Սեպտեմբեր

Սեպտեմբեր, տարուան իններորդ ամիսը, ըստ՝ գրիգորեան օրացոյցի, ունի 31 օր։ Հիւսիսային կիսագունդի տարածքին՝ աշնան առաջին ամիսը, իսկ հարաւային կիսագունդին՝ գարնան առաջին ամիսը։
Սեպտեմբերն իր անունը լատիներէն septem՝ (եօթ) բառէն ստացած է^[1], քանի որ ըստ հին հռովմէական օրացոյցի եօթերորդ ամիսը համարուած էր, երբ Մարտը (լատիներէն՝ Martius) տարուան առաջին ամիսը եղող պարագային մինչեւ Ք.ա. 153-ը^[2]: Օրացուցային բարեփոխումէն ետք, երբ որպէս առաջին ամիս աւելցուցին Յունուարն ու Փետրուարը, Սեպտեմբերը դարձաւ իններորդ ամիսը, սակայն պահպանեցաւ իր անունը:

Սեպտեմբեր ամսուայ կենդանաշրջանի նշաններն են՝ մինչեւ 22-ը՝ Կոյս, 23-էն ետք՝ Կշիռք

Հայաստանի մէջ Խմբագրել

Սեպտեմբերը, ըստ Les Très Riches Heures du duc de Berry

Դդումը Սեպտեմբեր ամսուան

Սեպտեմբեր 1-ին՝ կը սկսի ուսումնական տարեշրջանը
Սեպտեմբերի 2-ին՝ կը նշուի Արցախի Անկախութեան օրը
Սեպտեմբերի 21-ին՝ կը նշուի Անկախութեան օրը

Սեպտեմբեր ամսուան նշանաւոր օրերը Խմբագրել

Սեպտեմբեր 1՝
- Ուզպեքստան՝ Անկախութեան Օր
- Ռուսիա՝ Գիտելիքներու Օր
Սեպտեմբեր 2՝
- Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմի Աւարտը
Սեպտեմբեր 3՝
- Դրօշակի Օր (Աւստրիա)
- Անկախութեան Օր (Քաթար)
Սեպտեմբեր 5՝
- Բարերարութեան Համաշխարհային Օր
Սեպտեմբեր 6՝
- Անկախութեան Օր (Սուազիլընտ)
Սեպտեմբեր 7՝
- Անկախութեան Օր (Պրազիլ)
Սեպտեմբեր 9՝
- Քրիսանթեմի Օր (Ճափոն)
- Անկախութեան Օր (Տաճիկիստան ԽՍՀՄ-էն 1991-ին)
Սեպտեմբեր 12՝
- Ազգային Օր (Կիպրալթար)
- Ինքնասպանութիւններու Կանխարգիլման Համաշխարհային Օր
- Քաթալոնիոյ Ազգային Օր
Սեպտեմբեր 12՝
- Անկախութեան Օր (Կուաթեմալա, Հոնտուրաս, Նիքարակուա, Սալվատոր, Քոսթա Րիքա)
Սեպտեմբեր 16՝
- Օզոնի Շերտի Պահպանութեան Համաշխարհային Օր
Սեպտեմբեր 17՝
- Կղզիի Լեզուի Օր (Օքինավա, Ճաբօն)
Սեպտեմբեր 24՝
- Աշնանային գիշերահաւասարի օր
Սեպտեմբեր 29՝
- Սուրճի Օր (Տարբեր Երկիրներ)
Սեպտեմբեր 30՝
- Թարգմանիչի Օր

Շարժական Տօներ Խմբագրել

Վերջին Կիրակին՝ Խուլերու Օր
Տարուան 2⁸=256^րդ օրը, որ կը համընկնի Սեպտեմբեր 12-ին, իսկ նահանջ տարիները՝ 13-ին, կը համարուի Ծրագրաւորողներու Օր
Սեպտեմբեր ամսուան կը սկսի աշխարհի ամէնէն մեծ ժողովրդական տօնախմբութիւնը՝ Օքթոպերֆեսթը (՝ Oktoberfest) եւ կ'աւարտի Հոկտեմբերին:

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

↑ Հրաչեայ Աճառեան, Հայերէն Արմատական Բառարան, Ե.1926 [1]
↑ Հովըրտ Սքալըրտ, Festivals and Ceremonies of the Roman Republic (Cornell University Press, 1981), p. 84;
Gary Forsythe, Time in Roman Religion: One Thousand Years of Religious History (Routledge, 2012), p. 14.

[1] Հրաչեայ Աճառեան, Հայերէն Արմատական Բառարան, Ե.1926 [1]

[2] Հովըրտ Սքալըրտ, Festivals and Ceremonies of the Roman Republic (Cornell University Press, 1981), p. 84;
Gary Forsythe, Time in Roman Religion: One Thousand Years of Religious History (Routledge, 2012), p. 14.

[1]

[2]