«Գերմաներէն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎top: removed: {{Արևելահայերեն|Գերմաներեն}} using AWB
Չ removed: (արեւմտահայերէն) (4) using AWB
Տող 9.
|երկրներ = [[Պատկեր:German language.png|122px]] <br />
{{Collapsible list |titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;|title=Երկիրներ|
*[[Գերմանիա (արեւմտահայերէն)|Գերմանիա]]
*[[Աւստրիա]]
*[[Զուիցերիա]]
Տող 40.
|քարտեզի_նկարագիրը2 =
}}
'''Գերմաներէն''' ({{Լեզու de|Deutsche Sprache}} {{ստեղ|{{աուդիո|de-Deutsch.ogg|տօյչէ}}}})՝ հնդեւրոպական լեզուներու ընտանիքին գերմանական ճյիւղին արեւմտագերմանական խումբին պատկանող լեզու մըն է։ Ատորով կը խօսին գերմանալեզու տարածքներուն մէջ՝ [[Գերմանիա (արեւմտահայերէն)|Գերմանիոյ]], [[Աւստրի]]ոյ, [[Զուիցերիա|Զուիցերիոյ]], [[Լիխթէնշթայն]]ին, [[Լիւքսեմպուրկ]]ին, Արեւելեան [[Բելգիա (արեւմտահայերէն)|Բելգիոյ]], Հարաւային Թիրոլին, Էլզասին եւ Լոթրինկէնին, ինչպէս նաեւ՝ Կեդրոնական Եւրոպայի փոքրամասնութիւններուն քով եւ Եւրոպայէն դուրս գտնուող մի շարք երկիրներուն մէջ։ Գերմաներէնը կարեւոր տարածաշրջանային լեզու մըն է եւ ամէնաշատ գործածուող մայրենի լեզուն է [[Եւրոմիութիւն|Եւրոպական Միութեան]] մէջ եւ կը պատկանէ աշխարհի տասը կարեւորագոյն լեզուներու շարքին։<ref>George Weber: ''Top Languages: The World’s 10 Most Influential Languages''. In: ''Language Today'' (Vol. 2, Dec 1997)</ref>
== Սահմանում ==
Գերմաներէն բառեզրին տակ այսօր կը հասկնանք միջին գերմաներէնի բարբառներու եւ բարձր գերմաներէնի բարբառներու հիմքին վրայ զարգացած սթանտարթ գերմաներէնը: Գերմաներէնին կը պատկանեն նաեւ պատմական հին բարձր գերմաներէնը եւ միջին բարձր գերմաներէնը, ինչպէս նաեւ աւելի նոր առօրեայ-խօսակցական եւ խառնալեզու տարբերակները։
Տող 46.
Գերմաներէնը կը գործածէ լատինական գիրերուն վրայ հիմնուած այբուբենը: Անիկա կազմուած է լատինական 26 գիրերէն, որ ունեն իրենց անունները՝ <big>A a</big> {{resize|90%|(ա),}} <big>B b</big> {{resize|90%|(պէ),}} <big>C c</big> {{resize|90%|(ցէ),}} <big>D d</big> {{resize|90%|(տէ),}} <big>E e</big> {{resize|90%|(է),}} <big>F f</big> {{resize|90%|(էֆ),}} <big>G g</big> {{resize|90%|(կէ),}} <big>H h</big> {{resize|90%|(հա),}} <big>I i</big> {{resize|90%|(ի),}} <big>J j</big> {{resize|90%|(եոթ),}} <big>K k</big> {{resize|90%|(քա),}} <big>L l</big> {{resize|90%|(էլ),}} <big>M m</big> {{resize|90%|(էմ),}} <big>N n</big> {{resize|90%|(էն),}} <big>O o</big> {{resize|90%|(օ),}} <big>P p</big> {{resize|90%|(փէ),}} <big>Q q</big> {{resize|90%|(քու),}} <big>R r</big> {{resize|90%|(էռ),}} <big>S s</big> {{resize|90%|(էս),}} <big>T t</big> {{resize|90%|(թէ),}} <big>U u</big> {{resize|90%|(ու),}} <big>V v</big> {{resize|90%|(ֆաու),}} <big>W w</big> {{resize|90%|(վէ),}} <big>X x</big> {{resize|90%|(իքս),}} <big>Y y</big> {{resize|90%|(իփսիլօն),}} <big>Z z</big> {{resize|90%|(ցէթ)}}: Ատկէ բացի գերմաներէնի այբուբենին մէջ կան երեք ումլաութներ՝ <big>Ä ä</big>, <big>Ö ö</big> եւ <big>Ü ü</big> , ինչպէս նաեւ՝ <big>ß</big> {{resize|90%|(էսցէթ)}} կցագիրը:
== Գերմաներէնը Որպէս Մայրենի ==
1990-ական թուականներու սկիզբէն գերմաներէնը որպէս մայրենի լեզու գործածող մարդոց քանակը կ'աճէ<ref>Jacques Leclerc: ''Quebec 2001''</ref> ։ Ժողովրդագրութիւնը մայրենի լեզուով խօսողներու համար կը նշէ աւելի քան 90&nbsp;միլիոն թիւը։ Այլ տուեալները նոյնպէս կը վկայեն 90 միլիոնի մասին, նոյնիսկ՝ մինչեւ 105<ref>http://sprachkreis-deutsch.ch/2012/05/14/die-meistgesprochenen-sprachen-der-welt/</ref>։ Ընդհանուր առմամբ բոլոր պարագաներին հիմքին ներգաղթի երեւոյթն է դեպի [[Գերմանիա (արեւմտահայերէն)|Գերմանիա]], Աւստրիա, ԶուիցԵրիա, ովքեր գերմաներԷնը որպես երկրորդ լեզու կը գործածեն եւ որոնց լեզուական իրադրութեան մասին պաշտօնական տուեալները կը բացակայեն։
 
== Բառամթերքը ==