Նորապսակները/Մահացած սիրեկանները (արեւմտահայերէն)
Նորապսակները (անգլ.՝ A Bridal Couple, գերմ.՝ Bildnis eines stehenden Brautpaares) / Մահացած սիրեկանները (ֆր.՝ Les amants trépassés), 1470-ին Շուապիայէն անյայտ նկարչի կողմէ նկարուած 2 կտաւ։ Տեմպերա՝ փայտի վրայ։ «Նորապսակները» կը ցուցադրուին Քլիւլենտի գեղարուեստի թանգարանէն ներս, իսկ «Մահացած սիրեկանները»՝ Ստասպուրկի տաճարի թանգարանէն ներս (Ֆրանսա)։ Կտաւներու այս համադրումը ի յայտ եկաւ 15-րդ դարու կէսերուն եւ պէտք է խորհրդանշէր մահուան առջեւ մարդկային կեանքի փխրունութիւնն ու ապարդիւնութիւնը[1][2][3][4]։
«Սիրահարները» ազնուականներ են, որոնք կը հաստատեն անոնց վառ ժամանակակից հանդերձանքը (փեսացուն հագնուած է միպարտի ոճով)։ Պսակներն ու մատանիները կը յուշեն, որ անոնք նորապսակներ են։ Զոյգը ողջախոհ փաթաթուած է իրար։ Անոնց շրջապատող ծաղիկները կը խորհրդանշեն անոր մօտալուտ պտուղը։ Երիտասարդը աղջկան ծաղիկ կը նուիրէ, հաւանաբար եղերդակ՝ սիրոյ խորհրդանիշ։ Անոնց զգեստի վրայ պատկերուած ծաղիկները ցոյց կու տան միմեանց պատկանիլը։ Բացի այդ կանաչը կը խորհրդանշէ առաքինութիւնը, կարմիրը՝ սէրը, շագանակագոյնը՝ համեստութիւնը[3]։ Սիրահարները երիտասարդ են եւ առողջ[4][5], անոնք պատկերուած են անվրդով[5]։
«Մահացած սիրահարները» կանգնած են մթութեան մէջ։ Անոնք մերկ են, ուսերնուն միայն ճերմակ սաւան նետած։ Անոնց նեխած զզուելի մարմինները ընդգծուած իրական պատկերուած են։ Անոնք զրկուած են ատամներէ, ծածկուած են թարախային խոցերով եւ միջատներով։ Գալարուող օձերը դուրս կու գան անոնց վէրքերէն։ Կնոջ սեռական օրկաններուն դօդօշ պատկերուած է։ Այս ամէնը երիտասարդութեան, գեղեցկութեան եւ սիրոյ վաղանցիկութեան դաժան եւ հեգնական այլաբանութեան մասին է[1][2][3][5]։ Ըստ փրոֆեսոր Չարլզ Ֆորքերի՝ կտաւը կը պատկերէ նաեւ սեքսուալութեան մութ կողմը[5]։
Կտաւները նկարուած են մահուան պատկերման գերմանական աւանդոյթի շրջանակներուն մէջ։ Կը զգացուի անանուն նկարչի ազդեցութիւնը, որ աշխատած է Գերմանիոյ հարաւը՝ 15-րդ դարու երկրորդ կիսուն եւ այժմ յայտնի է որպէս Տնային գիրքի վարպետ։ Աւելի վաղ կտաւը կը վերագրուի Մաթիաս Գրունէուալտին[1]։ Ներկայիս կը համարուի, որ կտաւները կը պատկանին Ուլմայէն վարպետի մը վրձինին[1][5]։
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 https://www.musees-strasbourg.org/index.php?page=Peinture
- ↑ 2,0 2,1 «Les amants trépassés»։ www.chefsdoeuvre.org
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «A Bridal Couple | Cleveland Museum of Art»։ www.clevelandart.org
- ↑ 4,0 4,1 marketingintern (2015-02-09)։ «Finding Romance at the Cleveland Museum of Art»։ Cleveland Museum of Art։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2016-01-02-ին
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Forker Charles R., PhD Professor Charles R. Forker (1986)։ Skull Beneath the Skin: The Achievement of John Webster։ SIU Press։ ISBN 9780809312795
Գրականութիւն
Խմբագրել- Forker C. R. Skull Beneath the Skin: The Achievement of John Webster. — SIU Press, 1986. — P. 231-232, 241. — 612 p. — ISBN 0809312794, ISBN 9780809312795 (անգլերէն)
- La dévotion privée au musée // Musée de l’Œuvre Notre-Dame. — 2009. — P. 13. — 87 p. (ֆր.)