|
[[16 Մայիս]] [[1919]]-ին [[Հայաստանի Հանրապետութիւն|Հայաստանի Հանրապետութեան]] նախարարներու խորհուրդը ընդունած է [[Երեւան]]ի մէջ համալսարան հիմնելու վերաբերեալ որոշում։ [[31 Յունուար]] [[1920]]-ին [[Ալեքսանտրաբոլ]]ի (այժմ՝ Գյումրի) առեւեւտրային դպրոցի շենքին մէջ մեծ շուքով կատարուած է Հայաստանի համալսարանի բացման հանդիսաւոր արարողութիւնը, որուն մասնակցած են ինչպէս հանրապետութեան ղեկավարները, այնպէս ալ՝ բազմաթիվ հիւրեր արտասահմանէն։ Համալսարանին մէջ դասերու մեկնարկը տրուած է նշանաւոր հայագետ [[Ստեփան Մալխասեանց]]ի՝ [[1 Փետրուար]] [[1920]]-ին կարդացած դասախոսութեամբ։ Համալսարանի հինադիրներէն էր նաեւ [[Սիրական Տիգրանեան]]ը։
Առաջին ուսումնական տարիին համալսարանը ունեցած է մեկ՝մէկ՝ պատմալեզուաբանական բաժանմունքբաժին, 262 ուսանող եւ 32 դասախոս։դասախօս։ Համալսարանի առաջին նախագահ [[Յուրի Ղամբարեան]]ի ջանքերուն շնորհիվշնորհիւ, հիմնադրման առաջին իսկ տարին համալսարանին մէջ դասախոսելուդասախօսելու հրավիրուած հրավիրվելէին արտասահմանյանարտասահմանեան բուհեր աւարտած, մանկավարժական եւ գիտական աշխատանքի փորձ ունեցող այնպիսի անուանի մասնագետներմասնագէտներ, ինչպիսիքորոնք էին՝ [[Յակոբ Մանանդեան]]ը, [[Մանուկ Աբեղեան]]ը, [[Աշխարհբեկ Քալանթար]]ը, [[Ստեփան Մալխասեանց]]ը եւ ուրիշներ։ Հայաստանի մէջ խորհրդային կարգերու հաստատումէն ետք, ՀԽՍՀ առաջին լուսժողկոմլուսաւրութեան նախարար [[Աշոտ Յովհաննիսեան]]ի «Երեւանի համալսարանի վերակազմութեան մասին» հրամանով, [[17 Դեկտեմբեր]] [[1920]]-ին Հայաստանի համալսարանը վերանուանուած է Երեւանի ժողովրդականԺողովրդական համալսարան։Համալսարան։ Երեւանի մէջ վերաբացուած կրթօջախիկրթօճախի նախագահ ընտրուած է հայագէտ, փրոֆէսօր [[Յակոբ Մանանդեան]]ը։
1920-ական թուականներուն համալսարանը գործած է Աստաֆեան (այժմ՝ Աբովեան) փողոցին մէջ գտնուող ուսուցչական սեմինարի՝ սեւ տուֆով կառուցուած երկհարկանիերկյարկանի շէնքի առաջին հարկին մէջ։ Ժողովրդական համալսարանին մէջ գործած է ընդամենըընդամէնը երկու բաժանմունք՝բաժին՝ հասարակագիտական եւ բնագիտական։ Իսկ արդէն Հոկտեմբեր [[1921]]-ին համալսարանը ունեցած է հինգ բաժանմունք՝ բնագիտական, արեւելագիտական, տեխնիկականարհեստագիտական, մանկավարժական եւ խորհրդային շինարարութեան։ Այնուհետեւ բնագիտական բաժանմունքըբաժինը վերաձեւաւորուած է գիւղատնտեսականի, իսկ Մարտ [[1922]]-ին բացուած է բժշկական բաժանմունքը։բաժինը։
Կառավարութեան [[Հոկտեմբեր 20]] [[1923]]-ի որոշման համաձայն՝ ժողհամալսարանը վերանուանուած է «Պետական համալսարանՀամալսարան»։ Ըստ այդ՝ բարձրացուած է «մայր» բուհի կարգավիճակն ու պատասխանատուութիւնը, ինչպէս նաեւ խստացուած են կրթօջախինկրթօճախին ներկայացուած պահանջքները։ Համալսարանի ղեկավարութիւնը հատուկյատուկ ընտրութեամբ աշխատանքի հրավիրած է արտասահմանեան բուհեր աւարտած եւ մի քանի օտար լեզուներու տիրապետող, մանկավարժական հարուստ փորձ ունեցող գիտնականներու։գիտնականները։
[[1933]]-[[1934]] ուսումնական տարիներուն համալսարանին մէջ կը գործեն տնտեսագիտական, բնապատմական, պատմալեզուագրական, բնագիտութեան եւ մանկավարժական բաժանմունքներ։բաժիններ։
[[1934]] թուականին մանկավարժական բաժանմունքըբաժինը առանձնացուած է եւ անոր հիմքին վրայ կազմաւորուած է մանկավարժական դպրոգըդպրոցը (այժմ՝ Խ. Աբովեանի անուան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան)։ Նոյն ուսումնական տարին բնագիտական բաժանմունքըբաժինը բաժնուած է երկու՝ կենսաբանական եւ քիմիական բաժանմունքներու։
[[Պատկեր:StampUSSR1970CPA3922.jpg|մինի|ԽՍՀՄ փոստային նամականիշ, 1970 թուականին Երեւանի պետական համալսարանը 50 տարեկան է]]
ԱյսպիսովԱյսպէսով, [[1935]]-[[1936]] ուսումնական տարուընէ համալսարանին մէջ ձեւաւորուած եւ սկսած են գործել ութութը բաժանմունքներ՝բաժիններ՝ պատմութեան, բանասիրական, իրաւաբանական, երկրաբանա-աշխարհագրական, քիմիական, բնագիտական, կենսաբանական։ [[1945]] թուականին բացուած է եւ մինչեւ [[1953]] թուական գործած է նաեւ միջազգային հարաբերութիւններույարաբերութիւններու բաժանմունքը։բաժինը։ [[1957]] թուականին Պետական համալսարանին որպէս առանձին բաժանմունքբաժին ըլլալով միացուած է [[Ռուսերէն լեզուի դպրոց]]ը եւ [[օտար լեզուներու դպրոցը]]ը, որ [[1961]] թուականին կրկին առանձնացած է։ [[1959]] թուականին բնագիտական բաժանմունքէն անջատուած է եւ ինքնուրոյն միաւոր դարձած է [[ԵՊՀ բնագիտական բաժանմունք]]։ Հատկապէս [[1960]]-[[1990]]-ական թուականները համալսարանի համար դարձած են աննախադէպ զարգացման տարիներ. կազմաւորուած են նոր բաժանմունքներ, ստեղծուած են գիտական նոր աշխատանոցներ, հիմնուած է հայագիտական կեդրոն։ ԶգալիորէնԶգալիօրէն աշխուժացած է հրատարակչական գործը. ուսումնական դասագիրքերէն եւ ձեռնարկներէն բացի, հրատարակուած են նաեւ դասախոսներուդասախօսներու գիտական աշխատութիւններ, գիտական ամսագրեր, բազմաբնոյթ ժողովածուներ եւ այլն։
[[1991 թուական]]ին Երեւանի պետական համալսարանը արդէն ունեցած է 17 բաժանմունք։բաժին։
[[1994]] թուականին հիմնադրուած է [[ԵՊՀ Իջեւանի մասնաճիւղ]]ը։ Մասնաճիւղը ունի 4 բաժանմունք, որտեղ կ’ուսանին շուրջ 1400 ուսանողներ։
[[1995]]-[[1996]] ուսումնական տարին Երեւանի պետական համալսարանի համար նշանաւորուած է նոր ուսումնական գործընթացի սկզբնաւորմամբ։ Հանրապետութեան մէջ միջազգային չափանիշներուն համապատասխան նոր եւ որակեալ կրթակարգ ունենալու նպատակով ԵՊՀ-ն, ինչպէս նաեւ հայաստանեան շարք մը բուհեր, անցան երկաստիճան կրթական համակարգի։ [[1990]]-ական կէսերէն մինչմինչեւ օրսայսօր հետեւողական աշխատանք կը տարուի պսակաւոր արուեստի եւ մագիստրոսի կրթական ծրագիրներու չափորոշիչներու, ուսումնական գործընթացի բարելաւման հետ կապուած չափանիշներու եւ կանոնակարգերու մշակման եւ ներդրման ուղղութեամբ։ Ուսումնառութեան գործընթացը առվել ճկուն դարձնելու համար մշակուած եւ կիրառուած է գիտելիքներու գնահատման կանոնակարգ, որ կը նախատեսէ մասնագիտական առարկաներէն ընթացիկ քննութիւններու հանձնում։
ՀՀ կառավարութեան [[27 Նոյեմբեր]] [[2014]]-ին որոշմամբառնուած փոփոխուեցաւորոշումով փոխուեցաւ Երեւանի պետական համալսարանի կազմակերպա-իրաւական կարգավիճակը՝ պետական ոչ առեւտրային կազմակերպութիւնէնկազմակերպութենէն դառնալով հիմնադրամ<ref>[https://www.e-gov.am/gov-decrees/item/25160/ «ԵՐԵՎԱՆԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ» ՊԵՏԱԿԱՆ ՈՉ ԱՌԵՎՏՐԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆԸ «ԵՐԵՎԱՆԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ» ՀԻՄՆԱԴՐԱՄԻ ՎԵՐԱԿԱԶՄԱՎՈՐԵԼՈՒ ԵՎ ԳՈՒՅՔ ՏՐԱՄԱԴՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ]</ref>:
Մինչ օրս ԵՊՀ-ն տուած է 100 հազարէն աւելի շրջանաւարտ։ Համալսարանին մէջ այսօր գործող 19 բաժանմունքներունբաժիններուն մէջ կը մասնագիտանան շուրջ 20 հազար ուսանողներ։
[[2006]] թուականին ԵՊՀ նախագահն է [[ՀՀ ԳԱԱ]] թղթակից անդամ, պատմ. գիտ. դոկտոր, փրոֆեսոր [[Արամ Սիմոնեան]]ը։
| 