Պատրանք, արտաքին աշխարհի առարկաններու եւ երեւոյթներու աղճատուած արտացոլման տեսակներէն մէկը[1]:

Պատրանքները զառանցանքներէն (hallucinations) (զգայապատրանքներէն, զգայախաբկանքներէն) կը տարբերին անով, որ այս դէպքին ընկալուող առարկաները իսկապէս կան եւ կը գտնուին մարդու առջեւ[2]: Պատրանքները ամէնէն առաջ կ'ըլլան ընկալման գործընթացքներուն մէջ։

Ընդհանուր Նկարագիր

Խմբագրել

Պատրանքները հոգեկան այն պատկերներն են, որոնք առաջ կու գան որոշակի առարկաներ ընկալելէ եւ անոնց պատկերներու աղճատումներն են։ Պատրանքային պատկերները կը տեղորոշուին անձէն դուրս, շատ ցայտուն են եւ մարդիկ առանց յատուկ բացատրութիւններու եւ զննումներու չեն կրնար գիտակցիլ, իրենց ունեցած հոգեկան պատկերը իրականութեան ճիշդ արտացոլումը չէ։ (Օրինակ, գիշերը ճամբու մը վրայ հեռուէն հազիւ նշմարուող ծառը կրնայ մարդ թուիլ)[3]:

Տեսակները

Խմբագրել
  • Տեսողական[4]
  • Լսողական
  • Հոտառական
  • Ճանաչման
  • Յիշողութեան
  • Դատողութեան
 

Որոշ պատրանքներ, օրինակ օդացլութիւնը (միրաժ), պայմանաւորուած են ֆիզիքական պատճառներով, միւսները, օրինակ տեսողական պատրանքներու խումբը, բնախօսական (physiological) եւ հոգեբանական պատճառներով, որոնք կապուած են քննարկողներու կառուցուածքի եւ աշխատանքի իւրայատկութիւններու հետ։

Տե՛ս Նաեւ

Խմբագրել

Աղբիւրներ

Խմբագրել
  • Նալչաջեան ԱՅ. ԱՅ. (1984 թ.)։ հոգեբանական բառարան (լոյս հրտրկթն․)։ երեւան։ էջ 240 էջ 
  • Նալչաջեան Ա․ Ա․ (1991)։ ընդհանուր հոգեբանութեան հիմունքներ («լոյս» հրտրկթն․)։ երեւան։ էջ 512  ISBN 5-545-00785-7

Ծանօթագրութիւններ

Խմբագրել
  1. McGurk Hj., MacDonald J. (1976)։ «Hearing lips and seeing voices»։ Nature 264: 746–748։ PMID 1012311։ doi:10.1038/264746a0 
  2. Solso, R. L. (2001). Cognitive psychology (6th ed.). Boston: Allyn and Bacon. ISBN 0-205-30937-2
  3. Yoon Mo Jung and Jackie (Jianhong) Shen (2014), arXiv:1406.1265, Illusory shapes via phase transition.
  4. Yoon Mo Jung and Jackie (Jianhong) Shen (2008), J. Visual Comm. Image Representation, 19(1):42-55, First-order modeling and stability analysis of illusory contours.