March 5, 2015-ին։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  113. «Beetlejuice: Season 04 (1991) – Trailers, Reviews, Synopsis, Showtimes and Cast»։ AllMovie։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ March 5, 2015-ին։ արտագրուած է՝ October 21, 2012 
  114. Solomon Charles (1987-02-16)։ «Animated 'Family Dog' Does Prime-time Tricks»։ The Los Angeles Times։ արտագրուած է՝ 2010-11-11 
  115. Daniel Cerone (February 28, 1992)։ «'Fish Police' on Endangered Species List»։ Los Angeles Times։ արտագրուած է՝ January 20, 2011 
  116. James Montgomery (6 September 2006)։ «Killers Are (Beetle) Juiced For Tim Burton-Directed 'Bones' Clip»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2006-09-13-ին։ արտագրուած է՝ 2006-10-08 
  117. «Associação Brasileira de Produtores de Disco»։ ABPD։ արտագրուած է՝ 2012-01-04 
  118. Lewis Randy (December 18, 2012)։ «Here With Me LA Times Review»։ Los Angeles Times 
  119. «Here With Me Music Video» 
  120. Massat Guy (July 11, 2010)։ «Lewis Caroll, Lacan et Tim Burton»։ Psychoanalyse-Paris։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ April 7, 2013-ին։ արտագրուած է՝ March 23, 2013 
  121. «Tim Burton»։ Rotten Tomatoes։ արտագրուած է՝ August 20, 2016 
  122. «Tim Burton»։ Metacritic։ արտագրուած է՝ August 20, 2016 
  123. «CinemaScore»։ cinemascore.com։ արտագրուած է՝ August 20, 2016 
  124. «Tim Burton Movie Box office»։ boxofficemojo.com։ Amazon.com։ արտագրուած է՝ August 20, 2016