Ճերմակ (գոյն)

Ճերմակ կամ սպիտակ՝ գոյն մը, որ ունի սփեքթր ելեկտրամագնիսական ճառագայթումի հաւասարաչափ հզօրութիւն բոլոր ալիքի երկարութիւններուն մէջ տեսանելի մասի: Կը համարուի այսպէս կոչուած աքրոմատիկ գոյն, սեւի եւ մոխրագոյնի երանգներուն հետ միասին: Ճերմակ գոյնի զգացումը կը յառաջանայ տարբեր լուսակներու ճառագայթումներէն եւ տարբեր գործօններու ազդեցութեամբ:

• Ըստ մետամերիայի երեւոյթին, ճերմակ գոյնի զգացումը կրնայ յառաջանալ տարբեր լուսակ ունեցող ճառագայթումներէն, որոնք կը տրուին նոյն պատասխանը աչքի ցանցաթաղանթի կոլբաներուն:
• Գոյնային ընկալման ադապտիւութեան յատկութեան պատճառով, տարբեր, մեծ սահմաններու մէջ, սփեքթր ունեցող գոյնը նոյնպէս կը թուի ճերմակ կամ ոչ ճերմակ, տեսողութեան պայմաններուն ադապտացիայէն ետք:

Ճերմակ
Սպեկտրալ կոորդինատներ
Ալիքի երկարութիւն	400–700 նմ նմ
Հաճախականութիւն	430–770 ԹՀց ՏՀց
Ընդհանուր արժեքներ
Մաքրութիւն, անմեղութիւն
Գունային կոորդինատներ
Hex եռյակ	#FFFFFF
sRGBB  (r, g, b)	(255, 255, 255)
CMYKH   (c, m, y, k)	(0, 0, 0, 0)
HSV       (h, s, v)	(0°, 0%, 100%)
HSL   (hslH, hslS, hslL)	(0°, 0%, 100%)
Գոյնի տարածություն	RGB
B: Նորմալիզացված՝ [0–255] (բայթ) H: Նորմալիզացուած՝ [0–100] (հարյուր)
Աանվանուած է	Ճերմակ, սպիտակ

Ճերմակ գոյն

Ստուգաբանութիւն

• ճերմակ՝ կը բխի Գրաբարէն՝ Իրանական փոխառութիւն: Համեմատէք կեդրոնական քրդերէն چەرمِگ (çermig, “սպիտակ”) եւ դասական պարսկերէն چرمه (čarma, “սպիտակ ձի; սպիտակ էշ; սպիտակ մազ”):

• սպիտակ՝ կը բխի Գրաբարէն՝ միջին իրանական փոխառութիւն: Համեմատէք պահլաւերէն spytk' (spēdag, “ձուի սպիտակ, եւ այլն”), պարսկերէն سپیده (sapêda, “սպիտակութիւն; աչքի սպիտակ; արշալոյս; ձուի սպիտակ”) / سفیده (sefide):

Ճերմակ գոյնի նմուշներ

Ճերմակ ներկեր

Ճերմակ կը կոչուին ներկերը, որոնք առաւելագոյն չափով կը անդրադարձնեն լոյսի բոլոր տեսանելի ալիքի երկարութիւնները ելեկտրամագնիսական սփեքթրի մէջ: Կարեւոր է, որ անդրադարձը ըլլայ ցրուած, ոչ թէ հայելային:

• Ցինկի ճերմակ
• Կապարեայ ճերմակ
• Բարիտի ճերմակ
• Տիտանի ճերմակ
• Լիտոպոն (ցինկի սուլֆիդ)
• Կաւճ
• Կիր
• Կաոլին
• Ալիպաստր
• Մարմար

Ճերմակ լոյս

Մարդու աչքը ունի բնական յարմարելու կարողութիւն տարբեր լուսաւորութեան պայմաններուն: Այս երեւոյթը նկարագրելու համար կը գործածուի գոյնային ջերմաստիճանի հասկացութիւնը: Տարբեր գոյնային չափանիշներու մէջ ճերմակ գոյնի համար կը գործածուին տարբեր նմուշներ: Ամենատարածուածներն են ստանդարտ լուսարձակներ D65 (գոյնային ջերմաստիճան 6500K), եւ D55 (5500K), որոնք մօտ են արեւի սփեքթրի ճառագայթումին:

Ճերմակ գոյնի ստացումը տարբեր աղբիւրներով

Ադդիտիվ գոյնի սինթեզը, մարդու տեսողութեան յատկութիւններուն պատճառով, հնարաւորութիւն կու տայ ստանալ ճերմակ գոյն՝ խառնելով կարմիր, կանաչ եւ կապոյտ սփեքտրալ գոյները, ինչ որ կը կիրառուի, օրինակ, կինեսկոպներու մէջ:

Սուբտրակտիվ գոյնի սինթեզի պարագային, ճերմակն է սկզբնական գոյնը, «ֆոնը»: Օրինակ, թուղթի գոյնը տպիչով տպելու ժամանակ:

Աւելացնել երկնագոյն, մանուշակագոյն կամ դեղին լրացուցիչ գոյներ պէտք չէ: Մարդը կը տեսնէ մակերեսը ճերմակ, եթէ այն ամբողջովին կը անդրադրէ (այսինքն՝ կը կլանէ եւ անմիջապէս կը ճառագայթէ նոյն ուժգնութեամբ) իր վրայ ինկած լոյսի հոսքը, որ բաղկացած է տեսանելի սփեքտրի բոլոր ալիքի երկարութիւններու ճառագայթումէն: Եթէ մարմինը մասամբ կը կլանէ տեսանելի լոյսի բոլոր ալիքի երկարութիւնները (կը ճառագայթէ աւելի ցած ուժգնութեամբ, քան ինկած ճառագայթումը), այդպիսի մարմնի մակերեսը կը յառաջացնէ մոխրագոյն գոյնի զգացում:

Ճերմակ գոյնը ունի ամենաբարձր պայծառութիւն, երանգ՝ 0:

Ճերմակ գոյն, որ ամբողջովին նման է արեւի լոյսի սփեքտրին, անհնար է ստանալ՝ խառնելով տարբեր այլ հիմնական գոյներ եւ երանգներ: