Ուիքիփետիա

«Գուրգէն Մահարի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
No edit summary
Տող 27.
 
== Կեանք ու գործունէութիւն ==
Ծնած է [[Վան]]։ Մանկութեան եւ պատանութեան տարիները կ՛անցընէ Վան։ Նախակրթութիւնը կը ստանայ ծննդավայրին Երամեան վարժարանին մէջ եւ հազիւ աւարտած՝ վրայ կը հասնի Ա․ Համաշխարհային պատերազմը։ Կանուխէն հայրը կը կորսնցնէ։ Ցեղասպանութեան ժամանակ, «կ՛ապրի» [[Վանի Ինքնապաշտպանութիւն (1915)|Վանի ինքնապաշտպանական կռիւները]] ու ռուսական բանակին նահանջով կը հետեւի գաղթին՝ դէպի [[Երեւան]]։ Գաղթի ճամբուն, մեծ մայրը կը մահանայ եւ կը կորսնցնէ մայրն ու հարազատները։ Կը պատսպարուի [[Թիֆլիս]]<nowiki/>ի, Ալեքսանդրուպոլսոյ (այժմ Կիւմրի) եւ [[Երեւան]]ի որբանոցներուն մէջ։
 
[[1918]]-թուականէն, առաջին բանաստեղծութիւնները լոյս կը տեսնեն Երեւանի «Վան-Տոսպ» եւ «Աշխատանք» թերթերուն մէջ։
Տող 37.
1922 թուականին կը հրատարակուի իր բա­նաս­տեղ­ծու­թիւն­նե­րուն ա­ռա­ջին հա­տո­րը՝ «Ար­տա­մե­տեան գի­շեր­ներ» խո­րագ­րով, իսկ 1932-ին, «Մր­գա­հաս» խո­րագ­րով բա­նաս­տեղ­ծու­թիւններուն երկ­րորդ հա­տո­րը կը ձօնէ Եղիշէ Չարենցին։
 
Կ՛ անդամակցի Հայաստանի Պրոլետարական Գրողներու Ընկերակցութեան մէջ:
 
1936թուականին կ՛ենթարկուի հա­մա­տա­րած հա­լա­ծան­քին ու բռնա­դա­տու­թեանց։ Մա­հա­պա­տիժ չստա­նար, բայց Սիպիր աք­սո­րի կը դա­տա­պար­տուի մին­չեւ Ս­տա­լի­նի մա­հը։ Աք­սո­րի ընթացքին կ՛ ա­մուս­նանայ լիթ­վա­ցի Ան­տո­նի­նա­յի հետ։
կը մտնէ Հայաստանի Պրոլետարական Գրողներու Ընկերակցութեան մէջ: Կ'աւարտէ Երեւանի պետական համալսարանի պատմագրական ճիւղը: 1922 թուականին լոյս կ'ընծայէ իր առաջին գրքոյգը: Հետս հետէ լոյս կ'ընծայէ «Երէք ագիտկայ« «Տիրանիկ» «Շիրակի Ջրացքը», «Երկու պօէմ» գործերը:
 
1953ին աք­սո­րէն Ե­րե­ւան կը վե­րա­դառնայ․ առողջութիւնը արդէն քայքայուած է։ Սակայն կը վերսկսկի ստեղծագործել։ Կը հրատարակէ «­Ծաղ­կած փշա­լա­րեր» վի­պա­կը․ կը վերաբերի աքսորի տարիներուն։
[[1925]] թուականին [[Եղիշէ Չարենց|Ե. Չարենցի]] եւ Արմենի հետ հիմը կը դնէ «Հայաստանի Մրոլետական Գրողներու Նոյեմբերական Միութեան»: 1929 թուականին լոյս կը տեսնէ « Սիրոյ, Խանգի եւ Նիցցայի պարտիզպանների մասին» արձակ երկերու ժողովածուն, 1930 թուականին « Մանկութեանս եւ պատենեութեանս» վիպակը, իր ինքնակենսագրութիւնը որ կը հասնի մինչեւ 15 տարեկան գառնայը, որուն ռուսերէն թարգմանութիւնը մեծ ընդունելութիւն գտաւ: 1935 թուականփն Պետհրատը հրատարակեց չափածոյ երկերու չքեղ մէկ ժողովածուն՝ «Մրգահաս» խորագրով: Մահարի կարք մը գործերը թարգմանուած են [[Ռուսերէն|ռուսերէնի]], թուրքերէնի, վրակերէնի եւ [[Ուքրաներէն|ուքրաներէնի]]: Բազմաթիւ բանաստեղծութիւնները խորհրդաձին երաժշտագետներու կողմէ ձայնագրուած են եւ կը վայելէն լայն ժողովըրդականութիւն: Գ.Ատէմեանն (Մահարի) ալ 1937 թուականին ուրիշներուն հետ շնորհազուրկներու ցանկին մէջ մտաւ իբրեւ թրոցկիստ կամ ազգայնական:Առաջին գրութիւնները բանաստեղծութիւններ են, [[1918 թուական]]էն սկսեալ՝ թերթերու մէջ։ 1920ական տարիներուն կը հրատարակէ քանի մը գրքոյկ-ժողովածուներ, իսկ 1930-ականներուն՝ կ՛արտադրէ նաեւ արձակ, սկսած՝ «Մանկութիւն եւ Պատանեկութիւն» ինքնակենսագրական վէպէն ([[1930 թուական|1930]])։
 
Կը մահանայ 1969 թուականի Յունիս 17-ին, Լիթվա կամ [[Լիթուանիա]] ու կը թաղուի [[Երեւան]]։
[[1936 թուական|1936]]-[[1937 թուական]]ի հալածանքներուն՝ կ՛աքսորուի [[Սիբիր|Սիպերիա]], ուրկէ կը վերադառնայ միայն [[1950]]-ական տարիներուն՝ քայքայուած առողջութեամբ։ Այսուհանդերձ, կը շարունակէ գրել՝ կեանքի վերջին շրջանին արտադրելով նոր վէպեր։
 
Մահացած է [[Լիթուանիա]], իսկ թաղուած՝ [[Երեւան]]։
 
== Գործերէն ==
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Գուրգէն_Մահարի» էջէն