Նավահանգիստ Նյամունաս գետի ափին։ Արդյունաբերական կեդրոն է, երկաթուղային եւ ավտոխճուղային հանգոյց։ Ունի 370 հազար բնակիչ (1979)։ Արդյունաբերութեան հիմնական ճիւղերն են մեքենաշինութիւնն ու մետաղամշակումը, թեթեւ եւ սննդի արդյունաբերութիւնը։ Կաունասը գեղարուեստական արհեստագործութեան հնագոյն կեդրոններեն է։ Առաջին անգամ հիշատակուած է XI դարուն։ Հին քաղաքի մէջ պահպանուած ճարտարապետական հուշարձաններեն են՝ դղեակը (XIII-XVII դարեր), Վիտաուտո եկեղեցին (հիմնադրուած է 1400-ին), կաթողիկե տաճարը (15 դար, ավարտուած է 17-րդ դարուն), Մասալսկիներու պալատը (17-րդ դարի սկիզբ), ռատուշան (1542, վերակառուցուած է 18-րդ դար)։ 19-րդ դարուն հին քաղաքեն ծնունդ առած է Կաունասիի նոր շրջանը (համաձայն 1847-ին եւ 1871-ին մշակուած գլխավոր հատակագծերու)։ 1920-40-ական թուականներուն քաղաքը բուռն զարգացած է։ Սովետական ժամանակաշրջանին Կաունասի մէջ գլխաւոր հատակագծերով (1952, ճարտարապետ Բուչաս, 1970, ճարտարապետ՝ Տանուլիս) կառուցուած են բնակելի զանգուածներ, հասարակական շենքեր։ Կաունասի մէջ են՝ Ձերժինսկիի (բրոնզ, բետոն, 1947, քանդակագործ՝ Մերկուրով) եւ Ներիսի (բրոնզ, գրանիտ, 1955, քանդակագործ Բուչաս (հուշարձանները, Չուռլյոնիսի պատկերասրահը (1969, ճարտարապետ Վիտաս)։
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։