Թոմաս Ճեֆըրսըն (2 (13) Ապրիլ 1743[1], Shadwell, Վիրջինիա գաղութ, Մեծն Բրիտանիոյ Թագաւորութիւն[2] - 4 Յուլիս 1826(1826-07-04)[1][3][4][…], Monticello, Albemarle County, Վերճինիա, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ[2]), ամերիկացի տեսաբան, փաստաբան, դիւանագէտ, ճարտարապետ եւ հանրապետութեան հիմնադիրները, Միացեալ Նահանգներու երրորդ նախագահը` 1801-1809 թուականներ: Ձեռնակառքի հնարիչը եւ այսօրուան արագաչափին նախահայրը[9]:

Թոմաս Ճեֆըրսըն
անգլերէն՝ Thomas Jefferson
Ծնած է 2 (13) Ապրիլ 1743[1]
Ծննդավայր Shadwell, Վիրջինիա գաղութ, Մեծն Բրիտանիոյ Թագաւորութիւն[2]
Մահացած է 4 Յուլիս 1826(1826-07-04)[1][3][4][…] (83 տարեկանին)
Մահուան վայր Monticello, Albemarle County, Վերճինիա, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ[2]
Քաղաքացիութիւն  Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Մայրենի լեզու անգլերէն
Կրօնք Միաստուածութիւն եւ անգլիականութիւն
Ուսումնավայր Ուիլյամի և Մերիի քոլեջ?
Ազդուած է Անտոնի Էշլի Կուպեր?
Մասնագիտութիւն ուսուցիչ, գաղտնագիր, ճարտարապետ, փաստաբան, գրագէտ, դիւանագէտ, քաղաքական գործիչ, փիլիսոփայ, գիւտարար, ագարակապան, պետական գործիչ, հնաբան, իրաւաբան, հնէաբան
Վարած պաշտօններ ԱՄՆ փոխնախագահ?[5], ԱՄՆ-ի պետքարտուղար?, Ֆրանսայի մէջ Միացեալ Նահանգներու դեսպան, Վիրջինիայի նահանգապետ?, ԱՄՆ նախագահ, Ընտրեալ նախագահ ԱՄՆ-ի եւ member of the Virginia House of Delegates?[6]
Անդամութիւն Ամերիկեան Փիլիսոփայական Ընկերութիւն, Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ, Արձանագրութիւններու եւ գեղարուեստի կաճառ[7], Նիտըրլենտական արուեստներու եւ գիտութիւններու արքայական կաճառ, Գիտության ընկերների վարշավյան ընկերություն? եւ Ամերիկայի Հնավաճառութեան Միութիւն
Կուսակցութիւն Դեմակրատական-հանրապետական կուսակյություն?
Ամուսին Մարթա Ճեֆըրսըն[8]
Ծնողներ հայր՝ Peter Jefferson?[8], մայր՝ Jane Randolph Jefferson?[8]
Երեխաներ Մարթա Ջեֆերսոն Ռենդոլֆ?[8], Mary Jefferson Eppes?[4], Madison Hemings?, Harriet Hemings?, Eston Hemings?, Jane Randolph Jefferson?[4], unnamed son Jefferson?[4], Lucy Elizabeth Jefferson I?[4] եւ Lucy Elizabeth Jefferson II?[4]
Ստորագրութիւն

Ճեֆըրսըն իր կեանքին մեծ մասը Միացեալ Նահանգներու ամէնէն հարուստ նախագահը եղած է:

Ազդեցիկ ընտանիքի մը զաւակ ըլլալով, չափահասութեան շրջանին, Վըրճինիայի մէջ ունեցած է 5 հազար հեկտար տարածութեամբ մշակուած հող, որ «Մոնթիչելլօ» կոչուած է։ Այդտող պահած է 200 ստրուկներ։ Ան ունեցած է կանխիկ գումար մը, որ եղած է 212 միլիոն տոլար:

Ան եղած է անկախութեան հռչակագիրի հեղինակը եւ Վըրճինիա համալսարանի հիմնադիրը։ Սակայն յետագայ տարիներուն նիւթապէս նահանջած ու մեծ պարտքերով չէ յաջողած իր հողը աճուրդի դնել՝ պարտատէրերուն պարտքերը վճարելու համար:

Հետաքրքրական Թոմաս Ճեֆըրսընի խօսքը․

ժողովրդավարութիւնը այն արուեստն է, որ կը հաւատացնէ ժողովուրդին՝ որ ինք կը կառավարէ[10]։


Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել