Պարսկերէն
Պարսկերէն կամ Պարսից լեզու կամ ինքնանունով (այնպէս ինչպէս պարսիկները կ՚անուանեն զանիկա)՝ Ֆարսի (Պարսկերէն՝ فارسى)։ Արեւմտա-Իրանական լեզու մըն է, որ կը պատկանի Հնդեւրոպական լեզուներու Հնդիրանական ստորաբաժանումին։ Պարսկերէնը բազմակեդրոն լեզու է, գերազանցօրէն կը խօսուի եւ պաշտօնապէս կը գործածուի Իրանի, Աֆղանիստանի եւ Տաճիկստանի մէջ, իր երեք փոխհասկանալի եւ դասուած տարբերակներով[1]՝
- Իրանի Պարսկերէնը՝ պաշտօնապէս կը կոչուի Պարսկերէն։[2][3]
- Աֆղանիստանի պարսկերէնը՝ 1964-էն ի վեր կը պաշտօնապէս կը կոչուի Տարի։[4]
- Տաճիկստանի պարսկերէնը՝ 1999-էն ի վեր պաշտօնապէս կը կոչուի Տաճիկ, Տաճիկի, կամ Տաճկերէն (չխառնել թրքերէնին հետ որ հայերէնով երբեմն կը կոչուի տաճկերէն: Վերջինս թրքական լեզու է, իսկ բուն տաճկերէնը՝ հնդեւրոպական)։[5][6]
Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել
- ↑ «Persian, Iranian»։ Ethnologue։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 5 January 2022-ին։ արտագրուած է՝ 25 February 2021
- ↑ «639 Identifier Documentation: fas»։ Sil.org։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 16 February 2022-ին։ արտագրուած է՝ 25 February 2021
- ↑ «The Constitution of the Islamic Republic of Iran»։ Islamic Parliament of Iran։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 27 October 2016-ին։ արտագրուած է՝ 18 January 2022
- ↑ Olesen Asta (1995)։ Islam and Politics in Afghanistan 3։ Psychology Press։ էջ 205։ «There began a general promotion of the Pashto language at the expense of Farsi – previously dominant in the educational and administrative system (...) — and the term 'Dari' for the Afghan version of Farsi came into common use, being officially adopted in 1958.»
- ↑ Siddikzoda, S. "Tajik Language: Farsi or not Farsi?" in Media Insight Central Asia #27, August 2002.
- ↑ Baker Mona (2001)։ Routledge Encyclopedia of Translation Studies։ Psychology Press։ էջ 518։ ISBN 978-0-415-25517-2։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2 October 2022-ին։ արտագրուած է՝ 20 June 2015։ «All this affected translation activities in Persian, seriously undermining the international character of the language. The problem was compounded in modern times by several factors, among them the realignment of Central Asian Persian, renamed Tajiki by the Soviet Union, with Uzbek and Russian languages, as well as the emergence of a language reform movement in Iran which paid no attention to the consequences of its pronouncements and actions for the language as a whole.»